Phần thân bị bung trên chiếc máy bay mang số hiệu 1282 của hãng hàng không Alaska Airlines hôm 5/1. Ảnh: New York Times.
Tiếng “bùm” lớn đủ gây giật mình, và tiếng gió ầm ầm ngay lập tức tràn vào khoang máy bay khiến Kelly Bartlett không khỏi lo lắng.
Tuy nhiên, phải đến khi một thiếu niên run rẩy, không còn áo và trầy xước, ngồi vào ghế cạnh Bartlett, cô mới nhận ra thảm họa đã đến gần mức nào.
Chuyện gì đã xảy ra
Một phần thân máy bay Boeing 737 Max 9 cách đó chỉ ba hàng ghế đã bị xé toạc - ở độ cao gần 5.000 km - gây chênh lệch áp suất làm vặn xoắn kim loại của những chiếc ghế gần đó và giật tung điện thoại di động, tai nghe và thậm chí cả áo sơ mi ra khỏi lưng cậu thiếu niên.
“Chúng tôi biết có điều gì đó không ổn”, Bartlett nói với truyền thông hôm 8/1.
“Chúng tôi không biết có chuyện gì. Chúng tôi không biết mức độ nghiêm trọng như thế nào. Chúng tôi không biết liệu điều đó có nghĩa là máy bay sắp rơi hay không”.
Sáu phút đầu tiên của chuyến bay 1282 của Alaska Airlines từ Portland đến sân bay quốc tế Ontario ở miền Nam California hôm 5/1 diễn ra như thông thường, chiếc Boeing 737 Max 9 đã đạt được một nửa độ cao hành trình và di chuyển với tốc độ khoảng 645 km/h.
Các tiếp viên hàng không vừa nói với 171 hành khách rằng họ có thể tiếp tục sử dụng các thiết bị điện tử - tất nhiên là ở "chế độ máy bay" - thì chuyện chẳng lành bắt đầu xảy tới.
Đột nhiên một mảnh thân máy bay có kích thước 60x120 cm che lối thoát hiểm không hoạt động phía sau cánh trái bị thổi tung.
Các chuyên gia hàng không cho hay bộ phận bị bung trên máy bay không phải khung cửa sổ thông thường, mà là tấm bịt cửa chuyên dụng được dùng để trám vào vị trí vốn là cửa thoát hiểm trên thân phi cơ Boeing 737 MAX 9.
Tấm bịt cửa trên chiếc Boeing 737 MAX 9 của hãng Alaska Airlines được tìm thấy cạnh nhà dân ở Portland, Oregon, ngày 8/1. Ảnh: NTSB.
Trên máy bay có tổng cộng 7 ghế trống và như thể số phận đã sắp đặt, trong số đó có hai chỗ ngồi gần lỗ thủng nhất.
Mặt nạ dưỡng khí rơi xuống ngay lập tức và Bartlett nhìn thấy một tiếp viên hàng không đang di chuyển dọc lối đi về phía hàng ghế bị ảnh hưởng, nghiêng người về phía trước như thể đang chống chọi với một cơn gió mạnh. Sau đó, các tiếp viên hàng không bắt đầu di chuyển hành khách khỏi khu vực xảy ra sự cố và giúp họ ổn định lại chỗ ngồi.
Trong số đó có cậu thiếu niên chuyển đến cạnh Bartlett.
Chiếc áo sơ mi đã bị hút ra khỏi cơ thể thiếu niên này khi tấm chắn bật tung do áp suất, và chính chiếc dây an toàn đã giữ người này ngồi yên trên ghế và bảo toàn sinh mạng. “Và cậu ấy đã tới chỗ bên cạnh tôi”, Bartlett nói và cho biết thêm rằng mẹ thiếu niên này cũng được được chuyển tới chỗ ngồi khác.
“Chúng tôi đã đeo mặt nạ dưỡng khí và máy bay rất ồn nên không thể nói chuyện. Nhưng tôi có một… ứng dụng ghi chú trên điện thoại. Vì vậy, tôi đã nhắn tin cho cậu ấy và hỏi cậu có bị thương không”, Bartlett nói. “Tôi không thể tin được cậu ấy đang ngồi đó và những gì cậu ấy phải trải qua hay cảm thấy vào thời điểm đó”.
Bartlett cho biết thiếu niên này đã gõ lại trên ứng dụng rằng mình ổn, nhưng bị trầy xước một chút, đồng thời nói thêm “điều này thật không thể tin được” và “cảm ơn vì lòng tốt của cô”.
“Hành động của phi hành đoàn thực sự đáng kinh ngạc”
Các phi công và tiếp viên hàng không chưa đưa ra tuyên bố công khai và tên của họ cũng chưa được tiết lộ, nhưng trong các cuộc phỏng vấn với các nhà điều tra của Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB), họ đã mô tả quá trình đào tạo nghiệp vụ đã phát huy tác dụng như thế nào.
Các phi công tập trung vào việc đưa máy bay nhanh chóng quay trở lại Portland và tiếp viên hàng không giữ cho hành khách được an toàn và bình tĩnh nhất có thể.
“Hành động của phi hành đoàn thực sự đáng kinh ngạc”, Chủ tịch NTSB Jennifer Homendy cho biết trong cuộc họp báo tối 7/1. Bà mô tả khung cảnh bên trong khoang máy bay trong những giây đầu tiên đó là “hỗn loạn, rất ồn ào” và “thô bạo”.
Bartlett hết lời khen ngợi phi hành đoàn, nói rằng suốt thời gian đó cô cảm thấy như máy bay đã được kiểm soát mặc dù gió ầm ầm đến mức cô không thể nghe thấy thông báo của cơ trưởng.
Ảnh chụp bên ngoài thân máy bay cho thấy tấm bịt cửa bị bung ra trên chiếc Boeing 737 MAX 9 của hãng Alaska Airlines. Ảnh: kptv.
“Các tiếp viên hàng không thực sự phản ứng tốt với tình huống này. Họ giúp mọi người được an toàn và sau cùng chính họ cũng được an toàn”, cô nói. “Và sau đó không còn gì để làm ngoài việc chờ đợi, phải không? Chúng tôi đang trên đường đi xuống và đó chỉ là một cuộc hạ cánh bình thường. Tôi cảm thấy bình thường”.
Bà Homendy cho hay bên trong buồng lái, phi công và cơ phó đeo mặt nạ dưỡng khí và mở micrô, nhưng “việc liên lạc là một vấn đề nghiêm trọng” giữa họ và các tiếp viên vì tiếng ồn. Các phi công lấy ra một cuốn sổ tay khẩn cấp được cất giữ cẩn thận bên cạnh ghế của cơ trưởng.
Cơ phó đã liên lạc với bộ phận kiểm soát không lưu, tuyên bố tình trạng khẩn cấp và nói rằng máy bay cần phải hạ độ cao ngay lập tức xuống 3.000 m, độ cao có đủ oxy cho mọi người trên máy bay thở.
“Chúng tôi cần quay trở lại Portland”, nữ cơ phó nói bằng giọng bình tĩnh mà cô đã duy trì trong suốt chuyến hạ cánh.
Trong cabin, sự tập trung ngay lập tức của các tiếp viên hàng không là năm trẻ vị thành niên không có người đi kèm do họ chăm sóc và ba đứa trẻ sơ sinh đang được cha mẹ bế trong lòng.
“Họ có an toàn không? Họ có an tâm không? Họ đã thắt dây an toàn chưa? Và họ có đeo mặt nạ dưỡng khí không? Và họ có”, bà Homendy nói.
Một số hành khách bắt đầu gửi tin nhắn trên mạng xã hội cho những người thân yêu. Một phụ nữ trẻ nói trên TikTok rằng cô chắc chắn máy bay sẽ lao xuống bất cứ lúc nào và cô tự hỏi cái chết của mình sẽ ảnh hưởng như thế nào đến mẹ cô, đồng thời lo lắng rằng bà sẽ không bao giờ nguôi ngoai nỗi đau.
Tuy nhiên, cô và những người khác cho biết trong khoang vẫn yên tĩnh một cách đáng ngạc nhiên. Một hành khách có tên Evan Granger - người ngồi trước lỗ thủng - nói với NBC News rằng “sự tập trung của anh ấy vào thời điểm đó chỉ là thở vào mặt nạ dưỡng khí và tin tưởng rằng phi hành đoàn sẽ làm mọi thứ có thể để giữ cho chúng tôi an toàn”.
“Tôi không muốn nhìn lại và xem chuyện gì đang xảy ra”, anh nói.
Các phi công đã cho máy bay quay vòng để trở lại Portland. Video do những người trên máy bay quay cho thấy các tiếp viên hàng không di chuyển xuống lối đi để kiểm tra hành khách.
Evan Smith, một luật sư đi trên máy bay, nói với các phóng viên rằng quá trình hạ cánh và tiếp đất rất ồn ào nhưng khá êm. Khi máy bay hạ cánh tại sân bay quốc tế Portland khoảng 20 phút sau khi khởi hành, các hành khách đã vỗ tay thật lâu. Lính cứu hỏa xuống lối đi để kiểm tra người bị thương nhưng không có ai bị thương nặng.
“Nhiều thứ phải diễn ra đúng hướng để tất cả chúng tôi có thể còn ở đây”, Granger nói với NBC.
Chiếc iPhone gần như nguyên vẹn dù rơi gần 5.000 m từ máy bay bung cửa ở Mỹ. Ảnh: @SeanSafyre.
Bà Homendy nhấn mạnh rằng nếu sự cố xảy ra muộn hơn vài phút, sau khi máy bay đạt đến độ cao hành trình, vụ tai nạn có thể đã trở thành một thảm kịch.
Tâm trí của Bartlett cũng không ngừng chìm trong những điều giả định.
“Tôi mừng vì mọi chuyện không tệ hơn - thế thôi. Tôi cứ liên tục bị kéo tâm trí về lại với những gì đã xảy ra, cô nói. “Giống như, Jack đã may mắn biết bao. Đó là tên cậu ấy, cậu bé ngồi cạnh tôi. Tên cậu ấy là Jack, và thật may mắn là cậu ấy đã thắt dây an toàn”, Bartlett trải lòng.
Hôm 7/1, điện thoại di động của một hành khách bị hút ra khỏi máy bay đã được tìm thấy. Nó vẫn còn hoạt động và sống sót sau cú lao dài gần 5.000 m.
Chiếc điện thoại được mở để xác nhận biên lai hành lý của một hành khách có tên Cuong Tran.