Mỗi khi rảnh rỗi, Đăng Khoa - 20 tuổi, trú tại Hà Nội - lại sử dụng TikTok như một hình thức giải trí. Tuy nhiên thời gian gần đây, người dùng này liên tục bị quấy rầy bởi các quảng cáo có tính chất cổ súy hoạt động mua, bán dâm.
“Quảng cáo là đoạn video ngắn khoảng 15 giây, chủ yếu là hình ảnh một phụ nữ nhảy múa gợi cảm. Giữa khung hình hình là một mẩu bình luận nhạy cảm tựa như hỏi giá mua dâm. Mỗi khi gặp quảng cáo này tôi đều bỏ qua hoặc báo cáo trực tiếp trên ứng dụng”, anh bức xúc.
Đóng 150.000 để làm hội viên CLB dịch vụ bạn tình
Theo ghi nhận của Zing, những video quảng cáo tương tự xuất hiện tương đối phổ biến. Chỉ trong vài phút lướt TikTok, phóng viên nhanh chóng được nền tảng đề xuất một đoạn quảng cáo giống như phản ánh.
Nếu nhấp vào đoạn quảng cáo này, một trình duyệt với hình ảnh một phụ nữ đi kèm nội dung “Bấm vào đây để gặp em nha” sẽ hiện lên, yêu cầu người dùng thao tác theo hướng dẫn. Sau khi tiếp tục nhấp vào, TikTok tự động chuyển người dùng kết nối với tài khoản lạ trên một ứng dụng nhắn tin khác.
Tài khoản trên tự giới thiệu là nhân viên của “Club LRT”, câu lạc bộ cung cấp dịch vụ bạn tình phục vụ trên 63 tỉnh thành trên toàn quốc và ngỏ lời mời tham gia.
Nếu đồng ý, người dùng tiếp tục được nhân viên dẫn sang Telegram, một ứng dụng nhắn tin khác với lý do nền tảng hiện tại không được bảo mật.
“Anh yêu vui lòng cho em xin tuổi, nơi sinh sống hiện tại để em tìm giúp anh các em gái cùng thành phố có thể phục vụ anh nha. Anh thích kiểu con gái như nào? Ví dụ sinh viên, thiếu nữ, phụ nữ lớn tuổi”, nhân viên trên Telegram thông báo.
Sau khi chọn, tài khoản này gửi hình ảnh gợi cảm của 16 phụ nữ. Trên thực tế, đa số gương mặt trong ảnh đều là người nổi tiếng ngoài đời hoặc trên mạng xã hội.
Bên cạnh đó, người dùng cũng được cung cấp bảng giá chi tiết cho từng gói dịch vụ tình dục, dao động 1,2-4 triệu đồng. Tuy nhiên, để được sử dụng dịch vụ, người dùng sẽ phải chuyển khoản 150.000 đồng phí làm thẻ thành viên CLB cho tài khoản ngân hàng có tên Le Tuan Kiet.
Người dùng đăng ký tham gia làm hội viên sẽ được giảm 50% giá dịch vụ cho lần đầu và 20% cho những lần tiếp theo. “Trước đây CLB bên em không thu phí của bất kỳ khách hàng nào hết. Nhưng do có một số khách hàng thấy CLB quá dễ nên đặt lịch, nhân viên sắp xếp thời gian đến gặp thì khách bỏ bom không gặp nhân viên nữa”, người tự xưng nhân viên Club LRT tiết lộ.
Ngoài ra, hội viên còn được nhận được một ưu đãi như chat sex, đặt lịch hẹn hò cùng thành phố, không hạn chế khu vực đặt lịch hẹn, sử dụng dịch vụ trước thanh toán sau…
Trong một số quảng cáo khác trên TikTok có cách thức hoạt động tương tự, phóng viên lại được nhân viên chào mời tải ứng dụng môi giới bạn tình có tên Mộng Tình. Song, ứng dụng này không thể tải trực tiếp trên các gian hàng ứng dụng uy tín như App Store, Play Store mà phải thông qua một website lạ khác.
TikTok đang kiếm tiền nhờ quảng cáo độc hại
Giống các mạng xã hội, TikTok cũng xây dựng riêng bộ chính sách dành cho hoạt động quảng cáo. Một trong những khía cạnh bị cấm là sản phẩm, dịch vụ và hoạt động giải trí liên quan đến tình dục người lớn.
Cụ thể, TikTok cấm quảng bá, mua bán, chào mời hoặc tạo điều kiện tiếp cận tài liệu khiêu dâm, đồ chơi và đồ dùng tình dục như chất bôi trơn, ái vật hay trang phục gợi dục; quảng bá, mua bán, chào mời hoặc tạo điều kiện tiếp cận hoạt động giải trí người lớn (CLB phục vụ, CLB thoát y), các dịch vụ tình dục (dịch vụ người đi cùng, mại dâm, massage kích dục) hoặc bất cứ loại hình nào tương tự; quảng bá, mua bán, chào mời hoặc tạo điều kiện tiếp cận các ứng dụng hoặc dịch vụ hẹn hò, trong đó truyền bá, ngụ ý, khắc họa hoặc khuyến khích mối quan hệ đổi chác, sự không chung thủy, hành vi giao cấu hoặc bất cứ điều gì tương tự.
Ngoài ra TikTok cũng cấm quảng bá, mua bán, chào mời hoặc tạo điều kiện tiếp cận những thứ giúp cải thiện hiệu quả của hoạt động tình dục, khoái cảm hoặc ngoại hình ở dạng ma túy, thuốc, đồ dùng, thiết bị hay bất cứ sản phẩm hoặc dịch vụ nào tương tự.
Dựa trên ghi nhận của Zing, không khó để người dùng xác định nội dung quảng cáo trên đã vi phạm chính sách của TikTok. Tuy nhiên, những quảng cáo này đến nay vẫn chưa có biện pháp ngăn chặn triệt để. Người dùng chỉ có thể báo cáo hoặc chặn thủ công những quảng cáo mỗi khi sử dụng ứng dụng.
Theo ông Nguyễn Trung Thiệu - CEO Công ty marketing Mega Digital - tình trạng những quảng cáo liên quan đến hoạt động mua, bán dâm vẫn xuất hiện do nền tảng không thể kiểm soát.
Hiện các chiến dịch quảng cáo có thể do tài khoản cá nhân tự tay thiết lập hoặc thông qua agency. TikTok sẽ duyệt các chiến dịch qua 2 lớp, lần lượt bằng hệ thống sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và người kiểm duyệt.
Nếu bị khóa tài khoản thì họ cũng sẽ chạy bằng tài khoản khác
Nguyễn Trung Thiệu, CEO công ty marketing Mega Digital
“Những người chạy chiến dịch quảng cáo kiểu này có thể biết cách lách luật, ví dụ họ chạy từ tối đến sáng sớm lại tắt. Đây là khung giờ kiểm duyệt viên ít làm việc”, ông Thiệu cho biết.
Ngoài TikTok Shop (kênh bán hàng thương mại điện tử), phần lớn nguồn thu của TikTok đến từ hoạt động quảng cáo. Năm ngoái, doanh thu của công ty mẹ ByteDance tăng 30% lên mức 80 tỷ USD.
Tốc độ tăng trưởng doanh thu của ByteDance vượt mặt nhiều ông lớn công nghệ khác như Meta (công ty mẹ của Facebook và Instagram) hay thậm chí Amazon. Theo Bloomberg, TikTok và Douyin đang hút lượng lớn ngân sách quảng cáo của các doanh nghiệp khỏi những nền tảng mạng xã hội khác khi video ngắn đang là xu hướng tiêu thụ nội dung mới của người dùng toàn cầu.
Số liệu của DataReportal cho biết tính đến tháng 2, Việt Nam xếp thứ 6 trong top 10 quốc gia có lượng người dùng TikTok lớn nhất thế giới với khoảng 49,9 triệu người dùng. Dẫu vậy xuyên suốt vài năm bùng nổ trở lại đây, TikTok liên tục vướng vào lùm xùm xuất hiện nội dung xấu độc như phim ngắn phản văn hóa, dung tục, các thông tin sai sự thật, truyền bá mê tín dị đoan, nhiều nội dung cổ xúy hành vi phạm tội.
Dự kiến tháng 5 tới, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ lập đoàn liên ngành gồm đại diện Bộ Công Thương và Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) để thanh, kiểm tra toàn diện TikTok và sẽ xử lý nghiêm nếu có sai phạm. Vấn đề phân phối nội dung và quảng cáo được tiết lộ là một trong những nội dung của cuộc thanh, kiểm tra này.