Cục Đường bộ Việt Nam vừa có văn bản số 137/CĐBVN-TC gửi Công ty cổ phần Phát triển đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (BVEC), Cục Thuế tỉnh Đồng Nai và Cục Thuế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Khu Quản lý đường bộ IV và các phòng trực thuộc Cục về việc tạm dừng thu phí tại các trạm thu phí thuộc dự án đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn Km0+900 - Km73+600 theo hình thức hợp đồng BOT.
Sau 18 lần đàm phán, nhiều nội dung vẫn chưa thống nhất
Ông Nguyễn Xuân Cường, Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam, cho biết dự án Đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn từ Km0+900 đến Km73+600, đi qua địa phận tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu theo hình thức hợp đồng BOT, được Bộ Giao thông vận tải giao Cục Đường bộ Việt Nam ký với Công ty cổ phần phát triển đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu tại hợp đồng số 21/2009/HĐ.BOT-QL51 ngày 12/11/2009.
Dự án BOT Quốc lộ 51 (đoạn từ Km0+900 đến Km73+600) có chiều dài 72,7 km, đi qua địa phận hai tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu với tổng mức đầu tư được duyệt 3.970 tỷ đồng. Dự án đưa vào khai thác từ tháng 4/2013, bảo đảm tiến độ, chất lượng và phát huy hiệu quả đầu tư.
Theo hợp đồng giữa Cục Đường bộ Việt Nam và nhà đầu tư năm 2009, tổng thời gian thu phí dự án đầu tư mở rộng Quốc lộ 51 là khoảng 20 năm, trong đó, thu phí hoàn vốn khoảng 16 năm, thu phí tạo lợi nhuận 4 năm, tổng cộng đến 28/3/2033.
Điều đáng nói, dự kiến năm 2018 có cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu chạy song hành Quốc lộ 51, lưu lượng xe của dự án sẽ phân lưu sang cao tốc khoảng 60%. Tuy nhiên, đến nay cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu chưa triển khai, dẫn đến lưu lượng xe thực tế trên Quốc lộ 51 cao hơn so với phương án tài chính ban đầu, thời gian thu phí của dự án kết thúc sớm hơn so với hợp đồng đã ký.
Như vậy, trong quá trình thực hiện dự án, một số nội dung dự kiến quy định tại hợp đồng dự án thay đổi như: chi phí đầu tư quyết toán, lãi suất tiền vay, mức thu, số thu, lưu lượng phân lưu…, do đó, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị về phí bảo toàn vốn của dự án.
Các bên cũng phải đàm phán các nội dung vướng mắc phát sinh và điều chỉnh thời gian thu phí tạo lợi nhuận theo quy định tại hợp đồng dự án.
Theo đó, Bộ Giao thông vận tải và Cục Đường bộ Việt Nam phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện rà soát hợp đồng dự án, đàm phán 18 phiên họp với BVEC, nhà đầu tư, các ngân hàng tài trợ vốn để giải quyết các vướng mắc và đàm phán điều chỉnh thời gian thu phí tạo lợi nhuận.
"Đến nay, các bên vẫn chưa thống nhất phương án giải quyết một số nội dung: lãi bảo toàn vốn chủ sở hữu (8,7%/năm) trong thời gian xây dựng và khai thác; tính lãi như vốn vay trong giai đoạn xây dựng đối với doanh thu thu phí giai đoạn 2009 – 2015 (375 tỷ đồng); phương án tính lãi vay đối với các khoản giảm trừ trong giai đoạn khai thác; thời gian thu phí tạo lợi nhuận", Cục Đường bộ Việt Nam nêu rõ.
Trong quá trình đàm phán, Cục Đường bộ Việt Nam (trước đây là Tổng cục Đường bộ Việt Nam) đã báo cáo Bộ Giao thông vận tải nội dung đàm phán và kết quả đàm phán. Bộ Giao thông vận tải giao Cục Đường bộ quyết định việc tạm dừng, dừng thu phí dự án theo thẩm quyền.
Sớm giải quyết dứt điểm những tồn tại
Do nội dung vướng mắc của dự án BOT Quốc lộ 51 vượt thẩm quyền, Cục Đường bộ Việt Nam nhiều lần đề nghị Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo cụ thể.
Trong thời gian chờ ý kiến của Bộ, để bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng dịch vụ đường bộ và để có cơ sở tính toán, xác định ngày dừng thu chính xác của dự án, Cục Đường bộ Việt Nam tạm dừng thu phí tại các trạm thu phí thuộc dự án đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn Km0+900 - Km73+600 theo hình thức hợp đồng BOT vào thời điểm 7 giờ ngày 13/1/2023.
Theo đó, Cục Đường bộ Việt Nam yêu cầu BVEC và nhà đầu tư thông báo công khai việc tạm dừng thu phí.
Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thu phí, không để xảy ra hiện tượng tiêu cực trong quá trình chuẩn bị dừng thu tại trạm thu phí; báo cáo số thu theo ngày gửi về Cục Đường bộ.
Cùng với đó, sắp xếp lao động và giải quyết chế độ cho người lao động khi tạm dừng thu phí theo đúng quy định.
Cục Đường bộ Việt Nam cũng yêu cầu BVEC và nhà đầu tư phối hợp với các cơ quan, đơn vị hoàn thành công tác rà soát xác nhận chỉ tiêu tài chính của dự án.
Bên cạnh đó, nhà đầu tư báo cáo Cục Đường bộ kết quả thực hiện việc tạm dừng thu phí trước ngày 20/1/2023. Đồng thời, khẩn trương làm việc với Bộ Giao thông vận tải và Cục Đường bộ Việt Nam để giải quyết dứt điểm các nội dung tồn tại của dự án.