Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam vừa có báo cáo đánh giá tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2021, trong đó ghi nhận kết quả kinh doanh cao kỷ lục nhờ sản lượng phát hành sách giáo khoa vượt 40% so với kế hoạch.
Cụ thể, trong năm 2021, Nhà xuất bản Giáo dục cho biết đã phát hành tổng cộng 164,6 triệu bản sách giáo khoa, vượt 47,6 triệu bản so với kế hoạch Bộ Giáo dục và Đào tạo giao đầu năm. Nhờ số lượng sách giáo khoa phát hành tăng mạnh này mà các chỉ tiêu tài chính của Nhà xuất bản Giáo dục đều tăng cao kỷ lục.
Bộ sách giáo khoa lớp 3 theo chương trình có giá từ 177.000 đồng đến 183.000 đồng, đắt gấp 3 lần bộ hiện hành. Ảnh: NXBGDVN.
Lãi 1.750 đồng trên mỗi đầu sách phát hành
Tổng doanh thu năm 2021 của đơn vị này là 1.828 tỷ đồng , vượt 32% so với kế hoạch Bộ Giáo dục và Đào tạo giao. Trong đó, doanh thu thuần từ hoạt động phát hành sách giáo khoa là 1.780,5 tỷ, tương đương 97,4% tổng doanh thu hợp nhất.
Ngoài ra, nhà xuất bản này còn ghi nhận gần 45 tỷ đồng doanh thu từ hoạt động tài chính và gần 3 tỷ đồng thu nhập từ hoạt động khác.
Theo lãnh đạo nhà xuất bản, phần lớn doanh thu năm vừa qua vẫn đến từ hoạt động phân phối sách giáo khoa và các khoản thu khác liên quan hoạt động sản xuất kinh doanh của nhà xuất bản.
Với kết quả kể trên, Nhà xuất bản Giáo dục thu về 314,4 tỷ đồng lãi trước thuế, vượt 150% so với kế hoạch được giao. Lợi nhuận sau khi trừ thuế nhà xuất bản này thu về được là 287,4 tỷ đồng , cũng vượt 150% so với kế hoạch. Đây cũng là mức lợi nhuận cao nhất từ trước đến nay mà nhà xuất bản này ghi nhận được.
Trong giai đoạn trước đó, doanh thu bình quân của Nhà xuất bản Giáo dục chủ yếu dao động trong khoảng 1.200- 1.400 tỷ đồng /năm và lợi nhuận bình quân khoảng 130-150 tỷ/năm.
Như vậy, tính riêng năm 2021, cứ mỗi đầu sách giáo khoa phát hành Nhà xuất bản Giáo dục lại thu về hơn 11.100 đồng doanh thu và gần 1.750 đồng lợi nhuận.
Dù ghi nhận năm kinh doanh hiệu quả cao kỷ lục, nhà xuất bản này vẫn cho biết năm 2021 đơn vị đã gặp nhiều khó khăn, thách thức.
Trong đó, tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội thời gian dài đã khiến nhà xuất bản này gặp trở ngại lớn trong việc triển khai công tác giới thiệu sách, tập huấn giáo viên theo đúng kế hoạch, tiến độ của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Bên cạnh đó, công tác triển khai in, vận chuyển, cung ứng sách giáo khoa cũng gặp khó khăn.
Nhà xuất bản Giáo dục cũng cho biết tình hình cạnh tranh trong xuất bản sách giáo khoa ngày càng tăng, những thông tin báo chí, dư luận xã hội bất lợi về bản quyền sách giáo khoa, hoạt động đấu thầu mua sắm vật tư giấy in... cũng tác động không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh.
Ngoài ra, nạn in lậu, làm giả sách ngày càng phát triển về quy mô, số lượng dưới nhiều hình thức tinh vi đã gây ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả hoạt động xuất bản phát hành sách.
Các công ty con làm ăn ra sao?
Về hoạt động kinh doanh của 7 công ty con trực thuộc Nhà xuất bản Giáo dục, năm 2021, các công ty này đều có lợi nhuận dương. Trong đó, cao nhất là Công ty CP Sách và Thiết bị trường học TP.HCM với 508 tỷ đồng doanh thu và lãi sau thuế 19 tỷ đồng . Tương tự, Công ty CP Sách và Thiết bị giáo dục Miền Nam cũng ghi nhận 472 tỷ đồng doanh thu và lãi ròng 11,5 tỷ.
Trong năm, Nhà xuất bản Giáo dục đã nhận được hơn 10 tỷ đồng cổ tức từ các công ty con trên tổng số 102 tỷ vốn đầu tư, đạt tỷ suất lợi nhuận bình quân 9,9%.
Kết quả kinh doanh của Nhà xuất bản Giáo dục đã tăng cao những năm gần đây, cùng xu hướng tăng giá sách giáo khoa. Cụ thể, trong năm học 2020-2021, nhiều đầu sách giáo khoa tiểu học đã tăng giá gấp 3-4 lần. Đến năm học 2022-2023, giá sách giáo khoa các lớp 3, 7 và 10 tiếp tục tăng cao hơn 2-3 lần so với bộ sách cũ.
Chia sẻ về vấn đề này, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng loại sách giáo khoa mới này được biên soạn với khổ lớn, giấy tốt hơn, quy trình từ biên soạn đến giới thiệu, thử nghiệm, phát hành đều do doanh nghiệp đảm nhiệm, kê khai giá với Bộ Tài chính.
Ông nói thêm bộ sách cũ thuộc chương trình 2016 là sách Nhà nước bỏ tiền cho rất nhiều khâu, từ biên soạn đến thẩm định, sách có khổ nhỏ hơn, giấy xấu nên giá thành cũng thấp hơn.
Theo ông Sơn, một trong những giải pháp quan trọng, căn cơ để sách giáo khoa được bán với giá thấp nhất là bổ sung sách giáo khoa vào danh mục được Nhà nước định giá và có chính sách trợ giá. Hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có công văn gửi Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ, Quốc hội về vấn đề này.
