Khu đất tại địa chỉ 419 Lê Hồng Phong, P.2, Q.10, TP.HCM có diện tích khoảng 10.936 m2, do Công ty Giày Sài Gòn (nay đổi tên là Công ty Giáo giục G Sài Gòn) thuê từ năm 2000.
Ra quyết định thu hồi nhưng 2 năm "án binh bất động"
Ngày 16/10/2023, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho biết đã trình Ủy ban nhân dân TP.HCM kế hoạch nhằm cưỡng chế thu hồi khu đất “vàng” ở địa chỉ 419 Lê Hồng Phong, P.2, Q.10, TP.HCM và hiện vẫn đang chờ chỉ đạo từ lãnh đạo Thành phố.
Năm 2007, Ủy ban nhân dân TP.HCM đồng ý cho Công ty Giày Sài Gòn tiếp tục thuê đất đến hết ngày 31/12/2020. Hợp đồng cho thuê đất quy định doanh nghiệp thuê không được chuyển nhượng, chuyển đổi, cho thuê lại, thế chấp, góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất.
Đến ngày 28/5/2021, Ủy ban nhân dân TP.HCM ban hành Quyết định 1968/QĐ-UBND về việc thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo quy định tại khoản 1 điều 65 Luật Đất đai đối với khu đất 10.936 m2 tại số 419 Lê Hồng Phong, P.2, Q.10. Ngày 21/12/2022, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đã trình Ủy ban nhân dân Thành phố kế hoạch để cưỡng chế thu hồi khu đất “vàng” này.
Tuy nhiên, sau đó phía đơn vị thuê đất đã gửi khiếu nại lên Bộ Tài nguyên và Môi trường và cho rằng quyết định thu hồi của Ủy ban nhân dân TP.HCM là không đúng quy định.
Công ty cổ phần Giáo dục G Sài Gòn nêu ra ba nội dung mà đơn vị này cho rằng Ủy ban nhân dân TP.HCM ban hành quyết định thu hồi là sai.
Một là, khi điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đối với thửa đất tại số 419 Lê Hồng Phong, Ủy ban nhân dân Quận 10 đã không thực hiện công bố, công khai quy hoạch.
Hai là, bản Thông báo số 434 ngày 16/7/2019 của Văn phòng Ủy ban nhân dân TP.HCM ban hành là sai thẩm quyền, không đúng nội dung theo quy định tại khoản 1 điều 67 Luật Đất đai. Và thứ 3, việc ban hành Quyết định số 1968/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân TP.HCM là vi phạm điều 163 và điều 164 bộ Luật Dân sự năm 2015 về bảo vệ quyền sở hữu đối với tài sản hợp pháp, gây thiệt hại nghiêm trọng cho sự phát triển của công ty và các cổ đông.
Sau đó, Ủy ban nhân dân TP.HCM đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố tiến hành rà soát toàn bộ nguồn gốc, pháp lý, quá trình sử dụng đất cũng như quy trình thu hồi đối với khu đất này.
Doanh nghiệp cho bên thứ ba thuê làm bến xe trá hình
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, khu đất ở 419 Lê Hồng Phong hiện tại, trước đây thuộc sở hữu của hãng giày Bata (Socíeté Bata S.A.Strasbourg). Bằng khoán cấp sở hữu cho hãng giày Bata số 509 Chợ Lớn - An Đông lập bộ ngày 15/6/1949.
Sau tháng 4/1975, Tổng cục Công nghiệp nhẹ ra quyết định quốc hữu hóa toàn bộ vốn và tài sản của hãng giày Bata. Đến năm 1993, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp nhẹ ban hành quyết định thành lập Nhà máy Giày Sài Gòn, sau đó đổi tên thành Công ty Giày Sài Gòn.
Đầu năm 1998, TP.HCM có chủ trương cho các tổ chức, cá nhân thuê đất theo tinh thần của Chỉ thị số 245/TTg ngày 22/4/1996 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức thực hiện một số việc cấp bách trong quản lý, sử dụng đất của các tổ chức trong nước được nhà nước giao đất, cho thuê đất. Công ty Giày Sài Gòn nằm trong số đó. Vì vậy, tháng 8/2000, Sở Địa chính – Nhà đất TP.HCM (nay là Sở Tài nguyên và Môi trường) đã ký hợp đồng cho Công ty Giày Sài Gòn thuê phần diện tích 10.936 m2 tại địa chỉ 419 Lê Hồng Phong, P.2, Q.10 với mục đích sử dụng là sản xuất kinh doanh.
Năm 2003, Công ty Giày Sài Gòn thực hiện cổ phần hóa với vốn điều lệ 16,5 tỷ đồng trong đó nhà nước chiếm giữ 51%. Đến năm 2015, nhà nước thoái vốn hoàn toàn khỏi công ty này. Công ty Giày Sài Gòn cũng bắt đầu ngưng sản xuất giày và chuyển đổi thành Công ty cổ phần Giáo dục G Sài Gòn.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, năm 2015 Công ty cổ phần Giáo dục G Sài Gòn đã ký hợp đồng cho Công ty TNHH Thành Bưởi thuê để làm bãi nhà xe trái phép với giá cho thuê 440 triệu đồng/tháng. Sau khi phát hiện sự việc, Thành phố đã buộc bên cho thuê phải chấm dứt hợp đồng với Thành Bưởi. Thay vì chấm dứt hợp đồng, Công ty cổ phần Giáo dục G Sài Gòn đã ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty Thành Bưởi, thời hạn từ ngày 01/7/2016 -30/6/2021.
Tháng 9/2016, Ủy ban nhân dân Quận 10 xác nhận có hoạt động bến xe trá hình của Thành Bưởi trong việc hợp tác kinh doanh này của Công ty Giáo dục G Sài Gòn và đề xuất thu hồi khoảng 4.500 m2 để xây dựng trường học.
Tháng 7/2017, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đã ra quyết định xử phạt hành chánh với số tiền 720 triệu đồng về hành vi “Tự ý cho thuê tài sản gắn liền với đất được nhà nước cho thuê thu tiền thuê đất hàng năm” và hành vi “Xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật”, đối với Công ty cổ phần Giáo dục G Sài Gòn. Sau đó, Công ty này đã có đơn xin gia hạn thời gian sử dụng đất và một doanh nghiệp xin sử dụng khu đất 419 Lê Hồng Phong để đầu tư xây dựng vào lĩnh vực giáo dục. Ủy ban nhân dân TP.HCM không đồng ý và khẳng định sẽ đầu tư xây dựng trường học bằng vốn ngân sách nhà nước.
Tháng 5/2019, Ủy ban nhân dân TP.HCM ra thông báo thu hồi toàn bộ khu đất này và bàn giao cho Quận 10 để xây trường học. Đến ngày 25/8/2021 thì Ủy ban nhân dân TP.HCM ban hành Quyết định số 1968 thu hồi khu đất nói trên. Cho rằng quyết định thu hồi là sai như đã nói, Công ty cổ phần Giáo dục G Sài Gòn đã gửi khiếu nại đến Bộ Tài nguyên và Môi trường và Ủy ban nhân dân TP.HCM.
Tháng 8/2023 vừa qua, Ủy ban nhân dân TP.HCM đã tổ chức buổi đối thoại với doanh nghiệp có khiếu nại với sự tham dự của đại diện các sở, ngành, chính quyền địa phương. Theo Ủy ban nhân dân TP.HCM, việc doanh nghiệp khiếu nại là quyền của doanh nghiệp; còn việc ban hành Quyết định số 1968 của Ủy ban nhân dân TP.HCM thu hồi khu đất 419 Lê Hồng Phong, P.2, Q.10 là đúng quy định pháp luật.
Ngoài ra, tại Thông báo kết luận số 434/TB-VP ngày 16/7/2019 của Văn phòng Ủy ban nhân dân TP.HCM cũng khẳng định sau khi hết hợp đồng thuê đất và khẳng định sau khi hết hợp đồng thuê đất (31/12/2020), Thành phố sẽ thu hồi và bàn giao lại toàn bộ diện tích cho Quận 10 đầu tư xây dựng trường trung học cơ sở.
Được biết, Ủy ban nhân dân TP.HCM đang xem xét việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đối với Công ty cổ phần Giáo dục G Sài Gòn. Nếu Thành phố có chỉ đạo cưỡng chế thì Ủy ban nhân dân Quận 10 là đơn vị tổ chức thực hiện.
