Khi AI trở thành cuộc đua của mọi ông lớn công nghệ, Sam Altman - Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của OpenAI đang trên đường trở thành một trong những người quyền lực nhất thế giới.
Ngay từ trước khi được thế giới biết tới, Altman đã là nhân vật được quan tâm tại Thung lũng Silicon. Cha đẻ ChatGPT từng chơi cờ với tỷ phú Peter Thiel hay chủ trì đám cưới cho nhà đầu tư Keith Rabois.
Tuy nhiên, cũng giống như nhiều tên tuổi lớn nhất tại Thung lũng Silicon, Altman vẫn bận tâm đến những mối đe dọa hiện hữu có thể quét sạch loài người, bao gồm cả một trong những sáng tạo của chính mình.
Trì hoãn cái chết
Trong cuộc phỏng vấn với ABC News hôm 16/3, ông nhấn mạnh rằng cả nhà làm luật và xã hội đều cần quan tâm đến chatbot AI để phòng tránh những hậu quả của nó đến nhân loại.
“Chúng ta cần phải cẩn thận và nên cảm thấy vui vẻ vì mình đã bắt đầu có ý thức cảnh giác với AI”, Altman khẳng định trong buổi phỏng vấn.
Vị CEO lo ngại những mô hình ngôn ngữ như ChatGPT sẽ bị lợi dụng để lan truyền thông tin giả ở quy mô rộng.
Bên cạnh đó, với khả năng lập trình máy tính ngày càng được cải thiện, chúng còn có thể trở thành công cụ tiếp tay cho những vụ tấn công mạng.
Nhưng Altman vẫn tin rằng đây là công nghệ tân tiến nhất mà nhân loại từng phát minh.
Lo lắng không phải là điều mới mẻ đối với Altman. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2016 trên tờ New Yorker, mẹ Altman nói rằng CEO OpenAI có xu hướng mắc phải cái mà bà gọi là "cyberchondria".
Cyberchondria đề cập đến cảm giác lo lắng về sức khỏe khi sử dụng Internet để tra cứu các thông tin liên quan bệnh tật. Vào đầu những năm 2000, một tờ báo của Anh đã đặt ra thuật ngữ này.
Chính nỗi ám ảnh này khiến Altman luôn chuẩn bị cho mọi viễn cảnh tồi tệ nhất có thể xảy ra.
Trong cuộc phỏng vấn với New Yorker, để chuẩn bị trường hợp xảy ra chiến tranh hạt nhân hoặc virus tổng hợp gây chết người, cha đẻ ChatGPT tiết lộ đã trang bị súng, vàng, kali iodua, thuốc kháng sinh, pin, nước và cả mặt nạ phòng độc từ Lực lượng Phòng vệ Israel.
Nói về trải nghiệm khi bị phong tỏa vì Covid-19, Altman cho biết đã trải qua vài tuần đầu tiên bằng cách ẩn náu trong nhà, cắt đứt "mọi liên lạc với người ngoài gia đình" và thậm chí còn khử trùng rau.
"Một đêm, đối tác phàn nàn rằng thức ăn mà tôi làm có mùi giống như bể bơi. Đó là lúc tôi nhận ra mọi thứ đã đi quá xa", Altman thừa nhận với Insider.
Một trong những sách về AI ưa thích của Altman có tựa đề Gentle Seduction, với cốt truyện là chuyện tình giữa một người đàn ông tên Jack, một nhà công nghệ bị bệnh tim và người phụ nữ giấu tên.
Trong khi yêu nhau, Jack kể cho người tình tầm nhìn về một tương lai mà ở đó, công nghệ có thể loại bỏ tất cả vấn đề của loài người, kể cả cái chết.
Ban đầu, tình nhân của Jack, vốn là một nhà nghiên cứu không tin điều này. Tuy nhiên, cô vẫn làm theo và trở thành một sinh vật bất tử tối cao, với khả năng đồng nhất với vũ trụ.
Mặc dù vậy, khi nhìn lại người yêu đã khuất của mình qua hàng thiên niên kỷ, cô mới nhận ra rằng chính anh ta là kẻ chủ mưu đằng sau tất cả.
Không khó để nhận ra hình bóng của Jack trong Altman. Giống như nhân vật này, Altman cũng tin rằng trong một 100 năm tới, nhân loại sẽ sớm được nhiều tiến bộ công nghệ hơn so với những gì đã xảy ra trong toàn bộ lịch sử loài người.
Cha đẻ ChatGPT tưởng tượng về một tương lai mà trong đó, con người có thể khám phá tới những nơi xa nhất của vũ trụ và thông minh hơn mọi thứ, từ biến đổi khí hậu đến các tiểu hành tinh hủy diệt Trái Đất.
Thậm chí, Altman còn mua một vị trí trong danh sách chờ của công ty Nectome, một công ty làm có ý tưởng bảo tồn não thông qua các hình thức ướp xác công nghệ cao.
Sự mày mò đáng kinh ngạc
Vào thời điểm mà Thung lũng Silicon dường như không thể tìm thấy nguồn cảm hứng nào ngoài các ứng dụng giao hàng hay và xe điện, Altman đã xuất hiện như một nhà tiên tri báo trước về một kỷ nguyên tiến bộ mới bằng AI.
Tuy nhiên, thực tế là từ trước khi ChatGPT gây bão, Sam Altman đã là một ngôi sao ở Thung lũng Silicon.
“Trong một thế giới của những người rất tàn nhẫn, anh ấy là một trong những nhà truyền giáo thực sự. Nếu Musk là lãnh chúa của Thung lũng Silicon, thì Altman là người theo chủ nghĩa lý tưởng", Dan Siroker, CEO của Rewind AI nhận xét về cha đẻ ChatGPT.
Ngay từ khi còn là một thiếu niên, Altman đã có mơ ước được làm việc tại Google. Vì vậy, ông quyết định nhập học tại Stanford, ngôi trường mà hai nhà sáng lập Google Larry Page và Sergey Brin từng theo học.
Blake Ross, người sau này trở thành đồng sáng lập Firefox và cũng là bạn cùng phòng, bị ấn tượng mạnh bởi sự mày mò đáng kinh ngạc của Altman.
"Tôi gõ cửa phòng để xem bạn mình làm bài tập khoa học máy tính đến đâu thì thấy chương trình phần mềm báo lỗi. 30 phút sau, tôi quay lại và căn phòng như hiện trường vụ án. Cậu ấy đã tự tháo rời trình biên dịch và mày mò vào tận những dòng mã lập trình bậc thấp", Ross kể lại.
Sau cùng, Altman cũng đã tìm ra đáp án. Hóa ra, đó là một lỗi trong bài tập của ông.
Bước sang năm thứ hai ở Stanford, Altman quyết định bỏ học để theo đuổi đam mê phát triển ứng dụng có tên là Loopt. Tuy nhiên, Loopt đã không đáp ứng được kỳ vọng.
Ứng dụng này sau đó được bán cho một ngân hàng trực tuyến với giá 43 triệu USD, một mức giá quá nhỏ so vì chỉ tăng gấp đôi số tiền mà các nhà đầu tư đã bỏ vào.
Ngay cả khi thất bại cùng Loopt, hồ sơ của Altman vẫn rất nổi bật với nhiều công ty lớn.
Vào khoảng thời gian đó, Paul Graham thông báo đang phát triển dự án vườn ươm khởi nghiệp có tên Y Combinator.
Altman bắt đầu làm đối tác bán thời gian tại vườn ươm khởi nghiệp Y Combinator vào năm 2011.
Tháng 2/2014, ông được Graham bổ nhiệm vị trí chủ tịch. Dưới sự lãnh đạo của Altman, Y Combinator đã tài trợ cho hơn 2.000 công ty khởi nghiệp với tổng giá trị hơn 100 tỷ USD.
Năm 2015, Y Combinator thành lập một tổ chức phi lợi nhuận có tên OpenAI.
Trong đế chế đổi mới của Altman, OpenAI là viên ngọc quý, một công ty cho phép những công ty khác giúp mọi người làm việc thông minh và nhanh hơn.
Vào tháng 3/2019, Altman rời Y Combinator nhằm tập trung hơn vào OpenAI. Quyết định này được đưa ra ngay sau khi Y Combinator thông báo chuyển trụ sở chính đến San Francisco. Kể từ đầu năm 2020, Altman không còn liên hệ với công ty cũ.