Trong một báo cáo được công bố ngày 9/5, tổ chức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới Fitch Ratings cho biết tại Trung Quốc, nguy cơ cạnh tranh hơn nữa về giá vẫn chưa được loại bỏ hoàn toàn vì các nhà sản xuất ôtô chủ chốt - đặc biệt là nhà sản xuất xe điện (EV) - đang phải vật lộn với các mục tiêu doanh số.
Dù các nhà sản xuất đã triển khai nhiều đợt giảm giá, người tiêu dùng có ngân sách hạn hẹp vẫn cố trì hoãn với hy vọng giá xe sẽ giảm nhiều hơn để giải phóng hàng tồn kho, theo SCMP.
“Cuộc chiến giá cả vào tháng 4 đã phá vỡ trật tự thị trường. Thật không may, việc giảm giá không thể tăng số lượng giao hàng. Những con số đã làm tổn thương niềm tin của các nhà sản xuất ôtô vào doanh số bán hàng trong tương lai”, Yale Zhang, Giám đốc điều hành công ty tư vấn Automotive Foresight ở Thượng Hải, cho biết.
Thế khó của nhà sản xuất
Hầu hết nhà sản xuất xe điện tại Trung Quốc - thị trường xe chạy bằng pin lớn nhất thế giới - dự báo doanh số bán hàng tăng 60% trong năm 2023 so với cùng kỳ năm trước.
Trong khi đó, theo nhà phân tích Paul Gong của tập đoàn UBS, doanh số bán xe điện tại Trung Quốc dự kiến đạt 8,8 triệu chiếc trong năm nay, cao hơn 35% so với năm 2022.
“Dự báo lạc quan là một chuyện, nhưng người tiêu dùng không chi tiêu vào lúc này”, Tian Maowei, giám đốc bán hàng tại Yiyou Auto Service ở Thượng Hải, cho biết.
“Các nhà sản xuất ôtô và đại lý đang đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan - hoặc giảm giá hơn nữa để thúc đẩy doanh số bán hàng, hoặc ngừng giảm giá và doanh số bán hàng có thể giảm mạnh”, ông nói.
Theo New York Times, hơn 40 nhà sản xuất ôtô đã giảm giá các loại xe chạy bằng điện và xăng tại Trung Quốc trong năm nay. Các khoản giảm giá lên tới vài trăm USD cho các mẫu rẻ và hàng chục nghìn USD cho mẫu cao cấp hơn.
“Mức độ nghiêm trọng của chu kỳ giảm giá này là điều tôi chưa từng thấy”, Tu Le, Giám đốc điều hành công ty tư vấn Sino Auto Insights, người đã làm việc trong ngành ôtô tại Trung Quốc và Mỹ suốt 25 năm, cho biết.
Tesla dẫn đầu cuộc chiến khi giảm giá mạnh cho dòng xe Model 3 và Model Y - do Thượng Hải sản xuất - hai lần kể từ tháng 10/2022. Sau đợt giảm giá vào đầu tháng một năm nay, giá ôtô của hãng chạm mức thấp nhất kể từ khi dòng xe Gigafactory 3 bắt đầu hoạt động vào cuối năm 2019.
Xpeng và Aito - thương hiệu xe điện được hỗ trợ bởi nhà sản xuất thiết bị viễn thông Huawei Technologies, cũng đã “nối gót” chiến lược của Tesla.
Các nhà sản xuất ôtô thông thường và xe điện, chẳng hạn liên doanh của Volkswagen tại Trung Quốc, cũng giảm giá để giảm lượng hàng tồn kho. Chỉ trong một tuần vào tháng 3, hãng xe này đã giảm giá 18% cho dòng xe điện ID.3.
Changan Automobile, một trong những nhà sản xuất ôtô thuộc sở hữu của nhà nước Trung Quốc, cũng cũng cấp khoản ưu đãi 3.000 USD tiền mặt và nhiều chương trình khác.
Trong khi đó, BYD - nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới - tham gia cuộc chiến vào tháng 3 với chương trình giảm giá tới 20.000 nhân dân tệ (2.888 USD) cho dòng xe Dynasty.
Tuy nhiên, chiến lược này hầu như không thể cải thiện doanh số bán hàng của các hãng xe tại Trung Quốc.
Vào tháng 4, doanh số bán lẻ xe điện và xe plug-in hybrid (phương tiện sử dụng song song điện chạy bằng pin và xăng/dầu) đã giảm 3,6% so với một tháng trước đó xuống còn 527.000 chiếc, theo Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc.
Nhu cầu dài hạn
Vào cuối tháng 4, hãng xe BYD - được hỗ trợ bởi tập đoàn Berkshire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett - báo cáo lợi nhuận ròng trong tháng 1-3 đã giảm xuống 4,13 tỷ nhân dân tệ từ mức cao nhất mọi thời đại là 7,3 tỷ nhân dân tệ trong quý IV/2022.
Sự sụt giảm đã chấm dứt chuỗi ba quý thắng lợi của thương hiệu này nhờ doanh số bán ôtô chạy bằng pin tăng mạnh.
Ngược lại, công ty sản xuất xe điện cao cấp Li Auto, có trụ sở tại Bắc Kinh, đã vượt qua xu hướng giảm giá.
Li Auto báo cáo lợi nhuận ròng 933,8 triệu nhân dân tệ trong ba tháng đầu năm nay, so với khoản lỗ ròng 10,9 triệu nhân dân tệ trong cùng kỳ năm ngoái.
Vào tháng 4, hãng xe này trở thành nhà sản xuất xe điện cao cấp đầu tiên của Trung Quốc bán được hơn 25.000 chiếc trong một tháng, cho thấy mức tăng hơn 5 lần so với một năm trước đó.
Trong quý đầu tiên, Li Auto đã thu về 18,79 tỷ nhân dân tệ doanh thu, gần gấp đôi con số được ghi nhận một năm trước đó, đánh bại dự báo trung bình 18,68 tỷ nhân dân tệ trong cuộc khảo sát của các nhà phân tích Bloomberg.
Trong khi đó, Fitch Ratings cho biết các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang được hưởng lợi từ việc giảm chi phí pin, do giá nguyên liệu thô đã giảm đáng kể. Từ tháng 1 đến tháng 3, giá lithium cacbonat nội địa giảm 27% so với quý trước.
Ông David Zhang, giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hoàng Hà, dự báo cuộc chiến về giá sẽ còn kéo dài tới tháng 7. Đến thời điểm này, một số công ty đối mặt với tỷ suất lợi nhuận thấp sẽ phải ngừng giảm giá.
“Xe sử dụng năng lượng mới hiện có ít khả năng giảm giá hơn nữa”, ông Zhang nói, đồng thời cho biết thêm thị trường cuối cùng sẽ trở lại bình thường vì nhu cầu xe chạy bằng pin trong dài hạn vẫn mạnh.