Báo cáo của Tổng cục Thuế cho thấy thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước đối với thuế thu nhập cá nhân năm 2022 cả nước đạt 166.733 tỷ đồng, đạt 138% dự toán và tăng 27% so với cùng kỳ năm 2021. Như vậy, thuế thu nhập cá nhân năm 2022 vượt so với mức dự toán đề ra đầu năm là 48.658 tỷ đồng.
Thu từ thuế thu nhập cá nhân tăng cao kỷ lục
Theo tính toán, đây là số thu thuế thu nhập cá nhân cao nhất từ 10 năm trở lại đây, tăng gấp 3,5 lần so với số thu năm 2013 - thời điểm điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh từ 4 triệu đồng/người/tháng lên 9 triệu đồng/người/tháng. Đồng thời, tăng hơn 50%, tương ứng gần 57.000 tỷ đồng, sau khi điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh vào năm 2020 từ 9 triệu đồng/người/tháng lên 11 triệu đồng/người/tháng.
Như vậy, tốc độ tăng thu thuế thu nhập cá nhân ngày càng cao qua các năm, đặc biệt trong những năm ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19 nhưng số thu của sắc thuế này vẫn liên tục ghi nhận những mức kỷ lục.
Theo nhìn nhận của giới chuyên gia, số thu từ thuế thu nhập cá nhân tăng cao một phần đến từ những bất cập của Luật Thuế thu nhập cá nhân chưa được sửa đổi một cách thấu đáo, do đó, càng gây thêm gánh nặng cho người nộp thuế.
Đồng thời, mức giảm trừ gia cảnh dù được điều chỉnh tăng nhưng vẫn chậm chạp so với diễn biến của giá cả trên thực tế hay biểu thuế lũy tiến quá dày, thiếu công bằng với người nộp thuế.
Lý giải số thu từ thuế thu nhập cá nhân năm 2022 vượt xa dự toán, Bộ Tài chính, thông tin chủ yếu nhờ thị trường chứng khoán, bất động sản tăng trưởng mạnh trong năm 2021, quyết toán thuế năm 2021 từ các hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chứng khoán... được nộp trong quý 1/2022.
Cùng với đó, năm vừa qua, cơ quan thuế đẩy mạnh tuyên truyền ứng dụng eTax Mobile, mở rộng kết nối thêm với các ngân hàng, cung cấp các tiện ích đối với chức năng nộp thuế điện tử…
Đối với công tác triển khai ứng dụng eTax Mobile, thống kê đến ngày 31/12/2022, số lượng người nộp thuế sử dụng app là gần 352 nghìn người; số lượng người nộp thuế đăng ký tài khoản qua app mobile gần 420 nghìn với tổng số giao dịch nộp thuế thành công qua app là 115 nghìn giao dịch.
Cũng theo Tổng cục Thuế, số tiền tương ứng nộp qua ứng dụng này là 381,4 tỷ đồng; trong đó các tỉnh có số lượng giao dịch thành công nhiều nhất là Hà Nội, Hồ Chí Minh, Gia Lai, Quảng Ngãi, Thanh Hóa.
Kết quả tích hợp các dịch vụ công trực tuyến trên Cổng dịch vụ công Quốc gia tính đến ngày 31/12/2022 với tổng số tài khoản thuế điện tử đã cấp cho người nộp thuế là các cá nhân là 1,67 triệu tài khoản điện tử. Với tờ khai khai thuế thu nhập cá nhân từ các khoản thu nhập tiền lương, tiền công, Cổng thông tin điện tử của cơ quan thuế đã tiếp nhận tổng số 1,17 triệu tờ khai.
Không cần nộp giấy tờ chứng minh khi hoàn thành kết nối dữ liệu quốc gia về dân cư
Liên quan đến hồ sơ chứng minh người phụ thuộc mới nhất, áp dụng từ năm 2023 để người nộp thuế được giảm trừ với mức 4,4 triệu đồng/tháng, Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 79/2022/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số văn bản quy phạm pháp luật do Bộ Tài chính ban hành, trong đó sửa đổi, bổ sung hồ sơ chứng minh người phụ thuộc khi nộp thuế thu nhập cá nhân.
Thông tư số 79/2022/TT-BTC sửa đổi, bổ sung điểm g khoản 1 Điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC về hồ sơ chứng minh người phụ thuộc.
"Kể từ ngày cơ quan thuế thông báo hoàn thành việc kết nối dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, người nộp thuế không phải nộp các giấy tờ chứng minh người phụ thuộc nêu trên nếu thông tin trong những giấy tờ này đã có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư", Thông tư 79/2022/TT-BTC nêu rõ.
Cụ thể, trường hợp con dưới 18 tuổi, hồ sơ chứng minh là bản chụp Giấy khai sinh và bản chụp Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân (nếu có).
Trường hợp con từ 18 tuổi trở lên bị khuyết tật, không có khả năng lao động, hồ sơ chứng minh gồm bản chụp Giấy khai sinh và bản chụp Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân (nếu có); bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật.
Trường hợp là con nuôi, con ngoài giá thú, con riêng thì ngoài các giấy tờ theo từng trường hợp nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ khác để chứng minh mối quan hệ như bản chụp quyết định công nhận việc nuôi con nuôi, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan nhà nước có thẩm quyền...
Đối với vợ hoặc chồng, hồ sơ chứng minh gồm bản chụp Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân. Bản chụp Giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc giấy tờ khác do cơ quan cơ quan Công an cấp (chứng minh được mối quan hệ vợ chồng) hoặc bản chụp Giấy chứng nhận kết hôn.
"Trường hợp vợ hoặc chồng trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ khác chứng minh người phụ thuộc không có khả năng lao động như bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động, bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn...", Thông tư số 79 nêu rõ.
Đối với cha đẻ, mẹ đẻ, cha vợ, mẹ vợ hoặc cha chồng, mẹ chồng, cha dượng, mẹ kế, cha nuôi hợp pháp, mẹ nuôi hợp pháp hồ sơ chứng minh gồm bản chụp Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân.
Giấy tờ hợp pháp để xác định mối quan hệ của người phụ thuộc với người nộp thuế như bản chụp Giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc Thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc giấy tờ khác do cơ quan Công an cấp, giấy khai sinh, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Trường hợp trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ chứng minh là người khuyết tật, không có khả năng lao động như bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động, bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn...
