TAND TP Hà Nội vừa đưa ra xét xử một phần dân sự trong vụ án hình sự Lê Hồng Bàng (SN 1976, cựu giám đốc Công ty cổ phần Sàn bất động sản Việt Nam) lừa đảo chiếm đoạt hơn 347 tỷ đồng.
Vụ án này đã kéo dài từ năm 2011 cho đến nay, trải qua nhiều cấp xét xử vẫn chưa giải quyết được dứt điểm do vẫn có yêu cầu về việc thu hồi tài sản nhằm khắc phục hậu quả.
Trước đó, năm 2018, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã tuyên phạt ông Bàng mức án chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Lập 4 dự án 'ma', chiếm đoạt hơn 347 tỷ đồng
Bản án phúc thẩm thể hiện, ông Bàng thành lập công ty từ tháng 4/2008 song không có hoạt động kinh doanh, không có tài sản và nguồn tiền. Còn Hà Tuấn Linh là giám đốc Công ty cổ phần đầu tư và thương mại Hoàng Hà, Hoàng Văn Cường là giám đốc Công ty cổ phần đầu tư phát triển xây dựng và thương mại Cường Thịnh.
Các pháp nhân này không có khả năng tài chính và không đăng ký kinh doanh xây dựng nhà, công trình xây dựng. Tuy nhiên, Bàng, Cường và Linh đã ký 4 hợp đồng liên danh để đầu tư, kinh doanh dự án nhà ở gồm dự án Khu nhà ở Phương Đông diện tích 25.000m2, Khu nhà ở 683 diện tích 100.000m2, khu nhà ở Lộc Hòa diện tích 40.000m2 và Khu nhà ở 683B diện tích 200.000m2 đều ở huyện Từ Liêm, Hà Nội.
Sau đó, Bàng thuê người lập bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1.500, in các bản vẽ của 4 dự án và sử dụng bản đồ để giới thiệu, quảng bá cho khách hàng đăng ký mua căn hộ.
Các khách hàng tin tưởng nên đăng ký mua căn hộ bằng hình thức ký hợp đồng góp vốn. Thực tế, các dự án là bãi đất trống, ruộng lúa, bãi đất hoang… chưa được phê duyệt quy hoạch, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chưa xác nhận chủ đầu tư… Các dự án chưa có cơ sở pháp lý để hình thành.
Cơ quan tố tụng xác định, Bàng, Cường, Linh dùng thủ đoạn gian dối, tạo dựng hồ sơ pháp lý giả, ký các hợp đồng liên danh… để quảng bá dự án. Các bị cáo còn chi tiền để mua đất nông nghiệp nhằm triển khai và san lấp mặt bằng trái phép để bị hại tin tưởng dự án là có thật.
Với cách thức trên từ tháng 3-7/2009, Bàng ký kết 758 hợp đồng vay vốn với 397 người và chiếm đoạt hơn 347 tỷ đồng. Thực chất đây là các hợp đồng mua bán căn hộ vì thể hiện số ô, số lô, diện tích, giá bán cho mỗi m3 của từng căn hộ.
Tòa phúc thẩm nhận định, bị cáo đã bán cái mình không có cho khách hàng, hành vi thể hiện sự gian dối ngay từ đầu để gây lòng tin rồi chiếm đoạt tài sản.
Số tiền chiếm đoạt, ông Bàng chi 165,9 tỷ đồng cho Công ty Cường Thịnh, chi 54,3 tỷ đồng cho Công ty Hoàng Hà và chi cho các hoạt động công ty…
Cơ quan điều tra đã lấy lời khai của 289 bị hại với số tiền chiếm đoạt hơn 211 tỷ đồng. Đến nay có 275 bị hại yêu cầu bồi thường số tiền hơn 203 tỷ đồng.
Đề nghị làm rõ tài sản để thu hồi
Quá trình giải quyết vụ án, tòa án thấy rằng, tài liệu hồ sơ thể hiện, ngày 27/3/2009, ông Bàng ký hợp đồng tư vấn với Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng ART do ông Nguyễn Văn Hòa làm giám đốc. Để thực hiện hợp đồng, ông Bàng đã chi 2,5 tỷ đồng cho Công ty ART. Như vậy, có đủ cơ sở xác định đây là quan hệ hợp đồng giữa hai pháp nhân, nên cần buộc Công ty ART nộp lại số tiền này.
Trong vụ án này, Cường, Linh đã bỏ trốn và bị cơ quan công an truy nã. Đến tháng 10/2021, Cường đầu thú.
Cơ quan điều tra xác định, tổng số tiền Cường đã chiếm đoạt của các khách hàng là 48,5 tỷ đồng. Còn số tiền 165 tỷ đồng, Cường khai chỉ đạo Đặng Hoàng Duy (hiện đang bị truy nã) đến Công ty của ông Bàng nhận tiền.
Cường không biết Duy sử dụng tiền như thế nào, có đưa về công ty hay không. Do đó, công an tách tài liệu để xử lý sau.
Các bị hại đề nghị hủy án sơ thẩm do không xem xét thu hồi tài sản do phạm tội mà có, đồng thời đề nghị phong tỏa tài khoản của Công ty Hoàng Hà, Công ty Cường Thịnh.
Đặc biệt, các bị hại đề nghị xem xét thu hồi tài sản do bị cáo dùng tiền thu được để mua trong đó có 8,1ha đất tại Minh Khai, Từ Liêm, hà Nội; 14ha đất tại đảo Thẻ Vàng, Vân Đồn, Quảng Ninh và 3,4 ha đất tại Đại Mỗ, Từ Liêm, Hà Nội. Dùng các tài sản này để khắc phục hậu quả cho bị hại.
Tòa phúc thẩm thấy, tại khu đất 8,1 ha, Bàng đã chi 21,3 tỷ đồng để mua tài sản trên đất của 34 hộ dân. Sau đó, bị cáo san lấp trái phép khu đất. Việc mua bán này là có thật thể hiện qua các hợp đồng chuyển nhượng, giấy nhận tiền… nhưng cấp sơ thẩm không đề cập giải quyết là thiếu sót.
Còn khu đất 14ha đảo Thẻ Vàng, tòa án chỉ thu giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là chưa quyết định xử lý trên thực tế đối với diện tích đất này nên không có cơ sở để thi hành án. Ngoài ra cần làm rõ về diện tích đất 3,4 ha tại Đại Mỗ, Từ Liêm.
Vì lý do trên, tòa phúc thẩm hủy một phần dân sự của bản án hình sự, giao cho TAND TP Hà Nội xét xử lại nhằm thu hồi tài sản, bồi thường cho các bị hại.
Tuy nhiên tại phiên tòa ngày 24/3/2023 do vắng mặt một số đương sự nên tòa án đã hoãn phiên tòa.