Vào tháng 4 vừa qua, tỷ phú Elon Musk đã ra quyết định chưa từng có kể từ khi chi mạnh tay 44 tỷ USD vào giao dịch mua lại Twitter gần hai năm trước – bán bớt một phần cổ phiếu Tesla đang sở hữu. Ngày 15/4, vị Giám đốc Điều hành lại tiếp tục gửi một email vào đêm khuya cho toàn công ty, thông báo hãng xe điện đang lên kế hoạch cắt giảm hơn 10% lực lượng lao động, theo Business Insider.
Kể từ thông báo của Musk, làn sóng sa thải nhân viên tại Tesla liên tục diễn ra. Một số Giám đốc công ty rời đi và nhân viên thừa nhận tinh thần làm việc sa sút rõ rệt.
Khó khăn liên tiếp xuất hiện
Song song với làn sóng sa thải, Tesla ghi nhận số lượng đơn hàng sụt giảm đáng kể, thấp hơn ước tính của nhiều chuyên gia Phố Wall. Số lượng đơn hàng trong quý đầu tiên giảm 20% so với quý trước và giảm hơn 8% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu mức sụt giảm doanh số hàng năm đầu tiên của công ty kể từ năm 2020.
Trong thông cáo báo chí, Tesla thừa nhận tình hình kinh doanh ảm đạm, đổ lỗi cho mẫu xe Model 3 cải tiến không hiệu quả, cuộc tấn công đốt phá nhà máy của hãng gần Berlin và một số vấn đề liên quan tới chuỗi cung ứng do xung đột Biển Đỏ gây ra.
Tesla và các nhà sản xuất ô tô khác đều đang vật lộn với nhu cầu xe điện sụt giảm. Trước đó vào đầu năm 2024, CEO Musk đưa ra cảnh báo rằng công ty đang ở "giữa hai làn sóng lớn" khi lãi suất tăng và tình trạng bất ổn kinh tế làm rung chuyển thị trường.
Đồng thời, Tesla cũng gặp nhiều thách thức khi cạnh tranh với các công ty ô tô điện Trung Quốc - thị trường EV lớn nhất thế giới. BYD đến từ Trung Quốc thậm chí còn nhanh chóng vượt qua Tesla để trở thành hãng bán xe điện hàng đầu vào tháng 1 năm nay.
Làn sóng cắt giảm bắt đầu như thế nào?
Thực tế, trước khi CEO Musk đưa ra thông báo, hầu hết nhân viên đều cảm nhận được viễn cảnh “điên rồ” nào đó sắp xảy ra.
Vào tháng 2, Bloomberg đưa tin hãng sản xuất xe điện vừa kêu gọi toàn bộ cấp quản lý bắt đầu xác định những vai trò quan trọng nhất đối với công ty. Vào thời điểm đó, Tesla cũng trì hoãn quá trình đánh giá hiệu suất một số nhân viên. Nguồn tin thân cận cho biết đa số cuộc đánh giá sau đó đã được lên lịch lại.
Một ngày trước khi đợt cắt giảm đầu tiên bùng nổ, tin đồn lan truyền trong công ty rằng CEO Musk có kế hoạch sa thải tới 20% lực lượng lao động. Nhân viên Tesla chưa từng chứng kiến mức cắt giảm sâu như vậy kể từ năm 2022 khi công ty cắt giảm 10% nhân viên được trả lương.
Vào ngày 15/4, giông tố giáng xuống Tesla khi Musk tuyên bố công ty quyết định sa thải hơn 10% tổng số nhân lực.
Vị tỷ phú cho biết việc sa thải là do "sự trùng lặp về vai trò và chức năng công việc trong một số lĩnh vực nhất định".
“Tôi ghét việc này hơn bao giờ hết, nhưng nó phải được thực hiện”, Elon Musk viết trong bản ghi nhớ, theo Business Insider. "Điều này cho phép công ty trở nên tinh gọn, đổi mới và thiết lập chu kỳ tăng trưởng tiếp theo".
Ngay ngày hôm sau, hàng trăm nhân viên mới biết rằng họ là một phần trong chiến lược cắt giảm khi bị khóa quyền truy cập vào hệ thống nội bộ và nhận được bức thư ngỏ với tựa đề "Kính gửi nhân viên" tới tài khoản email cá nhân. Một số nhân viên khác chỉ biết rằng mình đã bị sa thải khi thẻ ra vào không còn hiệu lực tại trụ sở Tesla vào buổi sáng đầu tuần đi làm.
Trong cuộc họp báo thu nhập vào ngày 23/4, Musk cho biết Tesla cần tổ chức lại bộ máy nhằm sẵn sàng cho giai đoạn tăng trưởng tiếp theo.
Thông báo sa thải tiếp tục gửi đi từng đợt
Sau khi thông báo cho nhóm nhân viên bị sa thải vào ngày 16/4, Tesla dường như vẫn chưa có ý định dừng lại. Cuối tuần đó, đội ngũ tuyển dụng của công ty nhận tin nằm trong diện phải cắt giảm. Trong những tuần tiếp theo, Musk cắt giảm đội ngũ quảng cáo tại Hoa Kỳ và toàn bộ nhóm Supercharger, cũng như một phần nhóm lập trình xe và nhóm giới thiệu sản phẩm.
Từ ngày 6/5, nhân viên tại Tesla bước vào tuần thứ tư liên tiếp nhận thông báo sa thải.
Trong bối cảnh cắt giảm hàng loạt, một số Giám đốc chủ chốt đã rời công ty - từ cựu Giám đốc Nhân sự cấp cao cho tới Phó Chủ tịch phụ trách hệ thống truyền động và kỹ thuật điện. Giữa tuần trước, cựu Giám đốc phụ trách ra mắt sản phẩm mới của Tesla cho biết ông quyết định từ chức vì làn sóng sa thải đã khiến công ty "mất cân bằng".
Mặt khác, quyết định từ chức và cắt giảm dường như củng cố thêm quyền lực của Musk tại Tesla. Giám đốc Điều hành hiện duy trì 35 nhân sự báo cáo trực tiếp, theo The Information. Ông cũng thuyên chuyển Tom Zhu, người chỉ huy thứ hai của Tesla về Trung Quốc.
Tất nhiên, toàn bộ nhân viên chỉ mong chờ CEO Elon Musk tuyên bố đợt sa thải kết thúc.
Một nhân viên Tesla, người yêu cầu giấu tên khi nói về điều kiện làm việc hiện tại, cho biết: “Tôi sẽ tiếp tục đợi CEO Musk gửi email và nói với chúng tôi rằng cuối cùng công ty đã hoàn thành đợt sa thải nhân viên. Chúng ta cần vạch ra giới hạn nào đó hoặc đưa ra dấu hiệu cho thấy nhân viên có thể ngừng lo lắng về tương lai mất việc làm”.