Không chỉ giúp thư giãn đầu óc sau những ngày quay cuồng với công việc, những chuyến du lịch còn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị. Có người thích nghỉ dưỡng tại resort sang chảnh, người lại thích tìm đến những vùng đất bình yên để hòa nhập với cuộc sống người dân, tìm hiểu về văn hóa. Đó là lý do ấp đảo xa như Thiềng Liềng nỗ lực phát triển du lịch cộng đồng, xây dựng những homestay đầu tiên.
Tuy nhiên, sau khi đón nhiều lượt khách, clip review cũng dần xuất hiện trên mạng xã hội, mô hình du lịch cộng đồng tại Thiềng Liềng bắt đầu nhận về ý kiến trái chiều.
Những homestay đầu tiên
Khi nhắc đến Cần Giờ, du khách thường dành sự quan tâm cho đảo Thạnh An, khu du lịch Vàm Sát, Đảo Khỉ hay chợ Hàng Dương. Ít ai biết rằng, nơi đây còn một "viên ngọc" ẩn giấu là ấp đảo Thiềng Liềng.
Ấp đảo Thiềng Liềng thuộc xã đảo Thạnh An, cách TP.HCM khoảng 50 km. Nơi đây được bao bọc bởi 13.200 ha rừng ngập mặn nằm trong khu dự trữ sinh quyển thế giới Cần Giờ nên có khung cảnh nguyên sơ, không gian yên tĩnh và khí hậu trong lành, thích hợp cho những chuyến du lịch trong ngày hay ngắn ngày.
Trước đây, tại Thiềng Liềng hoàn toàn không có dịch vụ lưu trú, du khách muốn nán lại qua đêm thường phải xin ngủ nhờ nhà của người dân hoặc xin phép tá túc tại trường học, Ủy ban xã, nhà văn hóa...
Sau khi Sở Du lịch TP.HCM và UBND huyện Cần Giờ công bố mô hình du lịch cộng đồng Thiềng Liềng với 16 điểm tham quan, những homestay do người dân địa phương tự mở cũng dần được du khách biết đến. Đây là một tín hiệu vui cho du lịch Cần Giờ nói riêng và TP.HCM nói chung.
Không đơn thuần là phục vụ lưu trú, mỗi homestay của các hộ làm du lịch tại Thiềng Liềng đều dựa trên những sản vật tại ấp đảo. Điển hình như hộ Năm Tuyết với ngâm chân thư giãn, hộ Chín Thơ có homestay vườn trầu, hộ Út Hải mang không gian hoài niệm, hộ Mười Giạ có nước mát kết hợp homestay, hộ Hai Loan chuyên món bánh dân gian, hộ Tư Huỳnh phục vụ tài tử đờn sến…
Khi phát triển homestay, mỗi hộ phải họp bàn, phân công nhau để tránh sự cạnh tranh không cần thiết. Mục đích chính là cùng mang những nét đặc trưng riêng của ấp đảo đến với du khách. Đồng thời, tăng thêm tình cảm giữa bà con trong chuỗi du lịch cộng đồng.
Du khách Quỳnh Anh, người từng trải nghiệm du lịch cộng đồng tại Thiềng Liềng, cho biết ấp đảo này mang đến những trải nghiệm đặc biệt, không phải nơi nào cũng có. "Mình được chữa lành bởi sự bình yên ở đây. Một ấp đảo chỉ có những ngôi nhà nhỏ, không cao ốc, không khói bụi, không ồn ào. Đêm nằm nghe tiếng côn trùng, sáng được đón bình minh. Chiều đi bộ quanh ruộng muối chờ hoàng hôn xuống", Quỳnh Anh nói.
Một ấp đảo xa xôi, điều kiện thiếu thốn, quanh năm chỉ có ruộng muối và rừng ngập mặn, nay vươn mình phát triển về du lịch và liên tục đón du khách đến khiến chính quyền địa phương lẫn người dân vui mừng. Thế nhưng, những ngày qua, các homestay tại Thiềng Liềng nhận về một số ý kiến không hay.
Du khách có đang hiểu sai về định nghĩa homestay?
Sự việc bắt nguồn từ đoạn clip chia sẻ về chuyến trải nghiệm du lịch cộng đồng tại Thiềng Liềng của một nữ TikToker. Tuy nhiên, dưới phần bình luận lại xuất hiện nhiều ý kiến không hay. Cụ thể là các bình luận như: "Đừng gọi homestay mắc cỡ lắm. Biết tiêu chuẩn thế nào mới được gọi là homestay không?", "Homestay còn thua nhà nghỉ theo giờ, không có gì chơi"…
Homestay là loại hình lưu trú xuất phát từ cụm "home from home", nghĩa là từ nhà này đến nhà khác. Trong một chuyến du lịch, du khách sẽ đến làm khách của người dân địa phương, sử dụng chung không gian sinh hoạt, cùng ăn uống, tham gia các hoạt động thường ngày với gia chủ.
Theo Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 7800:2017 về nhà ở có phòng cho du khách thuê, homestay cũng được định nghĩa là nhà ở có khu vực được bố trí trang thiết bị cần thiết cho du khách đến lưu trú. Khi hòa nhập với cuộc sống của người dân, du khách có dịp hiểu thêm về văn hóa và con người nơi đây.
Hiện nay, các địa điểm du lịch lớn ở Việt Nam có rất nhiều mô hình lưu trú trang trí đẹp mắt, đầy đủ tiện nghi, góc "sống ảo" được gọi với cái tên là homestay. Điều này đã vô tình làm lệch đi định nghĩa thật sự của homestay, dẫn đến việc du khách mất đi cơ hội trải nghiệm nhiều loại hình văn hóa đặc sắc của địa phương.
Anh Nguyễn Quân, người đang làm du lịch cộng đồng tại Thiềng Liềng kiêm quản lý Thiềng Liềng homestay, chia sẻ rằng du lịch tại đây đề cao sự trải nghiệm văn hóa bản địa. Khi làm homestay, bà con luôn mong muốn để lại ấn tượng khó quên bằng những cử chỉ, hành động chân thành. Hay những món ăn tràn đầy hương đồng gió nội, gợi nhớ về tuổi thơ của nhiều du khách.
"Trên thực tế, những homestay tại Thiềng Liềng đang làm đúng theo định nghĩa gốc của homestay, nghĩa là chào đón du khách đến với các hộ dân và giới thiệu văn hóa, ẩm thực địa phương với du khách trong thời gian vừa qua", người này nói thêm.
Lê Hồng Yến Nhi, nữ KOL đã đăng tải đoạn clip về du lịch tại Thiềng Liềng, phân trần: "Các homestay tại đây không thể so sánh với khách sạn, resort về mặt tiện ích. Tuy nhiên, tôi có được cảm giác như đang trở về chính ngôi nhà của mình. Cùng ngồi ăn bữa cơm, trò chuyện như những người ruột thịt, dù đi du lịch một mình cũng không cảm thấy cô đơn, buồn chán".
Du khách Jane Duong, người vừa có chuyến du lịch 3 ngày 2 đêm tại Thiềng Liềng chia sẻ rằng phòng nghỉ chỉ có nệm và máy lạnh, nhưng vẫn sạch sẽ và đầy đủ điện nước. "Nếu nơi đây phát triển homestay theo hướng sang trọng như Đà Lạt hay Phú Quốc, nét hoang sơ ban đầu sẽ biến mất, không còn thú vị để khám phá và trải nghiệm", người này bộc bạch.
Về việc du khách nhận xét các homestay tại Thiềng Liềng buồn tẻ, không kết hợp nhiều dịch vụ giải trí như những địa điểm du lịch khác, anh Nguyễn Quân cũng cho biết Thiềng Liềng sắp tới sẽ có các hoạt động vui chơi gắn với thiên nhiên như chèo SUP, tắm sông, giăng lưới, bắt tôm và cá trên kênh rạch... Đặc biệt là dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ muối.
Ngoài ra, Thiềng Liềng có thể phát triển các loại hình du lịch thể thao như đạp xe khám phá ấp đảo, đi bộ xuyên rừng ngập mặn, camping, team building…
"Các hoạt động vui chơi tại Thiềng Liềng không quá đa dạng, chủ yếu là tham quan và khám phá văn hóa ẩm thực địa phương, nhưng nó vừa đủ cho một chuyến đi ngắn ngày. Tôi và nhóm bạn đều yêu thích những trải nghiệm mới lạ nên sẽ quay trở lại đây trong tương lai", du khách Thảo Sương (sinh sống tại quận Tân Phú) nhận xét.
Giữa vô vàn loại hình lưu trú xa hoa, homestay vẫn có sức hút riêng vì những trải nghiệm chân thật, gần gũi, đủ đầy dành cho những ai muốn khám phá trọn vẹn vùng đất mà mình sắp ghé thăm. Đó mới là giá trị đích thực mà homestay muốn mang lại cho du khách.
Bên cạnh đó, người dân làm du lịch cũng hy vọng vào sự giúp đỡ của chính quyền địa phương và các cơ quan ban ngành có liên quan trong việc quản lý và tạo điều kiện về mặt chính sách cũng như nguồn vốn ưu đãi. Từ đó, đẩy mạnh ngành du lịch tại địa phương và thay đổi bộ mặt của cả một vùng.