Công ty khởi nghiệp xe điện NIO được mệnh danh là “sát thủ Tesla ” của Trung Quốc khi hãng này trình làng một mẫu xe thể thao đa dụng vào năm 2017 có thiết kế bóng bẩy, bảng điều khiển màn hình lớn và các tính năng ra lệnh bằng giọng nói.
Là một trong những công ty khởi nghiệp về xe điện được ca ngợi nhất của Trung Quốc, NIO hiện là biểu tượng cho những thách thức mà nhiều nhà sản xuất ô tô phải đối mặt trong cuộc chiến giá cả khốc liệt trên thị trường xe điện lớn nhất thế giới. Doanh số của công ty đã sụt giảm trong những tháng gần đây, khiến nhà sản xuất ô tô phải giảm giá, cắt giảm đầu tư và cam kết đốt nhiều tiền mặt hơn.
Giám đốc điều hành William Li cho biết rằng NIO cần phải quản lý rủi ro thanh khoản một cách thận trọng, do doanh số bán hàng suy giảm trong hai quý vừa qua ảnh hưởng đến dòng tiền hoạt động của công ty.
Một tổ chức được chính phủ Abu Dhabi hậu thuẫn sẽ đầu tư khoảng 740 triệu đô la vào NIO, công ty cho biết vào tuần trước. Li cho biết ông hy vọng doanh số bán hàng sẽ bắt đầu hồi phục vào tháng 6 khi hãng đã tung ra một chiếc SUV cải tiến.
Nhu cầu về oto điện suy giảm
NIO chậm chân hơn các nhà sản xuất ô tô khác trong việc giảm giá và những động thái gần đây của công ty cho thấy mức độ cạnh tranh đang gây tổn hại sâu sắc đến lợi nhuận của các nhà sản xuất ô tô cũng như làm xáo trộn chuỗi cung ứng. Một số công ty khởi nghiệp đã bị tổn thất nặng nề sau khi dầu tư vào thị trường cạnh tranh của Trung Quốc, nơi mà sự tăng trưởng của doanh số bán xe điện đã chậm lại do mức tiêu thụ yếu và chính phủ chấm dứt trợ cấp trên toàn quốc cho người mua.
Đầu năm nay, WM Motor mắc nợ đã đình chỉ hầu hết hoạt động sản xuất, sa thải nhân viên và đóng cửa các cửa hàng vì hết tiền mặt. Letin Auto – công ty được hậu thuẫn bởi Tencent Holdings và HongShan – nổi tiếng với chiếc hatchback chạy điện trị giá 4.000 USD đã nộp đơn xin phá sản vào tháng 5 sau khi không thu được lợi nhuận.
XPeng, một công ty khởi nghiệp EV nổi tiếng khác được niêm yết tại Hoa Kỳ, cho biết doanh số bán hàng giảm kể từ tháng 9, mặc dù đã giảm giá hơn 10% cho một số mẫu xe bắt đầu từ tháng 1 và tung ra một mẫu xe mới với khả năng tự lái tiên tiến hơn. Số lượng xe XPeng bán ra trong năm nay thấp hơn 40% số xe cùng kỳ năm trước.
Từng là con cưng của các nhà đầu tư, các công ty xe điện trên toàn cầu đang phải vật lộn với tình trạng thanh khoản eo hẹp, các vấn đề về vận hành và cạnh tranh gay gắt. Các công ty Mỹ bao gồm Rivian Automotive và Lucid Group nằm trong số những công ty phải đối mặt với thời kỳ khó khăn khi dự trữ tiền mặt của họ bị thu hẹp.
Joel Ying , nhà phân tích ô tô tại Nomura cho biết: “Không phải công ty nào cũng có thể tồn tại trên thị trường”. Ông nói thêm, các công ty khởi nghiệp dễ bị tổn thương hơn so với các nhà sản xuất ô tô truyền thống.
Theo tờ The Wall Street Journal Trung Quốc đang hoàn thiện gói biện pháp kích thích để vực dậy nền kinh tế và tiêu dùng đang sa sút của đất nước. Bộ tài chính Trung Quốc tuần trước đã gia hạn miễn thuế đối với việc mua xe điện và xe hybrid đến cuối năm 2025.
Thị trường Trung Quốc đang trở nên thách thức hơn
Thị trường ô tô của Trung Quốc đang phải đối mặt với nhiều thách thức hơn, bao gồm các thương hiệu trong nước và ngoài nước. Các nhà sản xuất ô tô lâu đời như Ford Motor cũng đã thất bại tại thị trường xe điện của Trung Quốc và Volkswagen - vốn thống trị các loại xe chạy bằng khí đốt và bán xe điện phổ biến ở các thị trường khác - vẫn chưa có mẫu xe nào được xếp hạng trong số 10 xe điện bán chạy nhất.
Tuy nhiên, Tesla vẫn đứng thứ 2 trên thị trường xe điện Trung Quốc, bán được hơn 200.000 xe cho người mua địa phương trong 5 tháng đầu năm nay, theo dữ liệu từ hiệp hội xe.
Nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc BYD, được hỗ trợ bởi Warren Buffett, đã bán được khoảng 900.000 ô tô bao gồm cả xe hybrid, chiếm 38% phân khúc. Bên cạnh đó, Li Auto – công ty sản xuất các loại xe hybrid đắt tiền – đã bán được hơn 100.000 xe trong cùng kỳ. Từ đầu năm đến nay, hàng chục nhà sản xuất ô tô tại Trung Quốc đã giảm giá bán và đưa ra các gói ưu đãi để thúc đẩy doanh số bán hàng.
Tuy nhiên, NIO đã chống lại việc giảm giá. Hồi tháng 4 và tháng 5 công ty đã chứng kiến số lượng xe bán ra giảm mạnh còn khoảng 6.000 xe so với hơn 10.000 trong những tháng trước. Các nhà phân tích cho biết, các vấn đề của NIO còn phức tạp hơn do việc tung ra các mẫu xe mới chậm chạp để thay thế hàng tồn kho cũ đã trở nên kém hấp dẫn hơn đối với người mua.
Doanh số giảm đã ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của hãng. Giám đốc điều hành của NIO cho biết công ty sẽ khó hòa vốn cho đến ít nhất là cuối năm 2024, muộn hơn một năm so với dự báo trước đó. Công ty cũng trì hoãn đầu tư vào tài sản cố định và một số nghiên cứu và phát triển.
NIO đã cho phép người mua mua ô tô không có pin — một trong những thành phần đắt nhất của EV — và đăng ký chương trình thay pin miễn phí trong vài phút tại các cơ sở của hãng.
NIO có kế hoạch bổ sung 1.000 cơ sở hoán đổi pin tại Trung Quốc trong năm nay, nâng tổng số lên khoảng 2.400, nhưng công ty cho biết họ sẽ cần nhiều người dùng hơn trước để dịch vụ này có thể sinh lời.
Tu Le, giám đốc điều hành của Sino Auto Insights, một dịch vụ nghiên cứu chuyên về ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc, cho biết việc giảm giá sẽ tạm thời thúc đẩy doanh số bán hàng, nhưng NIO có thể phải điều chỉnh lại chiến lược giá cả và sản phẩm của mình.
Vào tháng 5, NIO đã tung ra một chiếc SUV ES6 được tân trang lại, một nghiên cứu của Morgan Stanley cho biết điều này đã thúc đẩy lượt người tiêu dùng ghé thăm các cửa hàng của NIO.