Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ, trong đó có Bộ Tài chính để chuẩn bị dự thảo về sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân sau gần 15 năm thi hành.
Đáng chú ý, các bộ này đề xuất tăng mức thuế suất, áp dụng đối với một số khoản thu nhập từ hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ phần mềm; sản phẩm và dịch vụ nội dung thông tin số như giải trí, trò chơi điện tử, phim số, ảnh số, nhạc số, quảng cáo số, thu nhập từ trúng thưởng.
Thuế suất với dịch vụ số, sản phẩm số quá thấp
Điều 3 Luật thuế thu nhập cá nhân quy định chung về thu nhập chịu thuế bao gồm 10 loại thu nhập: (1) thu nhập từ kinh doanh; (2) thu nhập từ tiền lương, tiền công; (3) thu nhập từ đầu tư vốn; (4) thu nhập từ chuyển nhượng vốn; (5) thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản; (6) thu nhập từ trúng thưởng; (7) thu nhập từ bản quyền; (8) thu nhập từ nhượng quyền thương mại; (9) thu nhập từ nhận thừa kế; (10) thu nhập từ nhận quà tặng.
Theo đánh giá, 10 loại thu nhập chịu thuế nêu trên về cơ bản là phù hợp với thực tiễn và các hình thức hoạt động trong đời sống dân cư, cũng như phù hợp với thông lệ quốc tế nói chung.
Cũng theo quy định hiện hành, hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ ấn định trên doanh thu theo từng ngành nghề, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh.
Cụ thể, tỷ lệ thuế trên doanh thu trong lĩnh vực phân phối, cung cấp hàng hóa là 0,5%; dịch vụ; xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu là 2%; sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hoá, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 1,5%....
Như vậy, quy định thu thuế thu nhập cá nhân hiện tính tỷ lệ trên doanh thu, không tính trừ chi phí và các khoản giảm trừ.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, có ý kiến cho rằng tỷ lệ thuế thu nhập cá nhân trên doanh thu cần được tính toán, điều chỉnh lại cho phù hợp với đặc điểm của hoạt động kinh doanh của cá nhân, nhất là các mô hình kinh doanh mới, bởi tỷ lệ thuế áp dụng đối với một số hoạt động còn khá thấp.
Cụ thể, đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công mức thuế suất áp dụng đối với phần thu nhập tính thuế trên 80 triệu đồng/tháng là 35%.
Trong khi đó, cá nhân có thu nhập từ hoạt động quảng cáo trên nền tảng công nghệ có thu nhập rất cao thì tỷ lệ thuế thu nhập cá nhân trên doanh thu chỉ là 2%.
Cục Thuế thành phố Hà Nội từng ghi nhận một cá nhân sinh năm 1992 có hộ khẩu quận Cầu Giấy kiếm thu nhập lên tới 330 tỷ đồng từ việc sáng tác phần mềm trên Google Play và App Store. Số thuế cá nhân này đã nộp cho phần thu nhập trên là 23,4 tỷ đồng, gồm 5% thuế giá trị gia tăng và 2% thuế thu nhập cá nhân.
Còn nếu tính theo biểu thuế thu nhập cá nhân với 7 bậc hiện nay, số tiền thuế cá nhân này phải nộp vào khoảng trên 115 tỷ đồng.
Vì vậy, Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp cho rằng cần nghiên cứu điều chỉnh mức tỷ lệ thuế thu nhập cá nhân trên doanh thu đối với một số hoạt động kinh doanh đặc thù cho phù hợp.
Để đảm bảo điều tiết hợp lý thu nhập của cá nhân, phù hợp với các loại hình kinh doanh mới, cơ quan quản lý đề xuất bổ sung mức thuế suất cao hơn đối với hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ phần mềm; sản phẩm và dịch vụ nội dung thông tin số về giải trí, trò chơi điện tử, phim số, ảnh số, nhạc số; quảng cáo số, đảm bảo tính phù hợp hoạt động của cá nhân kinh doanh tương ứng với từng lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh.
Mức thuế suất cụ thể cần được nghiên cứu đánh giá kỹ lưỡng, đảm bảo phát huy được vai trò của chính sách thuế thu nhập cá nhân trong hệ thống thuế.
Đề xuất đánh thuế lũy tiến với người trúng thưởng
Cũng trong dự thảo sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân, cơ quan quản lý cũng cho rằng cần nghiên cứu để có quy định thu thuế thu nhập cá nhân đối với người trúng thưởng xổ số như Vietlott phù hợp hơn, bởi tỷ lệ đóng thuế ở Việt Nam là 10%, quá thấp so với các nước.
Cụ thể, tại Mỹ, thu nhập từ trúng xổ số ròng được coi là thu nhập chịu thuế thông thường, vì vậy, đối với nguồn thu nhập này, cá nhân chịu mức thuế suất ban đầu là 25%. Phần còn lại sẽ được nộp bổ sung khi quyết toán thuế theo biểu thuế suất lũy tiến, với mức thuế suất cao nhất là 37%.
Romania cũng áp mức thuế suất thuế thu nhập cá nhân 25%, Ba Lan là 10%, Italy là 6%. Còn Hy Lạp quy định áp thuế suất thuế thu nhập cá nhân đối với tiền thưởng từ các trò chơi xổ số, các trò chơi ngẫu nhiên, cá cược bóng đá là 10%…
Tại Philippines, người trúng thưởng với mức thưởng dưới 10,000 PHP áp dụng mức thuế lũy tiến; trên 10.000 PHP áp dụng mức thuế suất 20%.
Ở Ấn Độ, tiền nhận được từ trúng xổ số, trò chơi truyền hình, câu đố ô chữ, đua ngựa… được xem như là các khoản thu nhập từ các nguồn khác. Theo Luật thuế thu nhập, toàn bộ thu nhập từ các nguồn trên sẽ bị đánh thuế với mức thuế suất 30% cùng với một số loại phí, phụ phí. Điều này có nghĩa tổng mức thuế do trúng thưởng có thể lên tới 35,53% tùy thuộc vào loại thuế thu nhập.
Vì vậy, Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp đề xuất sửa đổi thuế suất lũy tiến đối với thu nhập từ trúng thưởng theo mức lũy tiến, điều tiết ở mức thuế suất cao đối với phần thu nhập cao hơn thay cho một mức thuế suất như hiện hành. Mức thuế suất cụ thể cần được nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng, đảm bảo phù hợp với bối cảnh trong nước cũng như thông lệ quốc tế.
