Theo báo cáo vừa công bố, Công ty Chứng khoán Agribank (Agriseco) cho rằng, lợi nhuận ngành ngân hàng trong năm 2022 và 2023 sẽ khó duy trì tăng trưởng cao như giai đoạn 2020 và 2021.
Giải thích rõ hơn, Agriseco cho hay, tăng trưởng tín dụng trong 8 tháng đầu năm đạt 9,91%. Trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước phải cân đối giữa ổn định vĩ mô, tăng trưởng kinh tế và lạm phát, do đó tăng trưởng tín dụng vẫn sẽ hướng đến mục tiêu 14%. Điều này đồng nghĩa room tín dụng trong 4 tháng cuối năm chỉ còn khoảng 4%.
Về NIM, Agriseco dự báo NIM toàn ngành có thể chịu áp lực thời gian tới khi lãi suất đầu vào có xu hướng tăng nhưng lãi suất cho vay được duy trì ổn định. Trong bối cảnh áp lực lạm phát, tỷ giá neo cao, thanh khoản căng, lãi suất liên ngân hàng có lúc tăng vượt mức kỷ lục 7,5% trong gần một thập kỷ, vừa qua Ngân hàng Nhà nước đã điều chỉnh tăng các lãi suất điều hành (lãi suất tái cấp vốn, tái chiết khấu) thêm 1% sau gần 2 năm ổn định mức thấp.
Cùng với đó, trần lãi suất tiền gửi có kỳ hạn (1 tháng đến dưới 6 tháng) được tăng lên mức 5% trong khi lãi suất huy động tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng lên 0,5%.
Định hướng điều hành của Ngân hàng Nhà nước hiện nay là tăng lãi suất huy động nhưng vẫn cố gắng duy trì ổn định lãi suất cho vay để hỗ trợ nền kinh tế. Thêm vào đó, Thông tư 08/2021 quy định về điều chỉnh mức trần tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn từ 37% hiện tại xuống 34% vào đầu tháng 10 cũng có thể khiến chi phí vốn các ngân hàng gia tăng (do phải tăng huy động dài hạn khiến chi phí vốn cao hơn).
"NIM sẽ có sự phân hoá, trong đó NIM có thể ổn định tại các ngân hàng tạo dựng được hệ sinh thái đa dạng, đẩy mạnh phát triển công nghệ số, đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ và có khả năng huy động vốn từ thị trường quốc tế", Agriseco nhấn mạnh.
Hơn nữa, về hoạt động ngoài lãi, Agriseco kỳ vọng thu ngoài lãi sẽ tiếp tục xu hướng tăng trong nửa cuối năm, với đóng góp chính là khoản thu dịch vụ bancassurance và phí thẻ.
Công ty chứng khoán này cho biết doanh thu bancassurance hiện chiếm đa số trong doanh thu phí của các ngân hàng. Theo số liệu Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam, tổng doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ nửa đầu năm ước đạt hơn 84 nghìn tỷ đồng (tăng 15,6% so với cùng kỳ).
“Như vậy, mảng kinh doanh bảo hiểm đang dần tăng trưởng tích cực và còn nhiều dư địa với tỷ lệ thâm nhập cùng phí bảo hiểm bình quân vẫn ở mức thấp. Thêm vào đó, kỳ vọng Luật kinh doanh bảo hiểm sửa đổi mới được thông qua có hiệu lực vào đầu năm 2023 sẽ có tác động tích cực tới ngành”, báo cáo của Agriseco nêu rõ.
Về kinh doanh trái phiếu, Agriseco cho rằng mảng kinh doanh này của các ngân hàng có thể gặp trở ngại khi mặt bằng lãi suất đang nhích tăng và giá trị các khoản đầu tư được ghi nhận theo giá trị thị trường (mark to market).
Tuy nhiên, theo Agriseco, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể sẽ bớt ảm đạm hơn từ quý cuối năm 2022 khi Nghị định 65 được ban hành vừa qua sẽ củng cố hành lang pháp lý, khơi thông lại nguồn vốn, khuyến khích doanh nghiệp đẩy mạnh huy động qua kênh trái phiếu doanh nghiệp thay vì chỉ tập trung vào tín dụng ngân hàng.
“Điều này sẽ giúp các ngân hàng giảm thiểu rủi ro thanh khoản, mất cân đối về cơ cấu thời hạn vốn tín dụng khi phần lớn nguồn vốn huy động là ngắn hạn (chiếm khoảng 80% tổng huy động)”, nhóm nghiên cứu của Agriseco nhận định.
Công ty chứng khoán này kỳ vọng Nghị định 65 có thể cân đối hài hòa giữa thị trường vốn và tiền tệ, thúc đẩy phát triển việc tìm kiếm vốn trung dài hạn qua kênh trái phiếu doanh nghiệp, vốn ngắn hạn qua các ngân hàng.
Hiện nay định hướng điều hành của Ngân hàng Nhà nước là giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn theo lộ trình, kiểm soát chặt hơn việc đầu tư trái phiếu doanh nghiệp cùng hạn mức tín dụng không còn nhiều dư địa trong các tháng cuối năm. Do vậy, mặc dù nắm giữ lượng lớn trái phiếu phát hành ra thị trường nhưng việc đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp của các ngân hàng có thể sẽ kỹ lưỡng và chọn lọc hơn.
Nhìn chung, động lực tăng trưởng của nhóm ngân hàng bị suy giảm hơn khi dư địa tăng trưởng tín dụng không còn nhiều và NIM chịu áp lực do lãi suất đầu vào có xu hướng tăng trong khi lãi suất cho vay khó tăng theo tương ứng.
Định giá cổ phiếu ngân hàng đã về vùng hấp dẫn
Đáng chú ý, mặc dù lợi nhuận có thể không còn duy trì tốc độ tăng trưởng cao nhưng Agriseco kỳ vọng một số yếu tố có thể hỗ trợ cho cổ phiếu nhóm ngân hàng thời gian tới gồm: thêm đợt nới room vào cuối năm cho một số ngân hàng khi hạn mức tăng trưởng tín dụng hiện nay vẫn dưới mục tiêu 14%; các kế hoạch tăng vốn dự kiến được triển khai thời gian tới; định giá nhóm cổ phiếu ngân hàng đã được chiết khấu về mức hấp dẫn khi giảm xuống dưới mức trung bình 5 năm.
