Tín hiệu tích cực từ xu hướng hạ nhiệt của lãi suất
Kể từ sau Tết đến nay, nhiều ngân hàng đã đồng loạt giảm lãi suất. Chứng khoán MBS dẫn khảo sát của Bloomberg cho thấy, lãi suất liên ngân hàng qua đêm đang giao dịch ở mức 3,58%/năm, giảm mạnh từ mức 5,9% của cuối tháng trước. Lãi suất các kỳ hạn khác cũng ở quanh mức 3,98% - 6,0%/năm, giảm hơn 2 điểm % so với cuối tháng trước.
Lãi suất huy động của các nhà băng tiếp tục ghi nhận xu hướng giảm, hiện lãi suất huy động đang đồng loạt giảm khá mạnh với mức giảm khoảng 1-2%/năm so với giai đoạn cao điểm.
Đáng chú ý, sự thay đổi diễn ra không chỉ nhóm ngân hàng tư nhân mà cả ở cả nhóm ngân hàng quốc doanh. Lãi suất tiết kiệm trực tuyến cho thấy giảm về bằng mức niêm yết tại quầy, thay vì cao hơn như trước đó. Theo MBS, hiện lãi suất huy động của các NHTM niêm yết cao nhất là khoảng 9,45%/ năm.
Trên thực tế, lãi suất hạ nhiệt mang đến nhiều kỳ vọng cho thị trường chứng khoán, bởi nhiều ý kiến cho rằng đỉnh của lãi suất là đáy của chứng khoán.
Chia sẻ với chúng tôi, ông Trần Đức Anh – Giám đốc Kinh tế vĩ mô và Chiến lược thị trường Chứng khoán KB (KBSV) nhìn nhận lãi suất đã giảm 0,5-1% tuỳ kỳ hạn so với mức đỉnh từng thiết lập. Mặt bằng lãi suất kỳ vọng sẽ tiếp tục xu hướng giảm trong thời gian tới khi xu hướng tăng lãi suất của các NHTW trên thế giới dần hạ nhiệt. Thậm chí, nếu suy thoái kinh tế xảy ra, Fed có thể hạ lãi suất vào cuối năm 2023.
Theo chuyên gia, một trong những nguyên nhân chủ chốt khiến thị trường giảm sâu trong năm 2022 là mặt bằng lãi suất tăng mạnh. Do đó, những kỳ vọng lãi suất hạ nhiệt trong thời gian tới sẽ là động lực quan trọng thúc đẩy sự phục hồi của thị trường trong năm 2023. Đặc biệt, thị trường chứng khoán bao giờ cũng phản ánh trước kỳ vọng từ 2 – 3 quý nên đây cũng là thời điểm nhà đầu tư cần quan sát để nắm bắt cơ hội.
Bên cạnh đó, chuyên gia cho rằng lợi suất trái phiếu Chính phủ cũng quay đầu giảm. Sau thời gian duy trì mặt bằng lãi suất huy động cao trong thời gian dài, hầu hết các ngân hàng đã huy động được nguồn vốn lớn từ dân cư. NHNN cũng có động thái mua vào ngoại tệ từ đầu năm khoảng 3 tỷ đô, thanh khoản dồi dào trở lại khiến nhu cầu mua trái phiếu sơ cấp quay trở lại và giúp lợi suất trái phiếu Chính phủ giảm rõ rệt. Đây cũng là một chỉ báo tích cực cho thị trường chứng khoán.
Ngoài câu chuyện lãi suất, ông Trần Đức Anh cho rằng mức định giá thị trường vẫn ở mức rẻ so với quá khứ với P/E quanh mức 12 lần. Dù bối cảnh kinh tế trong những quý tới sẽ có phần ảm đạm và kéo định giá thị trường lên cao thêm, song đây vẫn là mức định giá khá thấp với nền kinh tế ổn định, lành mạnh so với các quốc gia trong khu vực.
"Cơn gió ngược" tác động đến thị trường trong ngắn hạn
Tuy có nhiều tín hiệu tích cực, song chuyên gia KBSV nhấn mạnh rủi ro đáng chú ý nhất đối với thị trường trong năm nay vẫn sẽ xoay quanh câu chuyện TPDN với áp lực đáo hạn là rất lớn. Ngay ở thời điểm hiện tại, chuyên gia cho rằng đã có nhiều doanh nghiệp mất khả năng thanh toán gốc và lãi trái phiếu.
Đây là yếu tố mỗi khi xuất hiện sẽ tạo áp lực lên xu hướng thị trường, tương tự như trong năm 2022. Dù vậy, với việc Chính phủ và lãnh đạo doanh nghiệp đã sớm nhận diện được vấn đề và tìm giải pháp tháo gỡ, có thể kỳ vọng yếu tố này theo thời gian sẽ dần được khắc phục.
Mặt khác, mặt bằng vẫn ở mức cao so với các giai đoạn trong quá khứ dù đã hạ nhiệt đáng kể. Do đó, chưa thể kỳ vọng định giá thị trường sẽ sớm quay trở lại mức tương đương bình quân trong quá khứ. Xu hướng hồi phục sẽ đan xen các nhịp biến động mạnh, tăng/giảm đan xen phụ thuộc nhiều các yếu tố thông tin với tâm điểm xoay quanh câu chuyện TPDN.
Đặc biệt, sau một năm đầy biến động, nhiều nhà đầu tư vẫn cần thời gian để khôi phục niềm tin. Tuy nhiên, nếu xu hướng hạ lãi suất vẫn tiếp diễn làm động lực cho thị trường thì thanh khoản sẽ có thể cải thiện rõ rệt.
“Tôi đồng tình với quan điểm khi thị trường chung chán nản thì đó là cơ hội đầu tư tốt. Cũng như Warren Buffett đã từng nói hãy tham lam khi người ta sợ hãi và sợ hãi khi người khác tham lam. Tuy nhiên, khi thị trường hoảng loạn kéo định giá thị trường xuống mức thấp, điều quan trọng là cần dự báo trước yếu tố rủi ro sắp tới có thể là gì và thị trường đã phản ứng hết rủi ro đó hay chưa. Nếu nhìn thấy những ánh sáng le lói ở cuối đường hầm thì mới nên đầu tư, còn nếu chỉ đơn thuần dựa vào cảm giác thị trường đang sợ hãi để đầu tư thì rất dễ gặp sai lầm”, ông Trần Đức Anh chia sẻ.
Dự báo thị trường thời gian tới, chuyên gia cho rằng trong ngắn hạn vẫn còn nhiều rủi ro chưa thể kiểm soát hết. Tuy nhiên, nếu nhìn trung, dài hạn từ 1-3 năm xét trên mức định giá và triển vọng vĩ mô thì đây là cơ hội đầu tư rất tốt. Bởi, mức định giá thấp như hiện tại không nhiều khi xuất hiện trên thị trường chứng khoán.
Về chiến lược đầu tư trong thời gian tới, Giám đốc Vĩ mô KBSV gợi ý 3 cơ hội hấp dẫn.
Thứ nhất, nhóm cổ phiếu hưởng lợi từ xu hướng hạ nhiệt của lãi suất kết hợp định giá ở mức thấp là Ngân hàng, Chứng khoán và Bất động sản. Tuy nhiên nhóm ngành này sẽ cần quan sát thêm các vấn đề về TPDN, đặc biệt 2 ngành bị ảnh hưởng trực tiếp là bất động sản và ngân hàng
Thứ hai, nhóm cổ phiếu đầu tư công cũng hưởng lợi khi đầu tư công có thể trở thành lực kéo cho nền kinh tế trong thời gian tới. Theo đó, những nhóm liên quan đến nguyên liệu, thi công sẽ có cơ hội.
Thứ ba, nhóm cổ phiếu liên quan đến mở cửa Trung Quốc như hàng không, xuất khẩu, thủy sản. Dù vậy nhà đầu tư vẫn cần theo dõi những chính sách mới từ Trung Quốc trước khi đưa ra quyết định đầu tư với những nhóm này.