Sau giai đoạn mua gom “ồ ạt” cuối năm ngoái, khối ngoại đã có dấu hiệu chậm lại rõ rệt từ đầu năm 2023. Trong tháng 1, giá trị mua ròng trên HoSE chỉ còn chưa đến 3.800 tỷ, bằng khoảng 1/4 so với tháng trước đó. Con số này giảm xuống chỉ còn vỏn vẹn 19 tỷ đồng tính từ đầu tháng 2 đến nay.
Đáng chú ý, nhà đầu tư nước ngoài còn đang có chuỗi bán ròng 8 phiên liên tiếp trên HoSE với tổng giá trị lên đến gần 2.000 tỷ đồng. Khối ngoại đảo chiều xu hướng trong bối cảnh dòng tiền vào các quỹ ETF có dấu hiệu chững lại, đặc biệt là dòng vốn đến từ khu vực Châu Á. Trong đó, động thái “quay xe” của nhà đầu tư Thái Lan là một điểm cần lưu ý.
Sau khi lập đỉnh vào giữa tháng 2, lượng chứng chỉ quỹ ETF Việt Nam trong tay người Thái đã có dấu hiệu đảo chiều rõ rệt. Tính đến ngày 23/2/2023, lượng chứng chỉ lưu ký DR (FUEVFVND01) dựa trên chứng chỉ quỹ DCVFM VNDiamond ETF (FUEVFVND) do Bualuang Securities phát hành đã giảm xuống còn 179,7 triệu đơn vị, tương ứng giá trị vốn hóa 5,93 tỷ Bath (~4.000 tỷ đồng).
Tỷ lệ chuyển đổi giữa DR và chứng chỉ quỹ cơ sở là 1:1 đồng nghĩa với việc nhà đầu tư Thái Lan hiện đang gián tiếp sở hữu gần 179,7 triệu chứng chỉ FUEVFVND, giảm gần 5 triệu đơn vị so với đỉnh và là mức thấp nhất trong hơn 1 tháng trở lại đây.
Lượng DR dựa trên chứng chỉ quỹ DCVFM VNDiamond ETF quay đầu giảm
Cùng xu hướng, chứng chỉ quỹ DCVFM VN30 ETF (E1VFVN30) cũng đã bị người Thái bán ra đáng kể trong khoảng hơn một tuần trở lại đây. Tại ngày 23/2/2023, lượng DR E1VFVN3001 do Bualuang Securities phát hành chỉ còn 244 triệu đơn vị, tương ứng giá trị vốn hóa 6,22 tỷ Bath (~4.200 tỷ đồng).
Tỷ lệ chuyển đổi cũng là 1:1 tương ứng nhà đầu tư đến từ xứ sở Chùa Vàng đang gián tiếp nắm giữ 244 triệu chứng chỉ quỹ E1VFVN30, giảm gần 10 triệu đơn vị so với đỉnh và là mức thấp nhất kể từ đầu năm 2023.
Lượng DR dựa trên chứng chỉ quỹ DCVFM VN30 ETF xuống thấp nhất từ đầu năm
Nhà đầu tư Thái Lan "xả hàng" khiến dòng tiền vào DCVFM VNDiamond ETF và DCVFM VN30 ETF yếu đi rõ rệt. Trong tuần qua, DCVFM VNDiamond ETF chỉ hút ròng 67 tỷ đồng trong khi và DCVFM VN30 ETF bị rút khoảng 80 tỷ đồng. Tính từ đầu tháng 2, bộ đôi ETF này chỉ hút vốn lần lượt 133 tỷ và 93 tỷ đồng, giảm mạnh so với giai đoạn trước đó.
Thời điểm hiện tại, DCVFM VNDiamond ETF và DCVFM VN30 ETF là 2 ETF nội có quy mô lớn nhất tại TTCK Việt Nam, với giá trị tài sản ròng (NAV) tương ứng đạt 18.900 tỷ và 8.300 tỷ đồng. DCVFM VNDiamond ETF tham chiếu theo rổ chỉ số VNDiamond gồm toàn cổ phiếu hết room trong khi DCVFM VN30 ETF mô phỏng theo VN30 – nhóm vốn hóa lớn nhất HoSE theo tỷ lệ freefloat.
Dòng vốn ngoại suy yếu trong ngắn hạn
Bên cạnh động thái rút vốn của nhà đầu tư Thái Lan, dòng tiền từ khu vực Đông Á vào chứng khoán Việt Nam cũng có dấu hiệu chững lại thời gian gần đây. Lực mua từ Fubon FTSE ETF đã yếu đi đáng kể sau khi quỹ giải ngân mạnh tay hết khoản huy động 160 triệu USD (~4.000 tỷ đồng) cuối năm ngoái.
Theo nhiều đồn đoán, ETF này đang có kế hoạch huy động thêm để đầu tư vào cổ phiếu Việt Nam, thời gian dự kiến trong tháng 3. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có thông báo chính thức nào và mọi con số mới chỉ dừng lại ở mức "tin đồn".
Trong bối cảnh đó, mọi chú ý được đổ dồn vào VanEck Vietnam ETF (V.N.M ETF) khi quỹ đã nhất trí thông qua thay đổi chỉ số tham chiếu từ MVIS Vietnam Index sang MarketVector Vietnam Local Index. Với việc thay đổi chỉ số cơ sở này, tỷ trọng cổ phiếu Việt Nam trong danh mục của quỹ sẽ tăng từ khoảng 75% lên 100% tương ứng hơn 100 triệu USD sẽ đổ vào TTCK Việt nam. Ngày có hiệu lực dự kiến 17/3/2023.
Chiều ngược lại, các quỹ chủ động đang có động thái xả hàng “ồ ạt” thời gian gần đây. Điển hình như nhóm Dragon Capital đã liên tục bán ra sau khi “full” cổ phiếu vào trung tuần tháng 1. Nếu xu hướng này vẫn duy trì và một số ETF lớn tiếp tục bị rút vốn, con số 100 triệu USD từ V.N.M ETF cũng khó có thể cân lại.
Một trong những yếu tố khiến lực mua của khối ngoại suy yếu đến từ mức định giá không còn thực sự hấp dẫn của chứng khoán Việt Nam, đặc biệt sau mùa báo cáo quý 4 với lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết sụt giảm sâu. Dù thị trường liên tiếp điều chỉnh gần đây nhưng P/E của VN-Index vẫn ở mức 11,x - cao hơn đáng kể so với đáy.
Mặt bằng lãi suất duy trì ở mức cao cộng với suy thoái kinh tế toàn cầu được dự báo sẽ tác động tiêu cực đến hoạt động của các doanh nghiệp thời gian tới. Với nền so sánh cao cùng kỳ, lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết nhiều khả năng sẽ còn giảm sâu trong quý 1 và xa hơn có thể là cả năm 2023. Điều này sẽ khiến định giá thị trường đã không thật sự rẻ lại càng thêm đắt và trở thành rào cản đối với việc thu hút dòng vốn ngoại trong ngắn hạn.