Theo thống kê của VBMA, tính đến thời điểm 21/10, đã có 142.458 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được mua lại trước hạn, chiếm khoảng 11,8% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp cuối 2021. Điều này đã làm giảm dư nợ đáo hạn năm 2023 và 2024 ước tính lần lượt còn lại ở mức 350.000 và 370.000 tỷ đồng.
Chia sẻ trong Talkshow “Chọn danh mục” do Báo đầu tư tổ chức, theo thống kê của ông Cao Minh Hoàng – Giám đốc Đầu tư IPAAM, lượng trái phiếu sắp đáo hạn trong tháng 11,12 tới lên đến vài chục ngàn tỷ đồng (không tính các tổ chức tín dụng). Sang quý 1/2023, lượng trái phiếu đáo hạn còn cao hơn nữa.
Dòng vốn liên tục chảy song lại đang có dấu hiệu tạm dừng do niềm tin bị lung lay, vấn đề nằm ở chỗ các cơ quan quản lý cần có những quỹ để tham gia thị trường để bù đắp về thanh khoản cho những nhà đầu tư bị lung lay vì niềm tin. Ông Hoàng cho rằng đây là yếu tố rất cần thiết, nhà đầu tư dù là tổ chức hay cá nhân đều rất chờ đợi các cơ chế từ cơ quan quản lý.
Trong ngắn hạn khi nút thắt thanh khoản được “cởi trói”, ông Hoàng cho rằng lòng tin của nhà đầu tư sẽ trở lại, thị trường sẽ tiếp tục phát triển theo cách nó đã đi hiệu quả thời gian vừa qua.
Mặt khác, ông Mai Cường, Phó giám đốc Khối phát triển kinh doanh PVI AM đưa ra kịch bản trung lập cho rằng thị trường trái phiếu sẽ ổn định trở lại trong vòng 1 tháng tới, khi hiện tượng bán tháo hay các công cụ trên thị trường đã phát huy tác dụng qua các điều hành vĩ mô của nhà nước.
Tuy nhiên, những yếu tố bên ngoài Việt Nam ảnh hưởng rất đáng kể đến cách điều hành cũng như dư địa cơ quan quản lý NHNN có thể giảm lãi suất. Điển hình, nhìn vào những nước có thị trường vốn phát triển lớn nhất như Mỹ đang có sức ép rất lớn về tăng lãi suất, thậm chí lãi suất tăng lên mức 5 hoặc 5,5% trong năm 2023.
Mức tăng này sẽ gây áp lực đến vấn đề tỷ giá của VN và theo đó, lãi suất có thể phải đi theo mức tăng này trong năm 2023. Trong bối cảnh lãi suất tăng, thanh khoản của thị trường sẽ tiếp tục bị áp lực. Trong kịch bản lãi suất tăng để kiềm chế lạm phát, chúng ta có thể ưu tiên "bơm" nhiều hơn giai đoạn mà thanh khoản trên hệ thống tự ổn định.
Thị trường vốn biến động mạnh theo chiều hướng đi xuống, cơ cấu danh mục thế nào?
Đối với danh mục đầu tư, ông Cường cho rằng tỷ lệ giữa cổ phiếu, trái phiếu và lượng tiền mặt của các nhà đầu tư là khác nhau và phần giải ngân cũng khác nhau. “Với NĐT đang có sẵn tiền mặt, bạn nên bắt đầu nghiên cứu lại cả về thị trường, tìm các tài sản tốt, có thể cổ phiếu, trái phiếu định giá tốt trên thị trường để giải ngân”, ông Cường cho hay.
Riêng những nhà đầu tư có danh mục nhiều cổ phiếu và trái phiếu mà chưa biết cơ cấu lại ra sao, cần nhìn lại từng danh mục của mình, xác định mã nào tốt mã nào xấu theo đó cơ cấu phù hợp với mức độ chấp nhận rủi ro tương ứng.
Bên cạnh đó, nhà đầu tư phải chấp nhận mức độ rủi ro mình đã vạch sẵn ra trước đó kèm theo khả năng chịu đựng rủi ro của bản thân. Khi cơ cấu được danh mục, thị trường trở nên ổn định hơn, chúng ta sẽ thu được những nguồn lợi nhuận có thể bù đắp được các khoản rủi ro đã gánh chịu trước đây.
Theo quan sát của ông Cao Minh Hoàng, nhà đầu tư đang có dấu hiệu lo sợ bởi các tất cả các kênh đầu tư đang biến động rất mạnh theo chiều hướng đi xuống.
Do vậy, chúng ta cần cân đối vấn đề rủi ro và cơ hội trong một đất nước có tiềm năng tăng trưởng GDP 10 năm tới thuộc nhóm hấp dẫn nhất của toàn cầu và khu vực. Việc tham gia vào thị trường vốn là mong muốn không chỉ là nhà đầu tư trong nước mà còn là mong muốn của những nhà đầu tư lớn trên toàn cầu. Những dòng vốn ngoại tệ của những quỹ đầu tư quốc tế đều đang tìm kiếm cơ hội để có thể gia nhập thị trường vốn nước ta, và tất cả mọi người cũng đang quan sát, cũng như tìm thời điểm để có thể gia nhập một cách tốt nhất.
Trên góc nhìn dài hạn, ông Hoàng có niềm tin rất lớn vào sự phát triển của thị trường vốn nước ta trong thời gian tới. Đưa ra một lời khuyên cho nhà đầu tư có danh mục cả trái phiếu, cổ phiếu của mình và lượng tiền mặt chưa phân bổ, ông Hoàng khuyến nghị nhà đầu tư tập trung nghiên cứu để có thể giải ngân phần tiền mặt trong thời gian tới vào kênh cổ phiếu hoặc trái phiếu sẽ có một mức sinh lời rất tốt trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, việc NĐT đang "run" là do chúng ta đang thiếu những thông tin để có thể củng cố việc ra quyết định. Khi có cái nhìn dài hạn và biết trong bản đồ đấy chúng ta đang ở đâu trên chặng đường sắp tới, ông Hoàng đánh giá tiềm năng tăng trưởng GDP của chúng ta có thể đạt từ 6 – 7%/năm là rất dễ đạt được. Qua đó, thị trường chứng khoán và kênh đầu tư trái phiếu có thể kỳ vọng mức sinh lời 2 con số là rất khả thi.
