Khi nhiệt độ tăng vọt lên 37 độ C vào tháng 5, Chee Kuan Chew (20 tuổi) chỉ thấy một lựa chọn: hủy bỏ tất cả kế hoạch và ở trong nhà với chiếc điều hòa.
“Không thể sống thiếu điều hòa với cái nóng ở Singapore”, Chew nói với CNN.
Nam sinh viên sống cùng gia đình trong căn hộ 4 phòng ngủ ở khu sầm uất Ang Mo Kio. Trong một đợt nắng nóng gần đây, khu vực này ghi nhận nhiệt độ đạt mức cao nhất trong vòng 40 năm qua. Rất may, Chew cho biết gia đình anh có 5 điều hòa, mỗi phòng ngủ một chiếc và một cái lớn hơn ở phòng khách.
“Tôi uống nhiều nước, tắm nước lạnh và bật điều hòa suốt cả cuối tuần. Đó là cách tôi đối phó với cái nóng”, Chew nói.
Khí hậu nóng ẩm, ổn định quanh năm khiến Singapore trở thành một trong những quốc gia có nhiều điều hòa nhất thế giới, với bình quân trên đầu người nhiều hơn bất kỳ quốc gia láng giềng nào ở Đông Nam Á.
Nhiều người dân Singapore không thể sống thiếu điều hòa. Ảnh: Edgar Su/Reuters.
Ở quốc đảo này, điều hòa không khí gần như trở thành một lối sống. Một văn phòng hay trung tâm mua sắm mà không có món đồ này gần như là điều không tưởng; 99% căn hộ tư nhân được trang bị điều hòa, cũng như phần lớn chung cư nhà ở công cộng.
Tuy nhiên, tình yêu của Singapore dành cho điều hòa đi kèm cái giá rất lớn. Nó khiến một quốc gia vốn nóng, và ngày càng nóng hơn, rơi vào vòng luẩn quẩn nguy hiểm. Đây cũng là thế tiến thoái lưỡng nan của nhiều quốc gia phụ thuộc vào điều hòa tương tự.
Nói một cách đơn giản: thế giới càng ấm lên thì càng có nhiều người chuyển sang sử dụng máy điều hòa nhiệt độ. Và họ càng sử dụng máy điều hòa, thế giới càng ấm lên.
Ngày càng nóng lên
Với dân số khoảng 5,4 triệu người và diện tích nhỏ hơn một chút so với thành phố New York (Mỹ), Singapore chỉ đóng góp một phần nhỏ lượng HFC (hydrofluorocarbons - chất làm mát) và nhu cầu tiêu dùng điện - những yếu tố thúc đẩy sự nóng lên toàn cầu.
Ngay cả với mức sử dụng bình quân đầu người cao, tổng lượng khí thải ở quốc đảo này vẫn thấp hơn so với Nhật Bản và Mỹ. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là Singapore sẽ không phải chịu nhiều hậu quả của việc Trái Đất nóng lên. Và là một quốc gia vốn đã và đang nóng lên nhanh chóng, Singapore có ít thời gian hơn so với một số quốc gia khác trước khi nhiệt độ tăng đến mức không thể chịu được.
Theo dữ liệu của chính phủ công bố vào năm 2019, Singapore đã nóng lên nhanh gấp đôi so với phần còn lại của thế giới trong sáu thập kỷ qua. Các quan chức cảnh báo nhiệt độ cao nhất hàng ngày có thể đạt mức cao 37 độ C vào năm 2100.
Nhiệt độ trung bình ở Singapore ngày càng tăng. Ảnh: Edgar Su/Reuters.
Tuy nhiên, nhiệt độ tăng ở Singapore không chỉ là do sự nóng lên toàn cầu. Một yếu tố khác góp phần là hiệu ứng đảo nhiệt đô thị, trong đó các khu vực đô thị hóa cao có nhiệt độ lớn hơn so với các khu vực xung quanh.
Hiệu ứng này là do những cấu trúc đô thị như tòa nhà, đường xá, xe cộ giữ lại và thải nhiệt ra môi trường, đặc biệt là vào ban đêm. Hiệu ứng này đặc biệt rõ rệt ở những nơi phát triển cao và tương đối đông đúc như Singapore.
Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ, tình trạng này trở nên tồi tệ hơn do nhiệt thải từ xe cộ, nhà máy và máy điều hòa không khí ở thành phố.
Đối phó
Các chuyên gia cho biết có nhiều cách để phá vỡ vòng lặp tiêu cực của điều hòa.
Theo Bản sửa đổi, bổ sung Kigali năm 2016, nhiều quốc gia đang loại bỏ dần HFC và thay thế chúng bằng các lựa chọn thân thiện với khí hậu hơn, ví dụ như hydrofluoroolefin (HFO).
Bên cạnh đó, các chuyên gia cho biết cũng có nhiều cách để đối phó với vấn đề thứ hai đến từ máy điều hòa - lượng điện năng chúng tiêu thụ - bằng cách sử dụng các phương pháp làm mát khác.
Không gian xanh phong phú, bóng mát, công trình tích lũy nước và hệ thống thông gió thông minh là một vài trong số các “chiến lược làm mát thụ động” bền vững được đề xuất bởi Radhika Khosla, phó giáo sư tại Học viện Doanh nghiệp và Môi trường Smith, Đại học Oxford.
Singapore đang tìm kiếm nhiều giải pháp làm mát thay thế điều hòa. Ảnh: Bloomberg.
“Mặc dù có nhiều trường hợp cần điều hòa không khí, nhưng trong bối cảnh nhiệt độ và độ ẩm cao, cần luôn cân nhắc các lựa chọn ‘không điều hòa’ trước thay vì biến điều hòa không khí thành giải pháp để hạ nhiệt”, bà Khosla nói.
“Với kinh nghiệm sống trong khí hậu có nhiệt độ và độ ẩm cao, Singapore phải làm gương cho các quốc gia khác trong việc xác định, thúc đẩy và nhân rộng các giải pháp làm mát bền vững”.
Cơ quan Môi trường Quốc gia Singapore (NEA) đã cấm cung cấp chất làm lạnh có GWP (chỉ số làm nóng lên toàn cầu) cao kể từ tháng 10/2022 và khuyến khích các hộ gia đình sử dụng quạt thay vì điều hòa nhiệt độ nếu có thể.
Cơ quan này cũng khuyên người dân nên đặt đồng hồ hẹn giờ và nhiệt độ không thấp hơn 25 độ C và kiểm tra máy thường xuyên để duy trì hiệu quả.
Đại học Quốc gia Singapore cũng đã xây dựng một tòa nhà với các không gian mở được thông gió tự nhiên và một “hệ thống làm mát hỗn hợp sáng tạo, cung cấp 100% không khí trong lành đã được làm mát”. Các chi tiết trong tòa nhà được thiết kế để thúc đẩy giảm mức tiêu thụ năng lượng.
“Chúng tôi hy vọng nó sẽ truyền cảm hứng cho các tòa nhà và nhà thiết kế khác đạt được điều tương tự và giảm bớt sử dụng năng lượng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu”, nhà trường cho biết.
