FED mới đây đã quyết định tăng lãi suất điều hành thêm 75 điểm cơ bản lên biên độ mới từ 3,0% đến 3,25%.
FED cũng đã đưa ra quan điểm có phần “diều hâu” hơn về việc thắt chặt chính sách tiền tệ, theo đó các quan chức FED dự báo lãi suất điều hành có thể tăng lên mức 4,25-4,5% vào cuối năm 2022 (tương đồng với kỳ vọng của thị trường trước khi cuộc họp diễn ra) và 4,5-4,75% vào cuối năm 2023, cao hơn khoảng 25 điểm cơ bản so với kỳ vọng của thị trường trước khi cuộc họp diễn ra.
Doanh nghiệp vay bằng đồng USD ảnh hưởng thế nào?
Biến động bất lợi của tỷ giá hối đoái và lãi suất đồng USD tăng cao làm gia tăng chi phí đối với những doanh nghiệp có cơ cấu nợ lớn bằng đồng USD theo đánh giá của giới chuyên môn.
Tuy vậy, VnDirect cho rằng, mức độ ảnh hưởng có sự khác biệt giữa hình thức trả lãi, lãi suất cố định hay lãi suất thả nổi và kỳ hạn khoản vay ngắn hạn hay dài hạn.
Đối với hình thức trả lãi, những doanh nghiệp có khoản vay bằng đồng USD với lãi vay cố định và/hoặc thả nổi đều phải chịu áp lực tăng chi phí lãi vay, và lỗ tỷ giá (đánh giá lại khoản vay) do ảnh hưởng bất lợi của biến động tỷ giá và lãi vay đồng USD.
Những doanh nghiệp có khoản vay USD với lãi suất cố định sẽ chịu áp lực gia tăng chi phí lãi vay và lỗ tỷ giá khi đánh lại giá trị khoản vay do tác động của tỷ giá.
Đồng USD mạnh lên sẽ kéo theo việc giá trị của chi phí lãi vay lẫn giá trị nợ gốc đều sẽ tăng lên khi quy ra VND.
Thêm vào đó, những doanh nghiệp sử dụng khoản vay USD với lãi suất thả nổi sẽ chịu áp lực lớn hơn những khoản vay có lãi suất cố định. Nguyên do là vì ngoài chịu tác động về tỷ giá lên chi phí lãi và nợ gốc, khoản vay thả nổi sẽ còn chịu thêm áp lực tăng chi phí lãi vay khi lãi suất khoản vay bằng đồng USD tăng lên do FED thắt chặt chính sách tiền tệ.
Đối với thời hạn trả lãi, những doanh nghiệp có tỷ trọng nợ vay ngắn hạn lớn sẽ bị tác động tiêu cực hơn những doanh nghiệp có tỷ trọng nợ vay dài hạn lớn.
FED với quan điểm “diều hâu” hơn về thắt chặt chính sách tiền tệ, sẽ gây ra áp lực lớn lên tỷ giá hối đoái, khiến cho giá trị các khoản vay ngắn hạn gia tăng về nợ gốc, gây ra những rủi ro về dòng tiền đối với doanh nghiệp khi phải xoay sở để trả nợ gốc và chi phí lãi vay.
Hơn nữa, khi khoản nợ vay ngắn hạn này đáo hạn, khả năng cao doanh nghiệp sẽ phải vay mới với lãi suất cao hơn để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh (gia tăng chi phí lãi vay).
Ngược lại, những doanh nghiệp có tỷ trọng cao khoản vay USD dài hạn sẽ chưa phải đối diện với việc đáo hạn nợ gốc.
Tuy nhiên, biến động bất lợi của tỷ giá cũng sẽ khiến cho các doanh nghiệp này phải đánh giá lại khoản vay và ghi nhận lỗ kế toán trên báo cáo kết quả kinh doanh, cũng như gia tăng chi phí lãi vay.
Trong dài hạn, những doanh nghiệp có tỷ trọng nợ vay dài hạn bằng đồng USD lớn có thể đỡ áp lực hơn do dự báo áp lực tỷ giá có thể hạ nhiệt và VND tăng giá so với USD trong năm 2023.
Điểm danh doanh nghiệp vay nợ USD lớn
Một số doanh nghiệp cơ cấu nợ bằng USD lớn như HND, PVD, TCM, MPC, PGV, HVN, QTP, VIC, PC1, GE2, POW, NVL.
Trong đó, VIC tổng dư nợ bằng USD lớn nhất với giá trị 65.559 tỷ đồng, dư nợ bằng USD/tổng dư nợ 39,4%. Vay nợ của VIC tính đến cuối quý 2/2022 là 166.588 tỷ đồng.
Đứng thứ hai là PGV giá trị 36.868 tỷ đồng, dư nợ USD/tổng dư nợ 86,6%; HVN 21.815 tỷ đồng với dư nợ USD/tổng dư nợ là 66,3%.
Các doanh nghiệp tiếp theo gồm NVL 14.821 tỷ đồng, GE2 12.669 tỷ đồng; PC1 4.008 tỷ đồng; POW 2.775 tỷ đồng; MPC 3.892 tỷ đồng; QTP 1.148 tỷ đồng; TCM 1,104 tỷ đồng.
Riêng PVD dư nợ bằng USD 3.904 tỷ đồng và tổng dư nợ 100% bằng USD; HND 1.547 tỷ đồng cũng 100% vay nợ bằng USD,
VnDirec cũng dự báo VND có thể mất giá khoảng 3,5-4,0% so với đồng USD trong năm 2022.
Sang năm 2023, áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam sẽ hạ nhiệt đáng kể và dự báo VND tăng giá so với USD trong năm 2023 do (1) Fed chuyển từ "thắt chặt chính sách tiền tệ" sang "bình thường hóa chính sách" trong năm tới, (2) lãi suất USD giảm nhẹ trong nửa cuối năm 2023, (3) lãi suất VND duy trì xu hướng tăng trong năm 2023, (4) bộ đệm tốt từ thặng dư thương mại và cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối cải thiện trong năm 2023.
