Sau 30 năm với nhiều lần đề xuất, bàn thảo, từ ngày 1/7 tới Nghị quyết thí điểm về đấu giá biển số ôtô của Quốc hội chính thức có hiệu lực. Từ đây, người dân cả nước sẽ được quyền được lựa chọn và cạnh tranh để sở hữu những dãy số như ý muốn, gắn trên chiếc ôtô của mình.
Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông (Cục CSGT), cho biết công tác chuẩn bị cho những phiên đấu giá đang được gấp rút hoàn thành. Đến ngày 1/7 , toàn bộ cơ sở vật chất, nhân lực sẽ sẵn sàng để người dân bắt đầu làm những thủ tục đấu giá đầu tiên.
Không giới hạn số biển trúng đấu giá của mỗi người
- Đến thời điểm này, công tác chuẩn bị về cơ sở hạ tầng, nhân lực và kho số cho đấu giá đã được thực hiện tới đâu, thưa ông? Liệu người dân có bắt đầu được tham gia đấu giá ngay trong ngày 1/7 này?
- Sau 30 năm với nhiều lần báo cáo Chính phủ về cơ chế đấu giá biển số xe, ngày 15/11/2022, tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa 15, gần 95% số đại biểu tại nghị trường đã chính thức bấm nút thông qua Nghị quyết thí điểm đấu giá biển số ôtô. Nghị quyết chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7 tới đây.
Để đảm bảo việc triển khai theo đúng thời gian của Nghị quyết, Cục CSGT đã tham mưu hoàn thiện các văn bản: Nghị định quy định chi tiết một số điều của Nghị quyết và 2 thông tư quy định quy trình và công tác nghiệp vụ đăng ký đối với biển số trúng đấu giá. Đồng thời, chúng tôi đang khẩn trương hoàn thiện hệ thống quản lý đấu giá, nâng cấp hệ thống đăng ký, quản lý xe.
Mới đây, Cục CSGT đã tổ chức tập huấn cho cán bộ các đơn vị thuộc Bộ Công an về nghiệp vụ đấu giá tài sản và công tác giám sát đấu giá.
Theo đúng thời hạn thi hành, từ ngày 1/7, chúng tôi sẽ đưa danh sách biển số trong dãy số chuẩn bị cấp của 63 địa phương công khai trên cổng thông tin điện tử quốc gia về đấu giá tài sản, cổng thông tin điện tử Bộ Công an, trang thông tin điện tử Cục CSGT và trang thông tin trực tuyến của tổ chức đấu giá để người dân lựa chọn, đăng ký tham gia đấu giá. Sau khi họ thực hiện các thủ tục đăng ký, nộp tiền đặt trước… phiên đấu giá đầu tiên sẽ chính thức diễn ra.
- Về kho biển số - trong đợt đầu tiên của phiên đấu giá dự kiến có bao nhiêu biển số được đưa ra và là dải biển số của những địa phương nào?
- Ngay trong đợt đầu tiên, dải biển số xe của toàn bộ 63 tỉnh, thành phố sẽ được ra đấu giá. Chúng tôi đang rà soát để xác định ở mỗi địa phương, thời điểm bắt đầu đấu giá sẽ ở dải biển số bao nhiêu, 100% biển số của dải số đó sẽ được tính toán đưa ra để người dân tham gia đấu giá. Mỗi phiên đấu giá sẽ có một số lượng biển nhất định, tùy thuộc vào số lượng đăng ký xe của từng địa phương.
Các biển không được lựa chọn đấu giá sau đó sẽ được trả về để bấm ngẫu nhiên.
- Người dân tham gia cần thực hiện các bước ra sao ở trước, trong và sau phiên đấu giá?
- Việc đấu giá được thực hiện hoàn toàn trên môi trường mạng. Trong mỗi phiên đấu giá có nhiều cuộc đấu giá khác nhau cho mỗi biển số.
Đối với người dân, họ sẽ được đăng ký tham gia đấu giá biển số của tất cả tỉnh, thành trên cả nước, không bị giới hạn bởi quy định “địa chỉ thường trú” tại địa phương
Đại tá Nguyễn Quang Nhật
Theo Nghị quyết của Quốc hội, Bộ Công an sẽ lựa chọn một tổ chức đấu giá tài sản để thực hiện việc đấu giá biển số. Tổ chức này phải đảm bảo có trang thông tin điện tử đấu giá trực tuyến; đủ điều kiện an toàn, an ninh mạng khi kết nối với hệ thống đăng ký, quản lý xe và hệ thống quản lý đấu giá của Bộ Công an.
Lực lượng của Cục CSGT sẽ chỉ phân công cán bộ theo dõi, giám sát toàn bộ quá trình, kết quả đấu giá cùng các yếu tố khác liên quan.
Đối với người dân, họ sẽ được đăng ký tham gia đấu giá biển số của tất cả tỉnh, thành trên cả nước, không bị giới hạn bởi quy định “địa chỉ thường trú” tại địa phương.
Vào ngày 1/7 tới, khi đã lựa chọn được tổ chức đấu giá tài sản, người dân truy cập, đăng ký tài khoản vào trang thông tin điện tử đấu giá trực tuyến. Sau khi đăng ký tài khoản, họ sẽ được hướng dẫn cụ thể, chi tiết các bước tham gia đấu giá.
Sau đó, người tham gia đấu giá cần nộp tiền hồ sơ và tiền đặt trước. Số tiền này sẽ chuyển trực tiếp vào tài khoản của tổ chức đấu giá. Số tiền đặt trước sẽ bằng giá khởi điểm của một biển số là 40 triệu đồng. Mỗi lần bước giá sẽ là 5 triệu đồng.
Ngay sau khi kết thúc phiên đấu giá trực tuyến, kết quả sẽ được hiển thị và có biên bản xác nhận gửi vào hòm thư của người trúng đấu giá.
Người chưa có xe vẫn được tham gia đấu giá biển số. Tuy nhiên, trong thời hạn 12 tháng, họ phải thực hiện thủ tục đăng ký ôtô để gắn biển số. Trường hợp bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì thời hạn này được kéo dài thêm nhưng tối đa không quá 6 tháng.
- Một điều người dân rất quan tâm đó là quyền của người trúng đấu giá biển số. Sau khi trúng đấu giá, họ có được bán, cho, tặng hoặc chuyển nhượng hay không? Một người có thể tham gia đấu giá bao nhiêu biển số?
- Ngoài việc sử dụng, gắn với phương tiện, người trúng đấu giá sẽ được giữ lại biển số xe để gắn cho xe khác trong trường hợp không sử dụng xe đó nữa (có thể là chuyển nhượng hoặc ôtô đó bị hư hỏng không thể sử dụng được).
Việc mua bán, trao đổi, cho tặng biển số ôtô trúng đấu giá là hành vi bị cấm. Tuy nhiên, họ có thể chuyển nhượng ôtô gắn kèm theo biển số trúng đấu giá.
Theo quy định, cơ quan chức năng sẽ không giới hạn số biển người dân được đấu giá và sở hữu.
Quản lý biển số định danh, chỉ biển số trúng đấu giá mới được bán xe kèm biển
- Theo dự thảo quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới, từ ngày 1/7 tới, biển số xe được quản lý theo mã định danh cá nhân. Việc định danh biển số được hiểu như thế nào, có lợi ích gì?
- Phải khẳng định việc thực hiện quản lý biển số theo định danh chỉ thực hiện đối với biển 5 số, bao gồm cả ôtô và xe máy. Biển số vẫn được cấp cho người dân theo quy trình như hiện nay, chỉ khác về cách quản lý, không làm phát sinh thêm bất kỳ thủ tục nào. Nói cách khác, trước đây xe nào biển đó, giờ thì người nào biển đó và “biển số sẽ đi theo người”.
Tôi lấy ví dụ khi cấp và quản lý biển số xe theo mã số định danh cá nhân cho ông X., thì khi bán xe, ông này phải giữ lại biển số và đăng ký xe rồi nộp cho cơ quan công an.
Khi ông X. mua xe mới, công an sẽ cấp lại biển số cũ mà trước đây ông đã nộp lại. Cơ quan công an chỉ làm giấy tờ đăng ký xe mới với số khung, số máy của chiếc xe này. Tức là chủ phương tiện có thể đổi ôtô, xe máy nhưng biển số xe sẽ giữ nguyên.
Quá 5 năm sau khi bán xe, nếu ông X. không mua xe mới để gắn biển số đã đăng ký theo mã định danh cá nhân vào, thì cơ quan chức năng sẽ thu hồi biển số định danh này.
Việc quản lý đăng ký xe theo mã định danh sẽ tiến tới sử dụng đăng ký xe điện tử, tích hợp trên ứng dụng VNeID, người dân sẽ không phải mang nhiều giấy tờ khi ra đường. Đồng thời, việc này cũng giải quyết được tình trạng xe không chính chủ thời gian qua, gây khó khăn cho việc xử lý và đảm bảo trật tự an toàn giao thông.
- Dự thảo nêu nội dung: “Chủ xe phải giữ lại giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe (không giao cho người nhận chuyển quyền sở hữu xe) và nộp cho cơ quan đăng ký xe để làm thủ tục thu hồi. Riêng trường hợp chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số ôtô trúng đấu giá thì chủ xe nộp cho cơ quan đăng ký xe giấy chứng nhận đăng ký xe để làm thủ tục thu hồi”. Điều có thể được hiểu là chỉ biển số trúng đấu giá mới được bán xe kèm theo biển?
Chỉ ôtô gắn biển số trúng đấu giá mới được bán biển số kèm theo xe như hiện hành
Đại tá Nguyễn Quang Nhật
- Đúng vậy. Theo dự thảo, những biển số được cấp ngẫu nhiên (không qua đấu giá) đều là biển số định danh. Do vậy khi bán xe, chủ xe phải giữ lại và không được bán xe với biển số kèm theo.
Chỉ ôtô gắn biển số trúng đấu giá mới được bán biển số kèm theo xe như hiện hành. Đây là nội dung về quyền của người trúng đấu giá biển số đã được Quốc hội quy định rõ trong Nghị quyết số 73/2022.
- Vậy theo quy định định danh biển số, mỗi người dân được sở hữu tối đa bao nhiêu biển số?
- Trước mắt, cơ quan chức năng không giới hạn biển số người dân được sở hữu bởi mỗi biển chỉ được gắn lên một chiếc xe. Chúng ta không thể giới hạn người dân sở hữu bao nhiêu phương tiện được.
- Trường hợp không phải biển số trúng đấu giá nhưng người bán xe không nộp lại biển số mà giữ để chuyển nhượng thì xử lý thế nào?
- Trường hợp chủ xe không làm thủ tục thu hồi sau khi chuyển quyền sở hữu thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hành vi vi phạm liên quan đến xe đó.
Tôi lấy ví dụ việc không may gây tai nạn hoặc vi phạm bị camera phạt nguội ghi lại, biên bản sẽ trực tiếp gửi về chủ cũ bởi biển số đã quản lý theo định danh, gắn với người. Đồng thời, cơ sở dữ liệu lưu trữ hồ sơ để quản lý đâu là biển bấm ngẫu nhiên và đâu là biển trúng đấu giá.
- Xin cảm ơn ông!