SSI Research vừa có báo cáo triển vọng nhóm bán lẻ trong đó nhấn mạnh tiêu dùng không thiết yếu dự kiến sẽ vẫn yếu ít nhất là cho đến hết Q2/2023 và Q3/2023 do những khó khăn trong nền kinh tế vĩ mô.
Áp lực chi phí lãi vay lắng xuống
Mặc dù lạm phát có thể đã đạt đỉnh vào Q1/2023, nhưng điều này là do tiêu dùng kém hơn chứ không phải do sự cải thiện từ phía cung. Bất chấp chính sách tiền tệ ôn hòa của Chính phủ, lạm phát có thể được kiểm soát trong phạm vi mục tiêu của chính phủ, do đó lãi suất có thể sẽ có dư địa giảm thêm. Kỳ vọng lãi suất huy động sẽ giảm thêm 50-100 điểm cơ bản vào cuối năm.
Bên cạnh đó, lãi suất cho vay dự kiến sẽ phần nào bắt kịp tốc độ cắt giảm lãi suất huy động trong nửa cuối năm 2023, qua đó giúp giảm bớt áp lực trả lãi vay mua nhà đối với người tiêu dùng. Đồng thời với sự phục hồi trong xuất khẩu (dự kiến vào Q4/2023), sẽ giúp thúc đẩy tiêu dùng từ cuối năm 2023 đếnnăm 2024.
Các công ty tài chính tiêu dùng đã bắt đầu giải ngân trở lại từ tháng 5. Việc thắt chặt tín dụng của các công ty tài chính tiêu dùng trong Q1/2023 có thể đến từ nguồn vốn hạn hẹp các công ty tài chính tiêu dùng, tỷ lệ vỡ nợ gia tăng do tỷ lệ thất nghiệp gia tăng và môi trường lãi suất cao khiến người tiêu dùng hạn chế vay mới.
Khó khăn về nguồn vốn tại FE Credit và HD Saison đã được giải quyết. Đã có những dấu hiệu phục hồi sớm trong hoạt động giải ngân cho vay tiêu dùng tại các cửa hàng của MWG. Tuy nhiên, quá trình phục hồi diễn ra khá chậm do các ngân hàng vẫn ngại cho vay để giảm thiểu nợ xấu trong thời kỳ suy thoái kinh tế.
FE Credit chủ yếu cung cấp khoản vay cho những người lao động có thu nhập thấp, và những người này đã bị sa thải trong thời kỳ suy thoái kinh tế và không thể trả nợ. MWG là công ty sẽ được hưởng lợi đáng kể từ sự hồi phục trong hoạt động giải ngân của các công ty tài chính tiêu dùng. Theo MWG, 30-40 doanh thu CT và CE đến từ mua hàng trả góp. Trong khi đó, con số này của FRT và PNJ thấp hơn (20 doanh thu FPT Shop và dưới 5% doanh thu PNJ).
Áp lực chi phí lãi vay của các doanh nghiệp bán lẻ sẽ lắng xuống trong nửa cuối năm 2023 cùng với đà giảm lãi suất cho vay cũng như mức tồn kho thấp hơn.
Lợi nhuận đã tạo đáy đầu năm 2023
Tính đến nửa đầu năm 2023, VN-Index đã tăng 11,2%, trong khi các cổ phiếu bán lẻ giảm -1,3%. Giá cổ phiếu trong ngành ngành bán lẻ diễn biến kém tích cực hơn do lợi nhuận suy giảm trong nửa đầu năm 2023.
Tuy nhiên, SSI cho rằng lợi nhuận của hầu hết các doanh nghiệp bán lẻ có thể đã chạm đáy trong nửa đầu năm 2023 xét về giá trị tuyệt đối và các doanh nghiệp bán lẻ đang trên đà phục hồi. Kỳ vọng lợi nhuận của các doanh nghiệp bán lẻ sẽ tích cực trở lại từ Q4/2023 đến năm 2024.
Sự phục hồi lợi nhuận có thể được thúc đẩy nhờ (1) đẩy mạnh giải ngân các khoản vay tiêu dùng, (2) điều kiện kinh tế vĩ mô cải thiện, (3) các công ty có tình hình tài chính vững mạnh tăng thêm thị phần và (4) tỷ suất lợi nhuận cải thiện nhờ mức tồn kho thấp hơn sau đợt cạnh tranh gay gắt về giá trong Q2/2023.
Mặc dù lợi nhuận của các công ty vẫn có thể giảm so với cùng kỳ trong Q3/2023, nhưng nhà đầu tư có thể kỳ vọng vào sự phục hồi vào năm 2024 và xa hơn nữa. Giá cổ phiếu DGW có thể đã phản ánh trước các triển vọng tích cực trước khi lợi nhuận phục hồi. Trong khi đó, giá cổ phiếu MWG, FRT và PNJ vẫn đang ở mức hấp dẫn.
Triển vọng dài hạn của các doanh nghiệp bán lẻ sẽ phụ thuộc vào quá trình chuyển đổi từ thương mại truyền thống sang thương mại hiện đại và kế hoạch huy động vốn của các công ty, đây có thể là chỉ báo dẫn trước cho triển vọng tăng trưởng lợi nhuận.
Tỷ lệ thâm nhập vào thương mại hiện đại của ngành ICT & CE hiện ở mức cao theo ước tính hiện chiếm khoảng 70-75% tổng thị trường. Trong khi đó, tỷ lệ thâm nhập vào thương mại hiện đại đối với mảng bách hóa và dược phẩm vẫn còn rất nhỏ theo ước tính ở mức 14% và 5% tổng thị trường.
Trang sức có thương hiệu chiếm 60% tổng nhu cầu. Do đó, đối với thời hạn đầu tư 2-3 năm, SSI ưa thích 2 cổ phiếu MWG và FRT, các công ty này vận hành chuỗi cửa hàng bách hóa và dược phẩm.
Về huy động vốn, các công ty có thể tìm kiếm nguồn vốn bên ngoài để tài trợ cho việc mở rộng cửa hàng. Chuỗi Long Châu hiện đã có lãi nên chúng tôi cho rằng FRT có thể phải tăng vốn trong thời gian tới để mở rộng mạng lưới cửa hàng lên 3.000 cửa hàng (so với 1.234 cửa hàng tính đến tháng 5/2023). MWG cũng sẽ huy động vốn để mở rộng quy mô BHX khi chuỗi tiếp cận điểm hòa vốn. Khi đó, có thể sẽ xem xét việc định giá lại chuỗi Long Châu và BHX tùy thuộc vào tiến độ của hoạt động tăng vốn.
