Ông Nguyễn Tiến Thỏa - Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam từng nói: Với cơ chế kinh tế mở, trong đó có cơ chế giá thị trường mà cốt lõi là người mua và người bán thỏa thuận với nhau xác định giá đem lại là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực đó, thì cơ chế giá thị trường - tự trong lòng nó - luôn chứa đựng tiềm ẩn những yếu tố tác động tự phát điều tiết thị trường làm cho giá thị trường không phải lúc nào cũng hình thành và vận động đúng với giá trị thực của tài sản. Chính vì vậy, các đối tác tham gia thị trường gặp nhiều khó khăn trong việc xác định giá trị thực của tài sản để ra các quyết định đầu tư, mua bán, thực hiện các nghĩa vụ tài chính… phù hợp, ngăn ngừa các rủi ro, các thiệt hại có thể xảy ra.
“Để giải quyết các khó khăn đó, các đối tác tham gia thị trường tài sản đều có nhu cầu cần một tổ chức tài chính trung gian giúp xác định giá thị trường thực của tài sản để tư vấn cho mình thực hiện quá trình giao dịch thuận lợi, thỏa mãn lợi ích theo nguyên tắc thị trường. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế và thị trường của các loại tài sản được xây dựng và tổ chức hoạt động theo hướng trở thành nơi để các chủ thể kinh tế tham gia tác động lẫn nhau xác định các vấn đề cơ bản của nền kinh tế thì phát sinh nhu cầu xác định giá tài sản - thế giới gọi là thẩm định giá”, ông Nguyễn Tiến Thỏa nhấn mạnh.
Ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, dịch vụ thẩm định giá được đánh giá là có sự “phát triển nóng” trong thời gian gần đây. Nếu như năm 2009 cả nước chỉ có 44 doanh nghiệp thẩm định giá đủ điều kiện hoạt động với 184 thẩm định viên hành nghề thì đến 2012 con số này đã tăng lên 98 doanh nghiệp với 535 thẩm định viên hành nghề. Đến cuối năm 2020, số doanh nghiệp thẩm định giá đã tăng gấp hơn 4 lần với 409 doanh nghiệp và 1.723 thẩm định viên hành nghề.
“Thẩm định giá là một loại hình dịch vụ tài chính phức tạp, có ảnh hưởng lớn đến nhiều hoạt động kinh tế khác và ngược lại. Vài năm trở lại đây, nghề này được xã hội biết đến nhiều nhưng không mấy thiện cảm. Hy vọng rằng sau những bài học đắt giá xảy ra trong thời gian qua các thẩm định viên về giá sẽ thận trọng hơn trong nghề, đem đến những dịch vụ có ích cho xã hội. Hy vọng người sử dụng dịch vụ thẩm định giá cũng nhìn nhận và lựa chọn được những doanh nghiệp làm ăn chân chính”, Ths. Dương Thị Mỹ Lạng - Phó Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam chia sẻ.
Trước tình trạng phát triển nóng, cơ quan quản lý đã ban hành thêm một số quy định mang tính “siết chặt” lại việc cấp phép, cấp thẻ hành nghề. Do đó, đến đầu năm 2022 cả nước chỉ có 279 doanh nghiệp thẩm định giá đủ điều kiện hoạt động và số thẩm định viên về giá được phép hành nghề là 1.462 người.
Ông Huỳnh Văn Ngoãn - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thẩm định giá Nova nhận định: “Sau 2 năm bị tạm hoãn do tình hình dịch bệnh bùng phát, đầu tháng 12/2022 Bộ Tài chính đã triển khai tổ chức kỳ thi sát hạch cấp Thẻ Thẩm định viên về giá, do vậy, dự kiến số lượng Thẩm định viên và doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thẩm định giá sẽ gia tăng trong năm 2023. Tuy nhiên, dự báo sắp tới nguồn nhân lực ngành thẩm định giá tăng nhưng vẫn khan hiếm so với nhu cầu thực tế”.
Nói về kỳ vọng của nghề thẩm định giá trong năm 2023, ông Nguyễn Huy Cường - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Thẩm định giá Quảng Ninh bày tỏ: “Tôi kỳ vọng trong năm 2023 nền kinh tế Việt Nam đạt mức tăng trưởng GDP 7%, kiềm chế được lạm phát ở dưới mức 5% đồng thời ổn định được lãi suất ngân hàng, tỷ giá ngoại tệ. Riêng với ngành thẩm định giá, tôi mong muốn Luật Giá sửa đổi sớm được thông qua, Bộ Tài chính ban hành hệ thống Tiêu chuẩn thẩm định giá mới giúp cho các doanh nghiệp thẩm định giá hoạt động ổn định và phát triển”.
Thẩm định giá góp phần triệt tiêu hoạt động của “thị trường ngầm”
Ths. Dương Thị Mỹ Lạng – Phó Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam
Kể từ khi nền kinh tế thị trường phát triển ở Việt Nam, các nguồn lực vốn vật tư, lao động, đất đai,... đã trở thành hàng hoá. Nhưng thị trường luôn chứa đựng các yếu tố độc quyền, móc ngoặc, đầu cơ, gian lận thương mại chi phối. Vì thế khi đầu tư, mua bán thì cả hai phía (người mua và người bán) đều muốn có giá thị trường thực để ra quyết định mua - bán, đầu tư có lợi nhất, hạn chế được rủi ro.
Nhu cầu về thẩm định giá ở nước ta cũng xuất hiện từ những năm 1993-1994, đòi hỏi phải hình thành các tổ chức trung gian tài chính có đủ điều kiện, năng lực cung cấp dịch vụ thẩm định giá theo quy định của pháp luật góp phần triệt tiêu hoạt động của “thị trường ngầm”, tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh, ngăn ngừa các hành vi tham nhũng, lãng phí qua giá; đề cao trách nhiệm thực hiện, pháp luật của mọi người dân, mọi doanh nghiệp.
Từ đó đến nay, nghề thẩm định giá ở Việt Nam đã tăng mạnh về số lượng cũng như chất lượng. Tuy nhiên với sự phát triển nóng của nghề, Bộ Tài chính đã tăng cường kiểm soát về quy trình, chất lượng dịch vụ, đánh giá chất lượng hoạt động chuyên môn về thẩm định giá của từng doanh nghiệp để kịp thời phát hiện thiếu sót chủ yếu trong việc thực hiện quy trình thẩm định giá, áp dụng phương pháp thẩm định giá. Qua đó, kịp thời chấn chỉnh, có giải đáp, hướng dẫn cụ thể để các đơn vị nâng cao năng lực chuyên môn, chất lượng dịch vụ cũng như có những hình thức xử lý vi phạm đối với các đơn vị không đảm bảo điều kiện kinh doanh, không chấp hành về quy trình, phương pháp thẩm định giá.
Tôi hy vọng với việc gia tăng về số lượng thẩm định viên, sự tăng cường kiểm soát chất lượng và hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan, chất lượng dịch vụ thẩm định giá cũng được chú trọng hơn, trở thành một ngành dịch vụ được xã hội coi trọng, đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển chung của nền kinh tế.
Chính phủ đang tìm cách gỡ khó và đồng hành cùng doanh nghiệp
ThS. Nguyễn Xuân Trường - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Giám định Thẩm định giá Sài Gòn (SAGONAP)
Trong năm 2022 có một số ảnh hưởng đến các doanh nghiệp thẩm định giá:
Thứ nhất là ngân hàng siết room tín dụng nên việc mua bán máy thiết bị, bất động sản rất hạn chế.
Thứ hai, các dự án khó giải ngân do vướng các yếu tố chủ quan và khách quan. Doanh nghiệp khó tiếp cận nguồn vốn vay, không sử dụng được đòn bẩy tài chính nên ít có nhu cầu sử dụng dịch vụ thẩm định giá: ít mua sắm, khó mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, không thay đổi công nghệ.
Thứ ba, nhu cầu thẩm định giá doanh nghiệp để sáp nhập, tăng vốn… giảm dẫn đến hạn chế sử dụng dịch vụ thẩm định giá tài sản.
Với các nỗ lực vừa qua của Chính phủ đang tìm cách gỡ khó và đồng hành cùng doanh nghiệp, hy vọng sang năm 2023 Nhà nước sẽ có những thay đổi chính sách vĩ mô, ngân hàng được nới room tín dụng nên hoạt động cho vay sẽ thay đổi theo chiều hướng tích cực, hoạt động thẩm định giá sẽ có cơ hội nhiều việc làm hơn.
Tâm lý của các đơn vị thẩm định giá đang chờ đợi chính sách vĩ mô của nhà nước trong việc đầu tư công, ban hành hệ số đất, kích cầu cho thị trường bất động sản.
Hy vọng nền kinh tế nói chung và nghề thẩm định giá nói riêng trong năm mới sẽ tích cực và tốt hơn năm vừa qua.
Nỗ lực để khẳng định vị thế của mình trong nền kinh tế
Ông Nguyễn Minh Tâm – Tổng Giám đốc Công ty CP Thẩm định giá Thành Đô
Trong những năm qua, ngành thẩm định giá đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của đất nước khi giải quyết được khoảng cách của chức năng quản lý nhà nước trong bình ổn giá, quản lý giá đối với một số mặt hàng một cách khách quan, độc lập. Thẩm định giá là một trong những công cụ góp phần vào việc nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp, của nền kinh tế, hạn chế thất thoát, tiêu cực. Với vai trò ngày càng được khẳng định trên thị trường, những năm gần đây quy mô, thị phần của ngành thẩm định giá ngày càng được mở rộng cả về quy mô và chất lượng, khẳng định được chỗ đứng trong việc đóng góp vào sự nghiệp phát triển nền kinh tế chung của cả nước.
Cùng với sự khó khăn chung của nền kinh tế thế giới và trong nước, thẩm định giá cũng đối diện với các thử thách trong năm vừa qua khi dịch bệnh diễn biến phức tạp, giao dịch kinh tế bị đình trệ, một số vụ án phát sinh có liên quan tới hoạt động thẩm định giá,… Theo đó, hoạt động thẩm định giá càng phải nỗ lực trong khẳng định vị thế và chất lượng của ngành.
Trong thời gian tới, cùng với sự phát triển của kinh tế đất nước, ngành thẩm định giá ngày càng được quan tâm và phát triển. Pháp luật về thẩm định giá sẽ được điều chỉnh chặt chẽ, phù hợp với tình hình thực tế, đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội. Để ngành thẩm định giá phát triển ổn định và khẳng định được vai trò trên thị trường, các doanh nghiệp thẩm định giá cần đặc biệt tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định của pháp luật và Nhà nước, không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ, cạnh tranh lành mạnh, cùng nhau góp phần nâng cao vai trò và uy tín của Ngành. Chuyên viên, thẩm định viên về giá cần không ngừng trau dồi kiến thức chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp, nhận thức rõ ràng về trách nhiệm của bản thân trong việc đưa ra quyết định định giá, không bị chi phối bởi các yếu tố tiêu cực, góp phần nâng cao uy tín và vị thế của doanh nghiệp mình nói riêng và Ngành thẩm định giá nói chung.
Tuân thủ đúng theo các quy định của pháp luật, nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, giữ vững đạo đức nghề nghiệp, tôi tin rằng ngành thẩm định giá sẽ có một tương lai tươi sáng và ngày càng khẳng định được vị thế của mình trong tương lai, cùng đồng hành với sự phát triển chung của nền kinh tế đất nước trong giai đoạn tới.
Doanh nghiệp thẩm định giá được lợi từ sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ
Ông Nguyễn Thế Phượng - Trưởng ban Ban Nghiên cứu và Chuyển giao khoa học thẩm định giá, Hội Thẩm định giá Việt Nam.
Sau 2 năm chịu tác động của đại dịch Covid-19 nền kinh tế nước ta trong năm 2022 đã hồi phục và có bước phát triển ngoạn mục và đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các doanh nghiệp thẩm định giá. Tuy nhiên hoạt động thẩm định giá trên cả nước cũng gặp không ít khó khăn trắc trở do sai phạm của một vài doanh nghiệp thẩm định giá đã đến sự ngộ nhận và dư luận không tốt cả trong bộ máy nhà nước và xã hội với hoạt động thẩm định giá ở nước ta. Bên cạnh đó hành lang pháp lý cho hoạt động thẩm định giá trong đó có Hệ thống tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam và các quy định khác có liên quan đến thẩm định giá cũng có nhiều điểm bất cập gây khó khăn, lúng túng thậm chí rủi ro cho hoạt động thẩm định giá.
Bước sang năm 2023 phát triển kinh tế Việt Nam có thể giảm sút so với tốc độ tăng trưởng của năm 2022 do tác động của kinh tế thế giới phục hồi chậm, cuộc chiến tại Ukraine, chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn còn trục trặc, giá nguyên vật liệu đầu vào vẫn còn bất ổn, ngoài ra còn có tác động tiêu cực từ những bất ổn của thị trường bất động sản, tài chính, ngân hàng phát sinh trong 6 tháng cuối năm 2022, lãi suất tín dụng tăng cao. Tuy nhiên theo nhận định và đánh giá của các chuyên gia kinh tế trong và ngoài nước triển vọng kinh tế Việt Nam trong năm 2023 vẫn có thể tăng trưởng trên 6%.
Với đà kinh tế đất nước tiếp tục tăng trưởng, hành lang pháp lý về thẩm định giá sẽ được bổ sung, sửa đổi theo hướng thuận lợi hơn cho hoạt động thẩm định giá, những khó khăn của thị trường bất động sản, tài chính, ngân hàng lại ít nhiều tạo cơ hội cho hoạt động của các doanh nghiệp thẩm định giá, hy vọng hoạt động thẩm định giá nước ta trong năm 2023 sẽ khởi sắc hơn năm trước.
Lấy đạo đức nghề nghiệp làm gốc
Ông Võ Văn Anh - Hội viên Hội Thẩm định giá Việt Nam
Tôi đặt rất nhiều kỳ vọng cho nền kinh tế Việt Nam trong năm 2023. Kỳ vọng đất nước ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát tốt lạm phát và tăng trưởng kinh tế bền vững, đặc biệt là các vấn đề về thị trường chứng khoán trong đó thị trường cổ phiếu, trái phiếu (nhất là trái phiếu doanh nghiệp), thị trường tiền tệ trong đó lãi suất huy động và cho vay của các tổ chức tín dụng và thị trường bất động sản,... được kiểm soát tốt, ổn định và phát triển.
Riêng với nghề thẩm định giá, năm 2023 tôi kỳ vọng sẽ được Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ,... trong đó Cục Quản lý giá – Bộ Tài chính (là cơ quan quản lý trực tiếp) chú trọng quan tâm hơn nữa, có những quyết sách đúng đắn và phù hợp thực tiễn, đặc biệt là hoàn thiện tốt hành lang pháp lý về thẩm định giá (Luật Giá và Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam,...), tạo môi trường minh bạch, lành mạnh cho hoạt động thẩm định giá.
Tôi cũng kỳ vọng các chủ doanh nghiệp, giám đốc doanh nghiệp thẩm định giá, thẩm định viên về giá tiếp tục gắn bó với nghề, yêu nghề, hành nghề, làm nghề và sống với nghề với tinh thần vì một Việt Nam thịnh vượng, và lấy đạo đức nghề nghiệp về thẩm định giá làm gốc, tuân thủ các quy định của pháp luật về thẩm định giá, tiêu chuẩn thẩm định giá Việt nam... và đặt chất lượng của kết quả thẩm định giá lên làm hàng đầu, phát triển kinh doanh lành mạnh, thượng tôn pháp luật để và cùng nhau đoàn kết xây dựng nghề ngày càng uy tín cao trong xã hội, để nghề luôn được coi trọng cao và phát triển nghề luôn ổn định, bền vững, tạo giá trị cao cho xã hội và cũng như đóng góp chung cho sự phát triển lớn của đất nước.
Tôi tin rằng ngành thẩm định giá vẫn phát triển ổn định
Ông Huỳnh Văn Ngoãn - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thẩm định giá Nova
Với nền kinh tế chung của đất nước, tôi kỳ vọng nhất là trong năm 2023 Việt nam đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP 6,5% - 7% theo Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế xã hội đã được Quốc hội thông qua mới đây.
Riêng đối với ngành thẩm định giá, trong giai đoạn dịch bệnh vừa qua, nhiều doanh nghiệp thẩm định giá gặp khó khăn, nhưng đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp tranh thủ thời gian kiện toàn cơ cấu tổ chức về nhân sự, mở rộng thị trường, ứng dụng sáng tạo công nghệ cao để chuyển đổi số nhằm tối ưu hóa chi phí trong sản xuất sản phẩm... Trong tiến trình hội nhập và phát triển, nghề thẩm định giá đã và đang chứng minh được vai trò đặc biệt quan trọng và luôn nhận được sự quan tâm ngày càng lớn của các tổ chức, cá nhân. Ngành thẩm định giá dần trở thành một nhân tố cần thiết, gắn liền với xã hội trong quá trình phát triển và tăng trưởng kinh tế của Việt Nam hiện nay. Đây cũng là nghề mới, nhiều tiềm năng, cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn không ít khó khăn, thách thức.
Tôi tin rằng ngành thẩm định giá vẫn phát triển ổn định bởi các lí do:
Một là, nhu cầu sử dụng các sản phẩm dịch vụ thẩm định giá của xã hội và của nền kinh tế thì rất lớn, đặc biệt là lĩnh vực đầu tư công, các loại tài sản giao dịch bảo đảm thông qua các tổ chức tín dụng, các đơn vị ngành tư pháp; các tổ chức, cá nhân cần minh bạch giá trong chuyển nhượng, tính thuế nộp cho nhà nước,...
Hai là, trong cuối năm 2022, Dự thảo Luật Giá được ban hành để lấy ý kiến rộng rãi đã cho thấy vai trò quan trọng, cấp thiết của Luật Giá sửa đổi sắp tới được ban hành, mà trong đó có ngành Thẩm định giá.
Do vậy ngành Thẩm định giá năm 2023 dự báo sẽ vẫn đóng vai trò quan trọng, thiết yếu trong sự phát triển chung của nền kinh tế cả nước.
Cổ phần hóa, cơ hội cho các doanh nghiệp thẩm định giá trong giai đoạn mới
Ông Vũ Xuân Biển – Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Hãng kiểm toán AASC
Ngày 29/11/2022 Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã ký Quyết định 1479/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp có vốn nhà nước giai đoạn 2022-2025 theo các hình thức: duy trì công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên; cổ phần hóa, sắp xếp lại (bao gồm hình thức sáp nhập, giải thể); chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ vốn nhà nước (thoái vốn) giai đoạn 2022-2025.
Theo quyết định này, giai đoạn 2022-2025 sẽ duy trì 195 công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên; thực hiện cổ phần hóa 19 doanh nghiệp, sắp xếp lại 5 doanh nghiệp; thực hiện thoái vốn 141 doanh nghiệp; giữ nguyên phần vốn nhà nước tại 126 doanh nghiệp. 21 doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp có vốn nhà nước thực hiện sắp xếp theo phương án riêng giai đoạn 2022-2025.
Để thực hiện kế hoạch này, Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm phê duyệt hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt hoặc có văn bản chấp thuận và chỉ đạo triển khai thực hiện Đề án cơ cấu lại giai đoạn 2021-2025 đối với các doanh nghiệp nhà nước, theo quy định tại Quyết định số 360/QĐ-TTg ngày 17/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, quyết liệt thực hiện cổ phần hoá, hoàn thành công bố giá trị doanh nghiệp trong giai đoạn 2022-2025 đối với các doanh nghiệp được liệt kê tại Mục 1 Phụ lục II ban hành kèm theo quyết định này; tổ chức thực hiện thoái vốn theo lộ trình và đảm bảo Nhà nước nắm giữ tỷ lệ vốn tại doanh nghiệp, theo khung quy định tại Quyết định số 22/2021/QĐ-TTg ngày 2/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ, mục tiêu đến năm 2025 đạt được tỷ lệ như đề xuất đối với các doanh nghiệp nêu tại Mục 1 Phụ lục III ban hành kèm theo quyết định này; chịu trách nhiệm toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cơ quan thanh tra, kiểm tra về công tác triển khai và kết quả thực hiện.
Trên cơ sở những quyết định được Thủ tướng Chính phủ ban hành nêu trên là một cơ hội lớn trong hoạt động thẩm định giá, xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa của các doanh nghiệp thẩm định giá trong năm 2023 cũng như trong giai đoạn 2022-2025.