Ngân hàng Nhà nước đang đưa dự thảo Nghị định của Chính phủ về phòng, chống tiền giả và bảo vệ tiền Việt Nam ra lấy ý kiến, trong đó, dự thảo có xu hướng bổ sung thêm một loạt quy định mới trong hoạt động phòng, chống tiền giả cũng như quản lý việc sao chụp, sử dụng hình ảnh đồng tiền Việt Nam.
Theo NHNN, thời gian vừa qua, trên thị trường đã xuất hiện tiền giấy đồ chơi là các ấn phẩm có in hình ảnh tiền VNĐ trên giấy cứng hoặc nền nhựa, được mua bán công khai với tính chất là đồ chơi. Bên cạnh đó, tình trạng in và bán bao lì xì có sử dụng hình ảnh tiền Đồng các mệnh giá cũng diễn ra phổ biến.
Thậm chí, một số đối tượng còn sử dụng tiền âm phủ in hình tiền VNĐ, có kích thước tương đương tiền thật để trà trộn trong giao dịch mua bán, trao đổi hàng hóa trong điều kiện thiếu ánh sáng (trời tối) để đánh lừa người tiêu dùng.
Vì vậy, để đảm bảo hành lang pháp lý NHNN đã đề xuất bổ sung một loạt quy định trong hoạt động sao chụp, sử dụng hình ảnh tiền Việt Nam tại dự thảo nghị định mới.
NHNN yêu cầu tổ chức, cá nhân không sao, chụp hình ảnh tiền VNĐ phục vụ mục đích thương mại, thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào. Ảnh: Nam Khánh.
Cụ thể, các tổ chức được phép sao, chụp hình ảnh tiền VNĐ bao gồm NHNN; cơ sở in, đúc tiền thuộc NHNN; cơ quan giám định; các cơ quan, đơn vị khác trực thuộc bộ, cơ quan ngang bộ; các cơ quan thuộc Chính phủ.
Ngoài ra, tất cả bản sao, chụp không được làm thay đổi hình ảnh của tiền, ngoài việc phóng to, thu nhỏ, việc sao, chụp phải đảm bảo tính toàn vẹn của hình chân dung, quốc huy trên mặt trước tờ tiền.
Các cá nhân, tổ chức cũng không được trích, ghép, kết hợp một phần hoặc toàn bộ hình ảnh tiền với các nội dung, hình ảnh dung tục, bạo lực, tệ nạn xã hội, trái với truyền thống lịch sử, thuần phong mỹ tục và pháp luật Việt Nam.
Bên cạnh đó, NHNN cũng cấm việc sao, chụp hình ảnh tiền phục vụ mục đích thương mại, thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào, trừ trường hợp dùng để viết báo, truyền hình hoặc lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu.
Ngoài các điều kiện trên, tổ chức, cá nhân thực hiện sao, chụp tiền VNĐ phải đáp ứng một trong các tiêu chuẩn như phần hình ảnh, hoa văn của tiền sao, chụp không vượt quá 1/3 diện tích mặt trước hoặc mặt sau tờ tiền; sao, chụp một mặt nhỏ hơn 75% hoặc lớn hơn 150% kích thước tiền thật; sao, chụp 2 mặt kích thước nhỏ hơn 50% hoặc lớn hơn 200% tiền thật; hình ảnh bản điện tử đưa lên mạng phải có độ phân giải dưới 72dpi với kích thước tương đương tiền thật.
Cơ quan quản lý tiền tệ cho biết trên thế giới hiện nay, nhiều quốc gia, khu vực đã đưa ra những quy định sao, chụp hoặc mô phỏng/tái tạo hình ảnh đồng tiền rất cụ thể và chế tài xử phạt nghiêm khắc các hành vi vi phạm nhằm bảo vệ đồng tiền, hạn chế nguy cơ tiền giả.
Bên cạnh đó, để hạn chế nguy cơ trực lợi hoặc có thể nhầm lẫn với tiền thật, hầu hết nước/khu vực đồng tiền chung đều có quy định cụ thể trong việc sao chụp hình ảnh tiền.
Ngoài ra, NHNN cũng yêu cầu các cơ quan, tổ chức, cá nhân phải đảm bảo việc sử dụng hình ảnh tiền VNĐ đúng mục đích, sau khi hoàn thành, phải hủy/xóa toàn bộ các bản phim, bản in, tập tin để tạo ra hình ảnh tiền, không lưu trữ dưới bất kỳ hình thức nào.
