Theo Thanh tra Chính phủ, về việc chấp hành pháp luật trong công tác quản lý, sử dụng đất tuy có đạt những kết quả nhất định, nhưng vẫn còn một số hạn chế, vi phạm với số tiền phải thu nộp ngân sách nhà nước là hơn 181,06 tỷ đồng; ngoài ra, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do các tổ chức nợ ngân sách nhà nước tính đến ngày 31/12/2020 là 119,85 tỷ đồng.
Chậm so quy định
Bên cạnh đó, việc lập quy hoạch sử dụng đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu của tỉnh An Giang cùng các đơn vị hành chính cấp huyện chưa kịp thời, chậm so quy định…; kết quả thực hiện một số chỉ tiêu sử dụng đất đạt tỷ lệ thấp so với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được Chính phủ phê duyệt; việc triển khai công trình, dự án đạt tỷ lệ thấp, đến cuối năm 2020 mới thực hiện được 113/341 dự án với diện tích 1.437ha/5.997ha; có 34 dự án với diện tích 474ha phải loại bỏ khỏi kỳ kế hoạch và 194 dự án với diện tích 4.086ha phải chuyển sang kỳ 2021-2025.
Mặt khác, nhiều chủ đầu tư chưa thực hiện ký quỹ bảo đảm đầu tư theo quy định; 3 chủ đầu tư đã được giao đất, cho thuê đất nhưng chưa nộp tiền ký quỹ đảm bảo đầu tư với số tiền 1,846 tỷ đồng.
Đặc biệt, UBND tỉnh An Giang đã cho phép nhà đầu tư thực hiện các thủ tục để triển khai một số công trình, dự án không có trong danh mục công trình, dự án theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được Chính phủ phê duyệt…; quyết định cho phép nhà đầu tư chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện 4 dự án đầu tư, nhưng trong quyết định không ghi thời hạn sử dụng đất theo quy định Luật Đất đai 2013; nhiều tổ chức kinh tế nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp từ hộ gia đình, cá nhân, sau đó chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án đầu tư, nhưng không có văn bản chấp thuận của UBND tỉnh trước khi nhận chuyển nhượng cũng là không đúng.
Ngoài ra, còn chậm thực hiện các phương án điều chuyển, bán và thu hồi nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước đã được phê duyệt theo Quyết định 09/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, và Nghị định 167/2017/NĐ-CP của Chính phủ; một số nhà, đất bán đấu giá không đảm bảo đúng quy định và phải hủy kết quả đấu giá.
Đồng thời, theo Kết luận thanh tra, UBND tỉnh An Giang đã không tổ chức rà soát, xử lý và công bố công khai trên trang thông tin điện tử của UBND tỉnh các dự án đầu tư không đưa đất vào sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục, hoặc chậm tiến độ sử dụng đất 24 tháng so tiến độ ghi trong dự án đầu tư, các dự án được gia hạn, các dự án chậm tiến độ sử dụng đất vì lý do bất khả kháng, và không cung cấp thông tin để công khai trên trang thông tin điện tử của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Tổng cục Quản lý đất đai là không đúng quy định…;
Chậm ban hành văn bản quy định mức thu tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo quy định tại Nghị định số 35/2015/NĐ-CP của Chính phủ, dẫn đến các dự án được UBND tỉnh giao đất, cho thuê đất, cho chuyển mục đích sử dụng từ đất chuyên trồng lúa sang mục đích phi nông nghiệp trước ngày 8/10/2016, không được thu tiền bảo vệ, phát triển đất chuyên trồng lúa nước.
Thu nộp bổ sung số tiền khấu trừ chưa đúng
Từ những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị, phải xác định lại số tiền chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp được khấu trừ vào tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các tổ chức kinh tế, khi chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn tỉnh, theo đúng quy định của pháp luật, điều chỉnh số tiền được khấu trừ đã xác định và khẩn trương thu nộp bổ sung vào ngân sách nhà nước số tiền đã khấu trừ chưa đúng (sau khi rà soát thực hiện việc miễn giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo đúng quy định) trong đó có số tiền 175,98 tỷ đồng đã thực hiện khấu trừ.
Trong thời gian 9 tháng kể từ khi công bố Kết luận thanh tra, nếu chưa hoàn thành việc khắc phục số tiền đã khấu trừ không đúng quy định nêu tại Kết luận thanh tra thì Thanh tra Chính phủ sẽ chuyển thông tin đến Cơ quan cảnh sát điều tra của Bộ Công an xem xét, xử lý theo thẩm quyền và quy định của pháp luật.
Đồng thời, kiểm tra và rà soát các trường hợp được nhà nước giao đất, cho thuê đất ở các khu kinh tế trong giai đoạn từ ngày 1/1/2019 - 15/3/2019 (đối với những khu đất có giá trị dưới 20 tỷ đồng), để xác định lại số tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phải nộp (nếu có) theo đúng quy định tại Nghị định số 35/2017/NĐ-CP của Chính phủ, quy định về thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất, thuê mặt nước trong khu kinh tế, khu công nghệ cao.
Rà soát, thực việc ký quỹ bảo đảm đầu tư và đôn đốc chủ đầu tư dự án thực hiện ký quỹ; rà soát, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn tạo điều kiện thuận lợi để những dự án chậm tiến độ trên địa bàn tỉnh khẩn trương triển khai, điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án và gia hạn sử dụng đất (nếu đủ điều kiện), hoặc thu hồi chủ trương đầu tư, thu hồi đất đối với dự án chưa triển khai xây dựng, chậm đưa đất vào sử dụng, theo quy định của pháp luật; đồng thời, xác định và thông báo thu hồi tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện của dự án theo quy định…
Công bố công khai các dự án đầu tư không đưa đất vào sử dụng trong thời gian 12 tháng liên tục, hoặc chậm tiến độ sử dụng đất 24 tháng so tiến độ ghi trong dự án đầu tư, các dự án được gia hạn, các dự án chậm tiến độ sử dụng đất vì lý do bất khả kháng…; chỉ đạo, thực hiện việc rà soát, xác định rõ diện tích đất chuyên trồng lúa được chuyển mục đích sử dụng tại các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh, để tính thu tiền bảo vệ và phát triển đất chuyên trồng lúa theo quy định.