Việc tìm kiếm nguồn cung cho châu Âu để thay thế Nga - nhà cung cấp lớn nhất của họ từ trước tới nay không hề đơn giản và họ đặt kỳ vọng vào Kazakhstan. Tuy nhiên không như mong đợi, quốc gia này lại đang vật lộn để tìm đủ dầu thô để đáp ứng yêu cầu giao hàng từ các nước châu Âu thông qua hệ thống đường ống Druzhba của Nga.
Druzhba - có nghĩa là "tình bạn" trong tiếng Nga - là một trong những hệ thống đường ống dẫn dầu lớn nhất thế giới với khả năng vận chuyển 2 triệu thùng/ngày.
Theo KazTransOil, nhà điều hành đường ống dẫn dầu của nhà nước, Đức dự kiến sẽ nhận tổng cộng 40.000 tấn dầu từ đường ống của Kazakhstan trong quý này. Con số này giảm gần 90% so với kế hoạch ban đầu.
Sản lượng dầu của "cứu tinh" của châu Âu ở mức thấp. Đồ họa: Bloomberg
Các nhà sản xuất của Kazakhstan đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm các thùng dầu dự phòng có thể giúp các công ty châu Âu loại bỏ nguồn cung của Nga, những người hiểu biết về vấn đề này cho biết. Ngoài ra, họ cũng cảnh giác với việc sử dụng đường ống Druzhba vì họ có thể kiếm được lợi nhuận cao hơn bằng cách sử dụng các tuyến xuất khẩu khác từ quốc gia Trung Á không giáp biển.
Bộ năng lượng Kazakhstan và nhà sản xuất dầu mỏ nhà nước KazMunayGas đã không trả lời về thông tin trên. Người phát ngôn của Bộ Kinh tế Đức cho biết bà không thể bình luận về việc liệu nhập khẩu đường ống từ Kazakhstan có bị giảm so với kế hoạch ban đầu hay không.
Sản lượng dầu của Kazakhstan đã giảm khoảng 100.000 thùng/ngày kể từ cuối tháng Hai, theo dữ liệu theo dõi hàng ngày từ Chính phủ. Mặc dù sản lượng phục hồi trong thời gian ngắn nhờ công việc bảo trì ngoài kế hoạch tại mỏ Tengiz - nhà sản xuất lớn nhất của đất nước đã làm dòng chảy bị hạn chế vào đầu tháng trước, nhưng sau đó đã giảm trở lại.
Tengizchevroil - nhà điều hành mỏ đã xác nhận rằng một tàu sản xuất khác hiện đã được đưa ra khỏi hoạt động để bảo trì khiến dòng chảy bị ảnh hưởng lớn.
Liên minh châu Âu đã cấm gần như tất cả hoạt động nhập khẩu dầu bằng đường biển từ Nga vào đầu tháng 12, nhưng cho phép 5 quốc gia - Đức, Ba Lan, Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc - tiếp tục nhận nguồn cung cấp qua hệ thống đường ống Druzhba từ Nga.
Đức trước đây là người mua hàng đầu thông qua đường ống Druzhba đã quyết định ngưng nhận giao dịch qua đường ống này vào cuối năm 2022, trong khi Ba Lan thu hẹp quy mô của chúng một cách mạnh mẽ. Điều đó khiến nhu cầu về các lựa chọn thay thế đã tăng cao, tuy nhiên để mua hàng hóa từ thị trường quốc tế không hề đơn giản.
Đối với những người mua dầu của Kazakhstan, lợi thế của việc sử dụng đường ống Druzhba là khối lượng họ nhận được từ quốc gia Trung Á này sẽ tương tự về mặt hóa học với dòng dầu thô Urals thông thường. Đầu vào cho hệ thống đường ống của Nga được pha trộn để tạo ra một loại dầu thống nhất, sự khác biệt duy nhất đối với người mua Đức sẽ chỉ là người trả tiền cho dầu thô mà họ nhận được.
Chi nhánh phía bắc của hệ thống Druzhba cung cấp năng lượng cho hai nhà máy lọc dầu ở miền đông nước Đức cũng như các nhà máy ở Ba Lan. Chặng phía nam đi Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc.
Kazakhstan có khả năng nâng sản lượng giao hàng hàng năm lên 6 triệu tấn, Bộ Năng lượng quốc gia - ông Bolat Akchulakov cho biết hồi đầu năm nay. Nhưng cho đến nay, họ thậm chí vẫn phải vật lộn để tìm được 20.000 tấn để bơm sang Đức.
Và cho dù nguồn cung đó có đáp ứng đầy đủ so với kế hoạch cung cấp ban đầu cho châu Âu hay không, Nga vẫn sẽ được lợi. Moscow sẽ có thêm nguồn thu dưới dạng một khoản phí quá cảnh khi cho phép dầu được vận chuyển qua mạng lưới đường ống Druzhba. Đây là nguồn tiền đáng giá với chính quyền ông Putin tại thời điểm doanh thu từ dầu của nước này đã bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt và áp giá trần của phương Tây.
