Thực hiện chỉ đạo của Ủy ban nhân dân TP.HCM về việc nghiên cứu tái lập bồn binh cây liễu tại giao lộ Lê Lợi – Nguyễn Huệ và công viên bồn binh Quách Thị Trang trước chợ Bến Thành, vừa qua Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP.HCM đã đề xuất ba phương án triển khai thực hiện.
Tượng đài Trần Nguyên Hãn tại công viên trước chợ Bến Thành lúc chưa bị tháo dỡ để thi công dự án metro số 1.
Tái lập vòng xoay trước chợ Bến Thành
Các phương án này được đề cập đến trong văn bản số 2499/BC-SQHKT gửi Uỷ ban nhân dân TP.HCM báo cáo công tác thiết kế cảnh quan tổng thể khu vực trước chợ Bến Thành và giao lộ Nguyễn Huệ - Lê Lợi.
Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP.HCM cho biết, có ba phương án được đặt ra sau khi khảo sát, nghiên cứu, khái quát tổng hợp toàn bộ khu vực tuyến đường Lê Lợi, ý tưởng thiết kế đô thị và không gian ngầm khu vực nhà ga Bến Thành và phương án chỉnh trang chợ Bến Thành. Sở đã định hướng theo quy hoạch của đồ án 930 ha, đã có phân tích đánh giá ưu khuyết điểm từng phương án cụ thể.
Phương án 1, tái lập vòng xoay trước chợ Bến Thành (còn gọi là công viên Quách Thị Trang) như hiện trạng trước đây, giữ nguyên tuyến giao thông, giữ được yếu tố lịch sử của Thành phố, và công tác thi công tái lập nhanh.
Toàn cảnh vòng xoay trước chợ Bến Thành nhìn từ cửa chính (cửa Nam) lúc chưa bị tháo dỡ.
Phương án 2, thực hiện theo định hướng quy hoạch của đồ án 930 ha.
Phương án 3, theo quy hoạch đồ án 930 ha (quảng trường phía trước chợ Bến Thành), có thiết kế lại cảnh quan phù hợp, điều chỉnh một số hướng tuyến giao thông.
Theo Sở Quy hoạch – Kiến trúc, trong cả ba phương án thì phương án 3 phù hợp và khả thi, từng bước thực thi theo đồ án quy hoạch được duyệt và vẫn giữ được không gian văn hóa đặc trưng của Thành phố. Quá trình triển khai thực hiện theo phương án này dự kiến sẽ phân thành hai giai đoạn.
Cụ thể, giai đoạn 1 sẽ bước đầu hình thành quảng trường trước chợ Bến Thành. Tạo mảng xanh tại “đảo” giao thông, mảng cây xanh dọc trục trung tâm, vị trí đặt tượng, bố cục mặt bằng khu vực quảng trường phục vụ cho các nhu cầu cần thiết. Trong đó, giải pháp giao thông vẫn giữ một phần hướng tuyến đi từ đường Trần Hưng Đạo vào đường Lê Lợi để đáp ứng nhu cầu kết nối vào khu trung tâm.
Tiếp đến, giai đoạn 2 sẽ hoàn thiện theo định hướng quy hoạch, kết nối đồng bộ quảng trường trước chợ Bến Thành và các dự án khác trong khu vực (công viên 23 tháng 9, đường Lê Lợi.... Giải pháp cho giai đoạn hoàn thiện này là giao thông khu vực theo quy hoạch được duyệt đã được tư vấn Nikken Sekkei nghiên cứu khi lập đồ án 930 ha, đáp ứng năng lực giao thông khu vực.
Sở Quy hoạch – Kiến trúc cũng cho biết, hiện công tác tái lập mặt bằng sau khi xây dựng nhà ga metro ngầm là thời điểm phù hợp để bắt đầu thực hiện việc tổ chức khu vực trước chợ Bến Thành theo đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đã được duyệt.
Hài hòa giữa giao thông công cộng với không gian đi bộ
Bồn binh cây liễu nằm ngay giao lộ Lê Lợi – Nguyễn Huệ, hiện nay là đài phun nước nghệ thuật, được nghiên cứu xây dựng trên cơ sở kết hợp giữa sự gia tăng các hệ thống giao thông công cộng và hình thành phát triển không gian đi bộ, đô thị một cách hài hòa.
Năm 2014, để phục vụ cho thi công đoạn đi ngầm dự án metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên, bồn binh cây liễu đã được tháo dỡ. Tháng 3/2019, khi đoạn ngầm từ ga Bến Thành đến ga Nhà hát Thành phố đã hoàn thành, Thành phố đã cho tái lập mặt bằng khu vực này và xây dựng đài phun nước nghệ thuật tại vị trí bồn binh cây liễu cũ và khánh thành sau 8 tháng thi công.
Sở Quy hoạch – Kiến trúc cho biết, nếu Sở Giao thông vận tải Thành phố tính toán giao thông tại đây theo phương án tổ chức vòng xoay thì về mặt kiến trúc sẽ có các công tác cần thực hiện, bao gồm: hạ trụ ngăn xe xuống để lưu thông, di dời các khối đá, bồn hoa xung quanh đài phun nước. Ngoài ra là làm lề đá khu vực nút giao cao 15 cm xung quanh vòng xoay phun nước và vùng đệm với bán kính phù hợp sao cho không làm ảnh hưởng hồ chứa nước ngầm bên dưới, để người dân có thể tiếp cận với đài phun nước nghệ thuật.
Bồn Kèn còn gọi là bồn binh cây liễu trước đây.
Tuy nhiên, để cảnh quan khu vực bồn binh cây liễu đạt được tính thẩm mỹ kiến trúc cao, Sở Quy hoạch - Kiến trúc cũng đề xuất giao cho một đơn vị tư vấn có nghiên cứu phương án thiết kế cụ thể phù hợp kiến trúc cảnh quan khu vực theo phương án giao thông đã được Sở Giao thông vận tải tính toán nghiên cứu.