Sau cú trượt dốc mạnh trong năm 2022, VN-Index đã lấy lại cân bằng và tích luỹ trong biên độ hẹp. Trước những bất ổn của thị trường quốc tế và những khó khăn của nền kinh tế trong nước, giới phân tích dự báo thị trường chứng khoán khó có thể kết thúc xu hướng đi ngang trong ngắn hạn. Tuy nhiên, dưới góc nhìn dài hạn, đây lại là thời điểm vàng để tích luỹ cổ phiếu, chuẩn bị đón đầu “sóng” tăng của TTCK.
Chính vì vậy, nhiều nhà đầu tư cũng đã bắt đầu chiến thuật gom mua, tích sản cổ phiếu với kỳ vọng sẽ kiếm lời được dài hạn. Tuy nhiên, tích sản cổ phiếu nào và làm sao để lựa chọn doanh nghiệp phát triển bền vững để đầu tư thì không phải ai cũng nắm được. Ông Nguyễn Tuấn Anh - Nhà sáng lập FinPeace đã có một số chia sẻ về vấn đề này.
Sau quãng hồi phục từ đáy, thị trường chủ yếu sideway trong biên độ hẹp. Anh dự báo như thế nào về kịch bản VN-Index từ đây đến cuối năm?
Tôi vẫn kiên định kịch bản VN-Index nêu ra tại sự kiện của FinPeace hồi đầu năm. Theo đó, giai đoạn nửa đầu năm tiếp tục khó khăn, song thị trường nửa cuối năm sẽ tích cực hơn.
Hiện tại, những yếu tố kém tích cực dần hạ nhiệt, nhưng thị trường vẫn cần thời gian tích luỹ trước khi bắt đầu “sóng” tăng tiếp theo. Do đó, nhà đầu tư có thể lạc quan khi nhìn về nửa cuối năm của VN-Index và vùng giá tháng 5 đến tháng 6 này có thể là vùng đáy thấp nhất của năm 2023.
Những dấu hiệu đảo chiều chính sách đã xuất hiện, song đây đã phải thời điểm phù hợp để gia tăng cổ phiếu, tích sản cho chu kỳ mới?
Hiện tại, định giá thị trường chứng khoán vẫn rẻ nếu xét trên xu hướng dài hạn, đặc biệt là với những người có tầm nhìn từ 5-7 năm trở lên. Tôi cho rằng đây là thời điểm phù hợp để giải ngân tích sản cổ phiếu.
Tuy vậy, để quá trình tích sản đạt được hiệu quả, nhà đầu tư cần chuẩn bị một dòng tiền bền vững và ổn định hàng tháng để mua cổ phiếu liên tục trong 5-7 năm tới.
Về mặt định giá, dù KQKD kém tích cực trong Q1/2023 đã kéo P/E tăng lên, song nếu so với quá khứ mức định giá của VN-Index vẫn ở mức khá thấp. Xét trên tương quan với gửi tiết kiệm, đầu tư chứng khoán dài hạn liệu có hấp dẫn hơn?
Xét về góc độ dài hạn, chúng ta cần có niềm tin rằng đầu tư chứng khoán dài hạn sẽ luôn luôn hấp dẫn hơn gửi tiết kiệm. Nếu so sánh giai đoạn VN-Index bùng nổ trong năm 2021, chúng ta sẽ có cảm giác thị trường đang có hiệu suất rất tệ. Nhưng nếu tính trung bình nhiều năm, thị trường chứng khoán luôn có mức hiệu suất hấp dẫn hơn so với gửi tiết kiệm.
Dù vậy, việc so sánh thị trường chứng khoán với gửi tiết kiệm là một sự so sánh khập khiễng. Bởi lẽ gửi tiết kiệm là dạng đầu tư mang lại lợi nhuận cố định, trong khi chứng khoán là dạng đầu tư mang lại lợi nhuận biến đổi và tồn tại nhiều rủi ro.
Tuy nhiên, đứng trên góc nhìn của việc tích sản, việc so sánh này vẫn có tính hợp lý nhất định. Những người tích sản đều đặn, đặc biệt là nắm giữ những mã chứng khoán hàng đầu thường có lợi suất vượt trội so với thị trường chung.
Ông Nguyễn Tuấn Anh - Nhà sáng lập FinPeace
Theo chia sẻ từ anh, tích sản là phương pháp đầu tư mang lại lợi nhuận rất hấp dẫn trong dài hạn. Tuy vậy, nhiều nhà đầu tư hiện nay thường ưa chuộng “lướt sóng” để kiếm lợi nhuận nhanh. Vậy những đối tượng nhà đầu tư nào phù hợp phương pháp tích sản?
Rất khó để phân định đối tượng nào nên tích sản, đối tượng nào lướt sóng. Tuy nhiên, để nhận diện NĐT phù hợp với phương pháp tích sản có thể dựa trên hai yếu tố.
Thứ nhất là nguồn lực của nhà đầu tư. Ví dụ NĐT có thu nhập ổn định và có thể duy trì một mức tiết kiệm ổn định hàng tháng thì nên ưu tiên tích sản. Bởi tích sản bằng dòng tiền ổn định là hình thức đầu tư an toàn nhất trên thị trường chứng khoán hiện tại.
Thứ hai là mục tiêu tài chính. Trước khi tích sản, tôi cho rằng NĐT trả lời cho mình câu hỏi “Tích sản để làm gì?". Nếu nhà đầu tư đang hoạch định đầu tư cho một mục tiêu có độ chắc chắn cao thì nên thực hiện đầu tư bằng phương pháp tích sản. Ngược lại, ngược lại đối với các mục tiêu mang tính linh hoạt hơn có thể cân nhắc các phương pháp rủi ro hơn như đầu cơ lướt sóng.
Vậy để tích sản cổ phiếu hiệu quả, nhà đầu tư nên chú ý điều gì?
Phương pháp tích sản tận dụng sức mạnh của lãi suất kép, tích sản càng lâu thì biến động giá ở giai đoạn sau của hành trình tích sản càng mạnh. Nhà đầu tư sẽ có thể thu lời từ việc tích sản vào những năm thứ 3-4-5, tùy vào các biến động ngắn hạn của thị trường.
Tuy nhiên, để tích sản hiệu quả cần lưu ý một vài yếu tố.
Thứ nhất, hiểu rõ hành trình tích sản là hành trình dài hạn, từ đó xác lập rõ mục tiêu tích sản. Giá hiện tại chỉ là giá tham khảo, nhà đầu tư không nên dựa vào đó để ước đoán giá tương lai.
Thứ hai, hiểu rõ nguồn lực của bản thân hiện tại. Nhà đầu tư muốn tích sản tốt, bạn phải có nguồn thu nhập ổn định đều đặn và duy trì mức tiết kiệm hàng tháng.
Thứ ba, có sự gắn bó, cam kết với mục tiêu của mình. Tích sản là hành trình dài hạn, song không phải lúc nào nhà đầu tư cũng có thể kiên định với phương pháp này. Do đó, bạn cần xác định mục tiêu sau cùng khi tích sản thành công. Cảm giác hạnh phúc khi hoàn thành mục tiêu có thể sẽ là động lực giúp bạn duy trì được sự kiên định trên hành trình tích sản.
Theo anh, những nhóm ngành nào tiềm năng NĐT có thể lựa chọn cho mục tiêu dài hạn?
Theo quan điểm của tôi, một trong những nhóm ngành có dư địa tăng trưởng dài hạn lớn tại Việt Nam là nhóm bán lẻ. Ví dụ mảng ngân hàng bán lẻ, các ngân hàng lớn trong nước tính đến hiện tại mới chỉ phục vụ được 1/5 dân số, còn các ngân hàng nhỏ mới chỉ phục vụ được khoảng 1/10 dân số. Hơn nữa trong thời đại thúc đẩy công nghệ và chuyển đổi số, riêng nghiệp vụ ngân hàng cũng có rất nhiều hoạt động liên quan đến công nghệ và online. Điều này cho thấy dư địa tăng trưởng của các ngân hàng bán lẻ còn rất lớn.
Bên cạnh đó, nhóm ngành liên quan đến sản xuất nguyên vật liệu thiết yếu dành cho tăng trưởng - đặc biệt là tăng trưởng hạ tầng (ví dụ như ngành thép) cũng sẽ còn dư địa tăng trưởng trong ít nhất 10-20 năm tới. Bởi chặng đường tăng trưởng của đất nước ta còn dài, Việt Nam vẫn đang ở trong giai đoạn đi sau nhiều quốc gia đã phát triển.
Nhóm ngành thứ 3 là nhóm liên quan đến công nghệ. Kỷ nguyên công nghệ đưa công nghệ len lỏi vào mọi ngóc ngách của đời sống, vì vậy đây cũng là nhóm ngành có nhiều dư địa tăng trưởng trong tương lai.
Về phương pháp lựa chọn cổ phiếu để tích sản, nhà đầu tư cần lưu ý 3 yếu tố:
(1) Nắm được các dấu hiệu của một doanh nghiệp sắp phá sản hoặc đang trên đà suy giảm đột ngột trong hoạt động kinh doanh.
(2) Các doanh nghiệp được lựa chọn phải có mức tăng trưởng từ 2 đến 2,5 lần so với mức tăng trưởng bình quân. Ví dụ, mức bình quân hiện tại là 7%, vậy ta nên chọn các doanh nghiệp có mức tăng trưởng từ 15% trở lên.
(3) Quan trọng nhất khi chọn cổ phiếu tích sản là giá cổ phiếu phải đủ rẻ để mua.
