Tờ WSJ mở đầu bài viết nhận định, sự sụp đổ của lĩnh vực tiền số trong năm nay có tất cả các dấu hiệu của một cuộc khủng hoảng ngân hàng cổ điển: Rút tiền, bán tháo, có tính lây lan.
Thứ duy nhất không xuất hiện trong đó là các ngân hàng.
Kiểm tra hồ sơ phá sản của các nền tảng tiền số Voyager Digital Holdings, Celsius Network LLC, FTX Trading và quỹ phòng hộ Three Arrows Capital, bạn sẽ không tìm thấy bất kỳ ngân hàng nào được liệt kê trong số các chủ nợ lớn nhất của họ.
Mặc dù hồ sơ phá sản không hoàn toàn rõ ràng, nhưng chúng mô tả nhiều chủ nợ lớn nhất là khách hàng hoặc các công ty liên quan đến tiền số khác. Nói cách khác, các công ty tiền số hoạt động trong một vòng khép kín, được kết nối sâu sắc với nhau trong vòng tròn đó nhưng có rất ít mối liên hệ rõ ràng có ý nghĩa với các thực thể tài chính truyền thống.
Điều này giải thích làm thế nào một loại tài sản từng trị giá khoảng 3 nghìn tỷ USD có thể mất 72% giá trị và các trung gian nổi tiếng liên quan trong đó có thể phá sản mà không có bất kỳ tác động lan tỏa nào rõ rệt đến hệ thống tài chính.
“Lĩnh vực tiền số… phần lớn là hình tròn”, nhà kinh tế Gary Gorton của Đại học Yale và giáo sư luật Jeffery Zhang của Đại học Michigan viết trong một bài báo sắp công bố. “Sau khi các ngân hàng tiền số nhận được tiền gửi từ các nhà đầu tư, các công ty này sẽ vay, cho vay và giao dịch với chính họ. Họ không tương tác với các công ty kết nối với nền kinh tế thực”.
Tiền số từ lâu đã được quảng cáo như một giải pháp thay thế không bị kiểm soát, ẩn danh, dễ tiếp cận hơn đối với các ngân hàng và tiền tệ truyền thống. Tuy nhiên, hệ sinh thái mọc lên như nấm của nó trông rất giống hệ thống ngân hàng, chấp nhận tiền gửi và cho vay.
Messrs. Gorton và Zhang viết: “Các nền tảng cho vay tiền số đã tạo ra một ngân hàng mới… nếu một thực thể tham gia vay và cho vay, thì nó tương đương về mặt kinh tế với một ngân hàng ngay cả khi cả 2 không được cho là 1”.
Và cũng giống như hệ thống ngân hàng, tiền số được sử dụng đòn bẩy và được kết nối với nhau, do đó dễ bị suy yếu hoạt động và lây lan. Cuộc khủng hoảng năm nay bắt đầu vào tháng 5 khi TerraUSD, một stablecoin sụp đổ khi các nhà đầu tư mất niềm tin vào tài sản hỗ trợ của nó, một token có tên là Luna. Tin đồn rằng Celsius thua lỗ vì Terra và Luna đã dẫn đến việc tiền gửi của họ cạn kiệt và vào tháng 7. Kết quả là, Celsius đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản.
Three Arrows, một quỹ phòng hộ tiền số đã đầu tư vào Luna cũng trắng tay. Khoản lỗ khi cho Three Arrows vay và sự lây lan từ Celsius đã buộc Voyager phải phá sản.
Trong khi đó, công ty liên kết giao dịch của FTX là Alameda Research và Voyager đã cho nhau vay, Alameda và Celsius cũng đã tiếp xúc với nhau. Nhưng chính mối liên kết giữa FTX và Alameda mới là thứ đáng nói.
Giống như nhiều nền tảng, FTX đã phát hành tiền số của riêng mình là FTT. Sau khi điều này được tiết lộ là tài sản chính của Alameda, Binance, một nền tảng lớn khác, cho biết họ sẽ bán tháo các khoản nắm giữ FTT của chính mình, gây ra sự sụp đổ của FTX.
Genesis Global Capital, một công ty cho vay tiền số khác, đã tiếp xúc với cả Three Arrows và Alameda. Họ đã tạm dừng rút tiền và tìm kiếm tiền mặt bên ngoài sau sự sụp đổ của FTX. Theo nguồn tin của WSJ, BlockFi, một công ty cho vay tiền số khác có tiếp xúc với FTX và Alameda, cũng đang chuẩn bị nộp đơn phá sản.
