Chủ tịch Nghiệp đoàn công nhân ngành ô tô Mỹ (UAW), Shawn Fain, cảnh báo sẽ có nhiều cuộc đình công hơn tại các nhà máy xe tải và SUV của Mỹ những ngày tới trừ khi các nhà sản xuất ô tô cải thiện mức lương và phúc lợi, đồng thời khẳng định các công ty có thể phải chi trả nhiều hơn các gói thương lượng kỷ lục trên bàn.
Ông Fain nói: “Chúng tôi đang tấn công các nhà sản xuất như chưa từng tấn công trước đây. Những công ty cực kỳ có lợi nhuận này có nhiều thứ hơn để cống hiến”.
Sau 5 tuần đình công, Fain cho biết UAW đã nhận được các đề nghị hợp đồng mới từ General Motors và Stellantis, công ty mẹ của Chrysler. Ford đã đưa ra lời đề nghị mới nhất hơn hai tuần trước.
Fain xác nhận 3 nhà sản xuất đã thống nhất đề xuất tăng lương 23% và đạt được tiến bộ trong các vấn đề khác. Nhưng ông nói với các thành viên UAW rằng "còn nhiều điều để chiến thắng". GM và Ford cho biết việc tăng thêm chi phí đã nâng tổng số tiền bồi thường mà họ đưa ra lên hơn 30%.
Fain thừa nhận một số thành viên UAW muốn bỏ phiếu cho các đề nghị có tính "xoa dịu" nhưng kêu gọi họ đừng nhượng bộ trước "nỗi sợ hãi, không chắc chắn, nghi ngờ và chia rẽ" mà ông cho rằng đã được các công ty gieo rắc.
Trong khi cảnh báo về các cuộc đình công có thể mở rộng, Fain cũng nói với các thành viên UAW rằng các cuộc đàm phán sắp kết thúc. “Đó là phần khó khăn nhất của một cuộc đình công”, ông nói. “Ngay trước một thỏa thuận là lúc có sự thúc đẩy mạnh mẽ nhất cho chặng đường cuối cùng đó.”
Cổ phiếu của GM và Ford đều tăng khoảng 1% vào thứ Sáu, trước khi ông Fain phát biểu.
Công đoàn mở cuộc thương lượng với yêu cầu tăng lương 40%. Các cuộc đình công bắt đầu tại ba nhà sản xuất ô tô vào ngày 15 tháng 9 và hiện tại hơn 34.000 thành viên công đoàn đang tiến hành các cuộc đình công đồng thời đầu tiên của UAW chống lại Detroit Three.
Tiến triển trong các cuộc đàm phán hôm thứ Sáu tuần qua diễn ra sau cuộc đình công bất ngờ của UAW vào tuần trước đó tại Nhà máy xe tải Kentucky lớn của Ford, nơi tạo ra doanh thu hàng năm 25 tỷ USD.
Fain đã mô tả cuộc đình công ở Kentucky như một lời cảnh báo đối với GM và Stellantis.
Ford, hãng có mức giá chào cao nhất trong số ba hãng, cho biết họ đã ở mức giới hạn có thể trả và vẫn duy trì tính cạnh tranh.
Một số lời lẽ cứng rắn nhất của Fain hôm thứ Sáu nhắm vào Ford và Bill Ford, chủ tịch công ty, là chắt của người sáng lập Henry Ford. Trong nhiều thập kỷ, Ford đã nuôi dưỡng mối quan hệ hợp tác với UAW như một lợi thế cạnh tranh chống lại GM và Chrysler trước đây, nay là Stellantis.
Fain tuyên bố "những ngày UAW và Ford hợp tác để chống lại các công ty khác đã qua”.
Ông cũng đề cập đến khoản cổ tức quý 4 trị giá 600 triệu USD của Ford, nói rằng số tiền này sẽ tăng khoảng 1 USD/giờ cho tất cả nhân viên làm việc theo giờ của Ford trong suốt thời gian thực hiện hợp đồng mới.
“Những gì Ford đang cho chúng tôi thấy là tiền vẫn ở đó. Họ chỉ không muốn chúng tôi có nó”, người đứng đầu UAW nhấn mạnh.
Các nhà sản xuất ô tô cho biết nhu cầu của liên minh sẽ làm tăng đáng kể chi phí và cản trở tham vọng xe điện của họ. Trong khi đó, lãnh đạo xe điện Tesla và các thương hiệu nước ngoài như Toyota không có công đoàn.
Ford thông tin trong một tuyên bố sau khi Fain phát biểu rằng họ “rất mong muốn kết thúc các cuộc đàm phán này”, với lý do người lao động bị mất lương và chia sẻ lợi nhuận. Stellantis thì không đưa ra bình luận nào.
Ở một diễn biến khác, Bill Ford đã cảnh báo cuộc đình công đang gây thiệt hại cho nhà sản xuất ô tô và nền kinh tế Mỹ. Công ty tư vấn kinh tế Anderson Economic Group ước tính tổng thiệt hại kinh tế từ cuộc đình công đã lên tới 7,7 tỷ USD, trong đó Detroit Three thiệt hại 3,45 tỷ USD.
Ford Motor vẫn chưa nói về việc các nhà máy sản xuất pin xe điện mà họ dự định xây dựng trong liên doanh với các nhà sản xuất pin châu Á có thể phù hợp với thỏa thuận tổng thể UAW như thế nào.
Vào thứ Sáu (20/10), Fain không đề cập đến nhà máy sản xuất pin. UAW muốn các nhà sản xuất ô tô cho phép công đoàn tổ chức công nhân của họ và tăng lương đáng kể so với mức hiện tại, thấp hơn thang lương của nhà máy lắp ráp.
Một báo cáo từ Cox Automotive lưu ý rằng sự chuẩn bị đó, chỉ ra rằng ngay cả khi đình công gây ra sự gián đoạn sản xuất, hàng tồn kho vẫn chưa cạn kiệt.
Charlie Chesbrough, chuyên gia kinh tế cấp cao của Cox Automotive, cho biết: “Mức tồn kho vẫn tương đối ổn định và ngoại trừ một số mẫu xe của GM, các nhà sản xuất ô tô ở Detroit hiện có rất nhiều hàng tồn kho để duy trì hoạt động trong tháng tới. Một số thương hiệu có lượng hàng tồn kho tích tụ, do đó, sự gián đoạn sản xuất sẽ mất thời gian để cung cấp cho mạng lưới phân phối. Tuy nhiên, cuộc đình công có thể bắt đầu có tác động trong những tuần tới nếu nó tiếp tục”.
Cuộc đình công ngành ô tô Mỹ hiện cũng nhận được sự quan tâm của chính quyền Mỹ. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết chính quyền đang theo dõi chặt chẽ tác động kinh tế của cuộc đình công mở rộng và vẫn hy vọng cả hai bên sẽ đạt được "thỏa thuận đôi bên cùng có lợi"”.
Sam Fiorani, phó chủ tịch dự báo xe toàn cầu tại AutoForecast Solutions cho biết: “Điều này khiến mọi người phải chú ý”. "Nếu họ không đưa ra bất cứ điều gì mới kể từ tuần trước, GM và Stellantis nên lo lắng".
Các nhà phân tích tại Wells Fargo ước tính rằng Ford sẽ mất khoảng 150 triệu USD lợi nhuận cốt lõi mỗi tuần từ cuộc đình công tại nhà máy ở Kentucky.
