Trung Quốc, nhà nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới, đã kết thúc chính sách Zero COVID vào đầu tháng 12 – động thái khiến Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự kiến sẽ thúc đẩy nhu cầu dầu toàn cầu trong năm nay lên mức cao kỷ lục.
Đồng thời, lệnh cấm nhập khẩu dầu thô Nga của Liên minh châu Âu có hiệu lực từ tháng 12 sẽ mở rộng từ ngày 5/2, bao gồm cả nhiên liệu tinh chế, dự kiến sẽ càng khiến cho nguồn cung dầu từ Nga bị thắt chặt hơn nữa.
Sự hồi phục nhu cầu và giá dầu thô hàng thực cho thấy thị trường dầu thô kỳ hạn năm nay sẽ có nhiều yếu tố hỗ trợ tích cực cho xu hướng giá tăng.
Giá dầu thô Brent kỳ hạn tham chiếu cho thị trường toàn cầu đã tăng lên 88,66 USD/thùng trong ngày thứ Hai (23/1/2023), mức cao nhất kể từ tháng 12/2022.
"Hai quân bài đại diện thống trị triển vọng thị trường dầu mỏ năm 2023 là Nga và Trung Quốc", báo cáo của IEA cho biết, và thêm rằng: "Nguồn cung của Nga chậm lại khi các lệnh trừng phạt có đầy đủ hiệu lực, (trong khi) Trung Quốc sẽ thúc đẩy gần một nửa mức tăng trưởng nhu cầu dầu trên toàn cầu, ngay cả khi hình thức và tốc độ mở cửa trở lại của nước này vẫn chưa chắc chắn."
"Có vẻ như rõ ràng thị trường dầu hàng thực trong tháng Giêng này đang ngày càng có sự khác biệt so với thị trường kỳ hạn, và tôi cho rằng những diễn biến này sẽ tiếp tục sang tháng Hai. Nhu cầu đang ở mức cao và vững mạnh," một thương nhân ở London cho biết, và thêm rằng:
"Kể từ tháng 12 đã xảy ra một sự thay đổi nhanh chóng… Tôi chắc chắn rằng sự không chắc chắn về nguồn cung của Nga cũng là một phần của những thay đổi đó."
Ở Biển Bắc, giá dầu thô Forties đã tăng lên mức cộng 30 US cent so với giá tham chiếu toàn cầu (dầu Brent), so với mức trừ lùi 92 US cent của những ngày đầu năm. Giá dầu Forties thường được sử dụng để xác định giá dầu Brent hàng ngày.
Ở Tây Phi, giá chào bán dầu ngọt, nhẹ của Nigeria đã tăng lên, với dầu Qua Iboe của Nigeria được chào bán cao hơn 3 USD/thùng so với dầu Brent, tăng hơn 1 USD so với tháng 12, mặc dù giá bán thấp hơn so với giá chào.
Giá dầu Angola, đã suy yếu trong tháng 12 xuống mức thấp nhất trong hơn 2 năm do nhu cầu thấp, cũng đã tăng trong tháng 1/2023. Các thương nhân cho biết dầu thô Girassol đã tăng lên ngang giá với dầu Brent, so với mức trừ lùi 80 US cent hồi tháng 12.
Một nhà kinh doanh dầu thô của Angola cho biết: "Nhu cầu từ phương Đông chắc chắn sẽ tốt hơn với nhu cầu của phương Tây".
Gia tăng nhu cầu dầu Mỹ
Tại Mỹ, các đại lý cho biết giá các hợp đồng dầu thô giao ngay nhìn chung tăng trong hơn 1 tuần qua do nhu cầu xuất khẩu mạnh cùng với tiêu thụ nội địa tăng.
Giá dầu Sour, một loại dầu thô chua quan trọng của Mỹ, tuần qua tăng lên mức cao nhất kể từ ngày 17/1, chỉ thấp hơn 2,5 USD so với hợp đồng tham chiếu (dầu Tây Texas Mỹ - WTI).
Trong khi đó, dầu Midland WTI - một loại dầu thô ngọt, nhẹ - tuần trước được giao dịch ở mức cộng 1,70 USD so với hợp đồng WTI, mức cao nhất kể từ ngày 8/11.
Chênh lệch giá giữa dầu thô WTI Mỹ kỳ hạn tương lai so với dầu thô Brent kỳ hạn tương lai (tham chiếu cho thị trường quốc tế) tuần trước đã mở rộng ra trừ lùi 6 USD/thùng, mức trừ lùi lớn nhất kể từ ngày 1/12.
Khoảng chênh lệch giá giữa 2 loại dầu tham chiếu nới rộng ra khiến cho dầu Mỹ trở nên hấp dẫn hơn đối với những khách hàng ở nước ngoài, và có xu hướng đẩy tăng nhu cầu đối với dầu thô của Mỹ.
Nhà phân tích Robert Yawger của Mizuho trong một báo cáo vào cuối tuần trước cho biết chênh lệch giá giữa dầu WTI và dầu Brent mở rộng đến mức quan trọng (6 USD, hoặc gần 6 USD – là mức đủ để thúc đẩy xuất khẩu dầu Mỹ tăng đồng thời nhập khẩu giảm". Điều đó "tốt cho những nhà đầu cơ giá lên đối với mặt hàng dầu thô".
Xuất khẩu dầu thô của Mỹ vào cuối tháng 10 đã chạm mức kỷ lục hàng tuần là 5,1 triệu thùng/ngày (là thời điểm dầu WTI giao dịch ở mức thấp hơn gần 9 USD so với dầu Brent).
Trung Quốc tăng cường mua
Ngược lại, mức cộng giá dầu thô Trung Đông vẫn yếu trong tháng này, quanh mức của chu kỳ giao dịch trước, do nguồn cung dồi dào.
Nhưng Trung Quốc đang mua nhiều hơn trên thị trường hàng thực. Công ty Unipec của Trung Quốc trong tháng này đã mua ít nhất 17 chuyến hàng dầu thô Upper Zakum, khoảng ba chuyến tàu cực lớn (VLCC) dầu thô của Mỹ cộng với ít nhất 5 VLCC dầu thô của Brazil kỳ hạn giao vào tháng 3.
Unipec là chi nhánh thương mại của nhà máy lọc dầu lớn nhất châu Á Sinopec. Các thương nhân cho biết nếu tính cả các lô hàng giao vào đầu tháng 4, Unipec có thể đã mua 10 VLCC dầu thô Brazil, gấp đôi so với 5 VLCC mỗi tháng mà công ty từng mua. Mỗi VLCC có thể chở tới 2 triệu thùng dầu.
Không rõ Upper Zakum Unipec đã mua bao nhiêu dầu trong tháng 12, mặc dù một thương nhân có trụ sở tại Singapore cho biết: "Tôi không thấy họ mua nhiều như vậy trong những tháng qua".
Giá cước vận chuyển giảm xuống và mức chênh lệch giữa giá dầu Brent và Dubai thấp nhất trong một năm đang khuyến khích các khách hàng châu Á tìm kiếm hàng hóa từ châu Mỹ.
Một thương nhân khác có trụ sở tại Singapore cho biết: "Cước vận tải giảm và một số yếu tố khác đã làm cho giá dầu đến tay người mua rẻ hơn so với tháng trước. Điều đó có thể báo hiệu rằng Trung Quốc đang bổ sung hàng tồn kho và có thể đẩy mạnh hoạt động này kể từ tháng Ba."