Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu tại phiên thảo luận tổ sáng 22/10. Ảnh: Minh Châu.
Tăng lương cơ sở và thực trạng hàng loạt cán bộ công chức, viên chức nghỉ việc là hai nhóm vấn đề lớn được Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đề cập trong phiên thảo luận tổ sáng 22/10, về tình hình kinh tế - xã hội năm 2022.
Nhắc đến nghị quyết của Trung ương về cải cách chính sách tiền lương, Bộ trưởng Nội vụ giải thích do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đã xem xét rất kỹ lưỡng, thận trọng và quyết định lùi thời điểm cải cách tiền lương trong thời hạn nhất định, thay vì năm 2021 như dự kiến.
Tăng lương cơ sở 20,8% là hợp lý
Khi chưa thực hiện được chính sách cải cách tiền lương, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết sẽ điều chỉnh mức lương cơ sở. Nhưng thực tế 3 năm qua (2019-2021), đại dịch Covid-19 gây tác động nặng nề đến nền kinh tế, khiến việc tăng lương cơ sở chưa thực hiện được.
Lần này, Chính phủ đề xuất trình Quốc hội phương án tăng lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng lên 1,8 triệu đồng/tháng, Bộ trưởng Nội vụ đánh giá là rất hợp lý. “Việc này sẽ tạo ra được động lực mới, giảm tình trạng công chức, viên chức xin thôi việc”, theo lời nữ Bộ trưởng.
Bà cho rằng mức điều chỉnh tiền lương cơ sở khoảng 20,8% tiệm cận dần với cải cách chính sách tiền lương. Bởi khung cải cách tiền lương dự kiến thấp nhất so với mức lương hiện hành tăng khoảng 29%, mức cao nhất khoảng trên 40%.
"Khi điều chỉnh mức lương cơ sở này cũng hướng theo mục tiêu là tiệm cận với cải cách chính tiền lương và mức này là hợp lý trong thực tiễn”, bà Trà nói.
Nếu điều kiện đất nước năm 2023 có sự phát triển kinh tế - xã hội tốt và năm 2024 tăng trưởng kinh tế vĩ mô ổn định, bền vững, không bị tác động bởi các yếu tố khách quan, Bộ trưởng Nội vụ dự đoán khi đó có thể triển khai chính sách cải cách tiền lương.
Loạt cán bộ y tế, giáo dục nghỉ việc vì áp lực lớn
Về tình trạng công chức, viên chức nghỉ việc, Bộ trưởng thông tin thống kê của 63 địa phương và các bộ, ngành cho thấy từ 1/1 đến 30/6, số công chức, viên chức nghỉ việc, thôi việc là 39.552 người. Trong đó chủ yếu là viên chức (hơn 35.500 người), còn số công chức nghỉ việc chỉ có hơn 4.000 người (chiếm 1,98%).
Số cán bộ công chức, viên chức nghỉ việc, theo bà Trà, chủ yếu rơi vào 2 ngành giáo dục và y tế.
Trong ngành giáo dục, hơn 2 năm qua có gần 16.5000 người xin nghỉ, trong đó 49% có trình độ đại học. Với y tế, cũng trong thời gian đó, có hơn 12.100 người xin thôi việc, trong đó có hơn 56% là trình độ đại học.
Số liệu báo cáo là 2,5 năm nhưng thực tế số lượng công chức, viên chức nghỉ việc nhiều rơi vào 6 tháng cuối năm 2021 và đặc biệt 6 tháng đầu năm 2022.
“Các nhân sự nghỉ việc cũng chủ yếu ở các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển, đặc biệt các nơi có khu công nghiệp, chế xuất lớn như TP.HCM, Đồng Nai, Hà Nội, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Cần Thơ. Còn các vùng Tây Bắc, Tây Nguyên số lượng nhỏ", bà Trà nói.
Về nguyên nhân, Bộ trưởng Nội vụ lý giải do tác động của đại dịch Covid-19 dẫn đến công chức, viên chức phải chịu áp lực rất lớn về công việc. Đặc biệt nhân viên y tế phải làm việc trong bối cảnh cực kỳ nguy hiểm, rủi ro nhưng mức hỗ trợ cho họ chưa tương xứng.
Với nhân viên ngành giáo dục, họ phải thay đổi phương thức, cách thức làm việc từ trực tiếp sang trực tuyến... dẫn đến áp lực rất lớn.
Trong khi đó, khi đại dịch vừa được khống chế, các dịch vụ y tế và giáo dục ngoài công lập được đẩy mạnh, có chế độ ưu đãi tốt nên đã thu hút nguồn nhân lực lớn từ công sang tư.
Đề ra giải pháp, Bộ trưởng Nội vụ cho rằng trước hết cần nâng cao đời sống của cán bộ, công chức, viên chức và việc điều chỉnh tăng lương cơ sở chính là một cách để giảm bớt khó khăn cho người lao động.
Bên cạnh đó, phải xem xét lại tổng thể, công tâm, khách quan về công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý công chức, viên chức. Từ đó, thay đổi toàn diện việc quản lý, sử dụng, đặc biệt là tuyển dụng công chức, viên chức, nhất là đội ngũ đang thực hiện nhiệm vụ công ích trong bối cảnh cơ chế thị trường.
Ngoài sửa đổi thể chế, nữ Bộ trưởng cũng lưu ý cần xây dựng môi trường làm việc văn hóa, thân thiện để người lao động yên tâm làm việc.
