Một góc Khu kinh tế Nghi Sơn
Theo Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 09/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phân bổ chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, kế hoạch sử dụng đất quốc gia 5 năm 2021-2025, Thanh Hóa đang gặp khó khi quy hoạch đất khu công nghiệp không đáp ứng được nhu cầu phát triển.
Theo đó, tỉnh Thanh Hóa được phân bổ chỉ tiêu sử dụng các loại đất thời kỳ 2021-2030 so với hiện trạng sử dụng đất năm 2020, cụ thể như sau: Đến năm 2030, nhóm đất nông nghiệp giảm 22.142 ha, trong đó đất trồng lúa giảm 17.498 ha (đất chuyên trồng lúa nước giảm 4.875 ha); nhóm đất phi nông nghiệp tăng 31.645 ha, trong đó đất khu công nghiệp tăng 5.005 ha; nhóm đất chưa sử dụng giảm 9.504 ha.
Thời gian qua, UBND tỉnh Thanh Hóa đã lãnh đạo, chỉ đạo các Sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai, tổ chức thực hiện các chỉ tiêu sử dụng đất trên địa bàn nghiêm túc theo đúng quy định của pháp luật hiện hành và chỉ đạo, phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 09/3/2022.
Hạn mức chuyển đổi đất trồng lúa chỉ đủ phát triển đến năm 2024
Kết quả thực hiện các chỉ tiêu sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa (tính từ ngày 31/12/2020 đến ngày 30/4/2023) như sau: nhóm đất nông nghiệp giảm 4.211 ha (trong đó đất chuyên trồng lúa giảm 1.825,73 ha); nhóm đất phi nông nghiệp tăng 4.751 ha (trong đó đất khu công nghiệp tăng 585 ha); nhóm đất chưa sử dụng giảm 540 ha.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện có một số chỉ tiêu sử dụng của các loại đất còn thiếu nhiều so với nhu cầu thực tế để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh theo Nghị quyết số 58-NQ/TW ngày 05/8/2020 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Cụ thể, chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất chuyên trồng lúa được phân bổ chưa đảm bảo nhu cầu tối thiểu phục vụ các dự án trọng điểm, dự án đầu tư phát triển hạ tầng cấp quốc gia, cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã; dự án có tính chất đột phá phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đã được cấp thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận địa điểm đầu tư nên rất khó khăn trong việc cân đối, giao chỉ tiêu sử dụng đất, ảnh hưởng lớn đến việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh.
Chỉ tiêu sử dụng đất không đáp ứng đủ nhu cầu phát triển hạ tầng giao thông
Do vậy, nếu theo quy mô, diện tích các công trình, dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư và thực tế tiến độ triển khai các dự án khu công nghiệp, cụm công nghiệp, các dự án hạ tầng giao thông thì đến hết năm 2024, tỉnh Thanh Hóa sẽ thực hiện hết chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất chuyên trồng lúa được Thủ tướng Chính phủ phân bổ (4.875 ha); chưa kể chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất chuyên trồng lúa hiện nay đang thiếu cục bộ tại một số địa phương như: thị xã Nghi Sơn, thành phố Thanh Hóa, huyện Đông Sơn, huyện Hoằng Hóa mà Thanh Hóa chưa có giải pháp căn cơ để giải quyết.
Tính đến ngày 30/4/2023, trên địa bàn tỉnh các khu công nghiệp đã được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp nhận nhà đầu tư có tổng diện tích là 4.406 ha, đạt tỷ lệ 72,8%.
Như vậy, chỉ tiêu đất khu công nghiệp đến năm 2030 sẽ không đáp ứng được nhu cầu phát triển đối với 41 khu công nghiệp theo quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận.
Đề xuất điều chỉnh bổ, sung chỉ tiêu sử dụng đất
Vừa qua, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Công văn số 6886/UBND-NN báo cáo, đề nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét điều chỉnh, bổ sung một số chỉ tiêu sử dụng đất đã được phân bổ tại Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 09/3/2022.
Cụ thể: (i) Đến năm 2030: Diện tích đất nông nghiệp giảm thêm 31.494 ha (trong đó đất chuyên trồng lúa nước giảm thêm 19.870 ha); diện tích đất phi nông nghiệp tăng thêm 32.364 ha (trong đó đất khu công nghiệp tăng thêm 6.173 ha); diện tích đất chưa sử dụng giảm thêm 870 ha. (ii) Kế hoạch sử dụng đất đến năm 2025: Diện tích đất nông nghiệp giảm 27.498 ha (trong đó đất chuyên trồng lúa nước giảm thêm 9.706 ha); diện tích đất phi nông nghiệp tăng 27.498 ha (trong đó đất khu công nghiệp tăng thêm 4.728 ha); diện tích đất chưa sử dụng giữ nguyên.
Thanh Hóa có nguy cơ không thể phát triển các khu công nghiệp mới đã có quy hoạch vì chỉ tiêu sử dụng đất khu công nghiệp không đáp ứng nhu cầu
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có 1 Khu kinh tế ven biển (KKT Nghi Sơn với diện tích 106.000 ha) và 08 Khu công nghiệp (với tổng diện tích 2.035 ha.
Để chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết thu hút các dự án đầu tư mới, sẵn sàng đón nhận các dòng vốn đầu tư dịch chuyển vào Thanh Hóa thời kỳ hậu Covid-19, UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các sở, ngành và các đơn vị liên quan tham mưu bổ sung một số khu công nghiệp, tích hợp vào Quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Theo đó, giai đoạn từ năm 2021-2025, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa bổ sung vào quy hoạch 1 Khu kinh tế cửa khẩu (Khu kinh tế cửa khẩu Na Mèo) và 11 khu công nghiệp; loại bỏ khu công nghiệp Hoàng Long để dành quỹ đất cho phát triển đô thị.
Ngày 30/7/2020, Thủ tướng Chính phủ có công văn số 1004/TTg-NN về việc điều chỉnh chỉ tiêu sử dụng đất khu công nghiệp và đất ở tại đô thị. Trong đó, tạm điều chỉnh diện tích đất khu công nghiệp tỉnh Thanh Hóa đến ngày 31/12/2020 giảm 2.100 ha. Như vậy, tỉnh Thanh Hóa sẽ có 2.137 ha chỉ tiêu đất phát triển công nghiệp.
