Công ty khởi nghiệp Scale AI do Alexandr Wang đồng sáng lập hiện được định giá 7,3 tỷ USD. Kỳ lân này vẫn đang phát triển mạnh mẽ khi thu về khoản lợi nhuận khổng lồ từ sự bùng nổ AI lớn nhất từ trước đến nay.
Trong một cuộc phỏng vấn với Forbes, Alexandr, vị tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới cho biết tên của anh không có chữ “e” thứ hai trong tên để nó có tám ký tự, một con số gắn liền với sự may mắn trong văn hóa Trung Quốc. “Chúng tôi là những người dùng “cuốc xẻng” đào vàng trong cơn sốt AI. Và nó đã thực sự trở thành một ngành kinh doanh béo bở cho Scale”.
Năm 2022, Scale báo cáo đã thu về 250 triệu USD doanh thu, thời điểm mà nhiều công ty khởi nghiệp AI vẫn chưa kiếm được xu nào. Công nghệ của Scale đã được chính phủ Mỹ sử dụng để phân tích hình ảnh vệ tinh ở Ukraine và được ứng dụng một phần vào công cuộc tạo ra ChatGPT, chatbot đã làm rung chuyển thế giới của Open AI. Bret Taylor, cựu đồng giám đốc điều hành của gã khổng lồ phần mềm đám mây Salesforce, ví sự trỗi dậy của Scale giống như sự trỗi dậy của điện toán đám mây Snowflake và Datadog.
Hành trình của chàng trai bỏ học và bắt đầu khởi nghiệp
Trước khi vào đại học, Wang đã từ chuyển đến Bay Area để làm việc cho công ty khởi nghiệp internet Quora. Sau 1 năm học đại học tại MIT , Wang quyết định nghỉ học và chuyển sang công ty tăng tốc khởi nghiệp Y Combinator. Tại đây, anh đã gặp Lucy Guo, một cựu sinh viên Quora, một người đã bỏ học khác. Năm 2016, anh và Lucy Guo bắt đầu hợp tác để khởi nghiệp. Wang kể lại lúc đó anh mới chỉ 19 tuổi “Nhưng tôi chỉ nói, vâng, tôi biết cách viết mã, chúng ta hãy cùng làm việc đi”. Lần cá cược này đã thực sự giúp Alexandr bắt đầu đạt được những thăng tiến.
Mục tiêu thành lập ban đầu của Scale là công ty duy nhất cung cấp sức lao động của con người để thực hiện các nhiệm vụ mà thuật toán không thể thực hiện được về cơ bản, là các nhiệm vụ phản đề của AI. Theo đó, Wang và Guo nhận ra rằng họ có thể giải quyết vấn đề đang gây khó khăn cho các công ty về xe tự lái dựa trên AI: họ có hàng triệu cảnh quay lái xe trên đường để đào tạo AI cho phương tiện tự hành nhưng gần như không có đủ người để xem xét và gắn nhãn cho nó.
Wang mới 19 tuổi và đồng sáng lập Scale AI, Lucy Guo 21 tuổi
Chính vì vậy, Scale AI sẽ cung cấp dịch vụ “gắn nhãn”--nhiệm vụ thô sơ nhưng cũng rất quan trọng để cung cấp dữ liệu cho AI, chủ yếu dành cho ô tô tự lái nhằm dần đưa Scale AI vào một vị trí thuận lợi trong Generative AI. Định hướng đúng đắn này đã thực sự giúp công ty thu hút được một danh sách các khách hàng gồm nhiều tên tuổi lớn nhất trong lĩnh vực AI và cả chính phủ Hoa Kỳ.
Năm 2018, Wang và Guo được ghi tên vào danh sách 30 Người trẻ dưới 30 của Forbes trong lĩnh vực công nghệ doanh nghiệp. Tuy nhiên, không lâu sau đó, Guo rời công ty “do sự khác biệt trong tầm nhìn sản phẩm và lộ trình”, cô nói thêm: “Tôi nghĩ Alex đã làm rất tốt khi tiếp tục điều hành công ty”. Mặt khác, Guo từ chối bình luận về câu chuyện này và Wang cũng từ chối nói về sự chia rẽ của họ.
Năm 2018, Nhà đầu tư Mike Volpi lần đầu tiên nghe thấy tên của Scale trong cuộc họp hội đồng quản trị của công ty khởi nghiệp xe tự hành (AV) Aurora. Trước đó, ông cũng biết được rằng dịch vụ ghi nhãn dữ liệu của Scale đã trở nên quan trọng với nhiều hãng xe, chẳng hạn như với Uber hay công ty con về xe tự lái của General Motors, Cruise. Chính vì vậy, Volpi đã thuyết phục công ty của mình, Index Ventures, thực hiện khoản đầu tư trị giá 18 triệu USD vào Scale vào tháng 8 năm đó, khi doanh thu của Scale lúc này vẫn còn thấp ở mức 3 triệu USD.
Năm 2019, nhìn thấy tiềm năng của Scale, Quỹ sáng lập của Peter Thiel đã thực hiện khoản đầu tư trị giá 100 triệu USD để nâng Scale trở thành kỳ lân ở Thung lũng Silicon vào tháng 8/2019. Quỹ sáng lập của Peter Thiel đã khởi động một đợt gây quỹ kéo dài 20 tháng, trị giá 580 triệu USD, vòng cuối cùng đã giúp Scale đạt định giá lên tới 7 tỷ USD. Khi đó Wang 24 tuổi, anh chỉ mất 5 năm để trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới.
Hiện nay, danh sách khách hàng của Scale bao gồm các nhà sản xuất ô tô quốc tế lớn như Toyota và Honda, cũng như những người khổng lồ ở Thung lũng Silicon như Waymo, công ty con của Google AV. Theo tài liệu gây quỹ năm 2019 của Scale, tài liệu cho biết chỉ riêng một tài khoản với đơn vị tự lái bí mật của Apple đã mang lại cho Scale hơn 10 triệu USD, đưa doanh thu công ty hàng năm trên đà vượt qua 40 triệu USD.
Wang: Chúng tôi cần đảm bảo nước Mỹ đang ở vị trí lãnh đạo
Vào thời điểm Scale AI thống trị thị trường ghi nhãn dữ liệu cho các công ty xe hơi tự lái và liên tục nỗ lực mở rộng quy mô, Scale càng trở nên khó theo kịp nhu cầu về lao động. Ban đầu, Wang quyết định chuyển sang các công ty gia công phần mềm để lấp đầy khoảng trống, nhưng chi phí đã nhanh chóng tăng vọt. Khi đó, tỷ suất lợi nhuận gộp của Scale chỉ dao động ở mức khoảng 65% vào đầu năm 2018, đạt gần 30% vào quý IV.
Năm 2017, Remotask, đại lý gia công phần mềm nội bộ của Scale nhanh chóng trở thành ưu tiên hàng đầu của Scale khi hoạt động kinh doanh AV của công ty tăng vọt. Do cần lao động giá rẻ, Scale đã thiết lập hơn chục cơ sở công ty con ở Đông Nam Á và Châu Phi để đào tạo hàng nghìn nhân viên dán nhãn dữ liệu. Đến giữa năm 2019, tỷ suất lợi nhuận của Scale đã phục hồi lên 69%. Năm 2021, Scale AI tiếp tục thuê một lượng lớn lực lượng lao động bên ngoài Hoa Kỳ, khoảng 240.000 người trong số họ đến từ các quốc gia Kenya, Philippines và Venezuela và làm việc tại Remotasks, một công ty con mà Scale không đề cập đến trong các tài liệu tiếp thị công khai.
Theo các nhân viên của Scale, công ty đã cẩn thận định vị Remotasks như một thương hiệu riêng biệt. Trang web của công ty họ cũng không đề cập đến Remotasks để bảo vệ công ty khỏi sự giám sát. Scale cũng nói với Forbes rằng họ đã tách biệt hai thương hiệu để bảo mật khách hàng.
“Có hai điều tôi tin tưởng sâu sắc. Thứ nhất, AI là động lực to lớn vì những điều tốt đẹp và nó cần được áp dụng rộng rãi nhất có thể. Thứ hai, chúng ta cần đảm bảo rằng nước Mỹ đang ở vị trí lãnh đạo”, Wang nói. Được biết, Scale đang có các hợp đồng quốc phòng với chính phủ Hoa Kỳ về mục tiêu hạn chế chia sẻ dữ liệu mật. Do đó, Wang đang đầu tư mạnh tay vào một đội quân AI trong nước. Năm ngoái, Scale đã mở thêm một văn phòng ở St. Louis thuê thêm 200 nhân viên Hoa Kỳ làm công việc dán nhãn dữ liệu. Cho đến nay, Scale đã kiếm được 60,6 triệu USD từ các hợp đồng với chính phủ Mỹ.
Wang đạt được thành công không phải vì bản thân là thiên tài
Aidan Gomez, đồng sáng lập của Cohere, một đối thủ cạnh tranh của OpenAI có trụ sở tại Toronto, đồng thời cũng là khách hàng của Scale cho biết: “Dữ liệu do con người chú thích hóa ra lại có tác động cực kỳ lớn đến hiệu suất của mô hình Generative AI”.
Tuy nhiên, nhà đồng sáng lập Wojciech, Zaremba lại cho rằng mô hình Generative AI dựa trên văn bản sẽ bị cản trở bởi trình độ tiếng Anh kém của người dán nhãn. Đáp trả lại điều này, người phát ngôn của Scale cho biết: “Chúng tôi đứng đằng sau các sản phẩm của mình và kết quả của họ”.
Tháng 1/2023, Scale đã cắt giảm 20% nhân viên toàn thời gian. Wang viết trong một bài đăng trên blog: “Cổ phiếu của công ty hiện đang giao dịch trên thị trường thứ cấp tư nhân với mức chiết khấu 42% so với vòng cấp vốn cuối cùng vào tháng 7/2021”. Các bên liên quan của Scale vẫn tin tưởng Wang có thể giữ cho công ty vượt lên trên các đối thủ. William Hockey, nhà đồng sáng lập tỷ phú của công ty fintech trị giá 13 tỷ USD, đồng thời là thành viên hội đồng quản trị của Scale, cho biết: “Anh ấy đạt được thành công như ngày hôm nay không phải bởi vì anh ấy là một cậu bé thiên tài mà vì anh ấy đã thu hút rất nhiều thanh thiếu niên bỏ học MIT. Anh ấy có một đạo đức làm việc hoàn toàn điên rồ mà tôi chưa từng gặp ai như vậy”.
