Báo cáo công bố ngày 31/5 của Navigos Group – đơn vị cung cấp dịch vụ tuyển dụng nhân sự, đã ghi nhận về thị trường lao động tại Việt Nam 4 tháng đầu năm 2023 cho thấy, so với thời điểm thị trường ổn định trước dịch, nhu cầu tuyển dụng lao động giảm trung bình 18%, lĩnh vực giảm sâu nhất ghi nhận lên đến 43%.
Nhiều lĩnh vực sụt giảm nhu cầu tuyển dụng trên 20%
Những lĩnh vực như du lịch; nhà hàng và khách sạn; dệt may và da giày; xây dựng và bất động sản; công nghệ thông tin và một số ngành khác…chứng kiến sụt giảm nhu cầu rõ rệt về nhu cầu tuyển dụng.
Cụ thể, du lịch/nhà hàng/khách sạn được xem là lĩnh vực chịu ảnh hưởng sâu sắc từ đại dịch Covid-19. 4 tháng đầu năm 2022, nhu cầu tuyển dụng nhân sự của lĩnh vực này giảm sâu đến 55% so với thời điểm bình ổn trước dịch, dù 2022 là năm thị trường phục hồi mạnh mẽ sau dịch. Năm 2023, dưới tác động tiếp tục của suy thoái kinh tế, nhưng nhu cầu tuyển dụng ngành này lại có sự tăng nhẹ, giảm từ 55% ở năm 2022 còn 43% năm 2023.
Với lĩnh vực dệt may và da giày, sau đại dịch, số liệu của năm 2022 cho thấy dù đang trên đà phục hồi chung của thị trường, nhưng nhu cầu tuyển dụng lao động của ngành này vẫn còn thua kém so với mức thời điểm thị trường bình ổn với chênh lệch là 18%.
Sau đó, đối mặt với những biến động trên thị trường thế giới, dệt may và da giày chịu tác động trực tiếp khi là những ngành xuất khẩu lớn của Việt Nam. Nhu cầu về lao động của lĩnh vực tiếp tục sụt giảm đến 39%, chịu ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu, lạm phát tại các thị trường tiêu thụ trong nước và quốc tế đều tăng cao tác động lên sức mua, đơn hàng và đơn giá của doanh nghiệp đều sụt giảm.
Trong lĩnh vực xây dựng và bất động sản, nhu cầu tuyển dụng của nhóm ngành cũng đối mặt với tình trạng sụt giảm đáng kể lên đến 34% vào đầu năm 2023, đến từ tác động của các chính sách nhà nước ban hành khoảng giữa cuối quý 2/2022, thắt chặt về tín dụng, trái phiếu doanh nghiệp. Bên cạnh đó biến động kinh tế toàn cầu cũng có ảnh hưởng đáng kể đến sự sụt giảm này.
Với lĩnh vực công nghệ thông tin, đây được xem là xu hướng của toàn thế giới, dẫn đến nhu cầu về lao động rất cao và luôn trong tình trạng “cung không đủ cầu”. Vào thời điểm bình ổn sau dịch, nhu cầu tuyển dụng lĩnh vực này tăng trưởng với mức 10% so với giai đoạn trước dịch.
Tuy nhiên, khi thị trường Việt Nam trải qua ảnh hưởng của suy thoái từ biến động kinh tế thế giới vào năm 2022 đến nay, Navigos Group ghi nhận sự sụt giảm 20% về nhu cầu tuyển dụng của lĩnh vực này so với thời điểm cùng kỳ đang bình ổn trước dịch Covid-19. Đây được xem là điểm khác biệt so với xu hướng vốn có của ngành Công nghệ thông tin trước nay.
Một số lĩnh vực khác cũng ghi nhận sự sụt giảm nhu cầu tuyển dụng trong đầu năm 2023 như: xuất - nhập khẩu; vận tải và logistics; marketing; bán hàng và chăm sóc khách hàng.
Những ngành tuyển dụng ổn định và có tăng trưởng
Ngoài một số lĩnh vực sụt giảm nhu cầu tuyển dụng, Navigos Group cũng nhận thấy nhu cầu vẫn ổn định, thậm chí tăng trưởng trong các ngành như ngân hàng/dịch vụ tài chính và hàng tiêu dùng.
Theo Navigos Group, sự tăng trưởng nói chung về nhu cầu tuyển dụng của lĩnh vực ngân hàng/dịch vụ tài chính đến từ xu hướng toàn ngành về chuyển đổi số, phát triển ngân hàng bán lẻ, tăng thu nhập dịch vụ, đa dạng hệ sinh thái và bùng nổ xu hướng đầu tư trên các kênh điện tử. Cụ thể hơn, thị trường chứng khoán có đà tăng trưởng tốt từ năm 2019 đến quý 1/2022, thậm chí đạt đỉnh vào đầu năm 2022.
Tuy nhiên, khi thị trường kinh tế liên tục sụt giảm mạnh do phải đối mặt với bối cảnh khó khăn chung kéo dài từ nửa cuối năm 2022, và hàng loạt thách thức khác tác động đến toàn ngành như lãi suất tăng cao, thị trường bảo hiểm có tranh chấp, phát hành trái phiếu doanh nghiệp còn chậm…, lĩnh vực ngân hàng và dịch vụ tài chính cũng không đứng ngoài xu hướng này. Vì vậy, mức độ tăng trưởng của 4 tháng đầu năm 2023 có phần chững lại so với mức của 4 tháng đầu năm 2022.
Nhìn chung, dù vẫn được xem là có sự tăng trưởng so với cùng kỳ trước dịch do sự phát triển vượt bậc vào năm 2022, nhưng lĩnh vực ngân hàng và dịch vụ tài chính nói chung và chứng khoán nói riêng được dự báo sẽ gặp nhiều thách thức trong năm 2023.
Trong khi đó, các ngành nghề về lĩnh vực hàng tiêu dùng cũng có mức tuyển dụng được giữ ở mức ổn định, thậm chí tăng do thuộc nhóm nhu yếu phẩm và dịp Tết Nguyên đán nên có nhu cầu chi tiêu cao hơn so với các lĩnh vực khác.
Ngoài ra, những lĩnh vực có nhu cầu tuyển dụng ổn định khác là chăm sóc sức khỏe; bán lẻ/bán buôn.
Navigos Group nhận định, sau 4 tháng đầu của năm 2023, chưa có tín hiệu tích cực nào về tình hình kinh tế thị trường quốc tế và trong nước được ghi nhận. Năm tài chính mới đã bắt đầu nhưng các doanh nghiệp vẫn “án binh bất động” trong trạng thái chờ và nghe ngóng thị trường khi lo ngại về kinh tế thế giới kém khả quan trong năm nay.
Vì vậy, đơn vị này dự báo cho đến khi nền kinh thế giới chạm đáy và phục hồi trở lại, các doanh nghiệp sẽ cố gắng thực hiện các biện pháp cắt giảm chi phí để bảo toàn nhân sự, hoặc có thể thắt chặt thêm nếu tình hình trở nên tệ hơn.
