Sáng 20/3, đại diện VKSND Hà Nội tiếp tục đối đáp tại phiên tòa sơ thẩm xét xử Nguyễn Thị Hà Thành (39 tuổi, ở Hà Nội) và 25 bị cáo khác liên quan vụ lừa đảo chiếm đoạt tổng số tiền hơn 433 tỷ đồng của 3 ngân hàng và 4 cá nhân.
Khi luận tội trước đó, VKS xác định trong vụ án này, Ngân hàng thương mại cổ phần Quốc Dân (NCB), Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Á (VietAbank) và Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng (PVcombank) là các bị hại bị Hà Thành và đồng phạm chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng.
VKS đề nghị bị cáo Thành bồi thường cho VietABank 249 tỷ đồng, bồi thường cho NCB 47,5 tỷ đồng và PVcomBank 49,4 tỷ đồng. Đối với số tiền 122 tỷ đồng mà ông Đặng Nghĩa Toàn có trong các sổ tiết kiệm gửi 3 ngân hàng trên, VKS đề nghị các nhà băng giữ lại để giải quyết việc vay mượn. Còn đại diện các ngân hàng lập luận họ không phải bị hại của Hà Thành mà chủ sổ tiết kiệm hoặc đồng sở hữu với Thành mới là bị hại. VietAbank, NCB và PVcombank cho rằng Hà Thành phải trả tiền cho các đồng sở hữu.
Sáng nay, VKS Hà Nội giữ nguyên quan điểm về việc cơ quan tố tụng xác định 3 ngân hàng là bị hại. Theo VKS, tại tòa Hà Thành hứa sẽ trả tiền cho các đồng sở hữu. Đây chỉ là quan điểm cá nhân của bị cáo, bởi vì bản chất là Thành đã chiếm đoạt tiền của các ngân hàng, không chiếm đoạt tiền của những người đồng sở hữu có trong các sổ tiết kiệm.
Đối với hợp đồng cầm cố tài sản đảm bảo liên quan những khoản vay của Hà Thành, VKS xác định Thành và đồng phạm đã giả mạo chữ ký trong hồ sơ vay vốn nên những khoản vay này không hề có tài sản đảm bảo. Đó là căn cứ để VKS truy tố 17 cựu cán bộ ngân hàng (trong 26 bị cáo) đã vi phạm các quy định về cho vay khi cấp tín dụng mà không có tài sản đảm bảo.
VKS nói trong vụ án này, phía ngân hàng sẽ không có lỗi trong trường hợp họ chứng kiến vợ chồng ông Toàn ký vào hợp đồng, hoặc kiểm tra trên hệ thống thấy chữ ký giống nhau. Tuy nhiên, hồ sơ vụ án nêu vợ chồng ông Toàn không biết việc ký, vì vậy nhân viên ngân hàng đã làm sai. Điều này tạo điều kiện cho Hà Thành chiếm đoạt tiền của nhà băng bằng thủ đoạn giả mạo chữ ký của chủ sổ tiết kiệm.
“Việc Ngân hàng VietAbank tự ý tất toán các sổ tiết kiệm là không có căn cứ, vì thực tế từ tháng 12/2018, khi khởi tố vụ án Cơ quan ANĐT đã có văn bản yêu cầu các ngân hàng không được tự ý tất toán các khoản tiền liên quan đến vụ án hình sự mà CQĐT đang giải quyết", VKS nhận định.
Ngoài ra, VKS cho rằng trong những năm qua, các ngân hàng vẫn sử dụng số tiền để đầu tư kinh doanh. “Hà Thành làm mất tiền là mất tiền của các ngân hàng, không làm mất tiền của các đồng sở hữu”, VKS nêu quan điểm và tái khẳng định các ngân hàng là bị hại của siêu lừa.
Theo kiểm sát viên, việc các cá nhân mất tiền (ông Toàn với tổng số tiền hơn 120 tỷ đồng, 4 cá nhân khác với tổng số tiền hơn 63 tỷ đồng) là mất mát rất lớn. Họ tin tưởng rằng mình gửi tiền vào các ngân hàng là an toàn, sẽ được đảm bảo.
Kiểm sát viên phân tích số tiền thiệt hại trong vụ án là rất lớn, nhưng so với lợi ích kinh doanh và thương hiệu các nhà băng gây dựng nhiều năm, nếu các ngân hàng cứ nhận là người liên quan, không phải bị hại và không giải quyết như đã cam kết khi khách hàng gửi tiền, là không phù hợp.
“Tiền gửi vào ngân hàng, khách hàng không đi rút hay thế chấp, tự dưng một ngày họ mất hết tiền rồi bị tất toán thì sẽ cảm thấy rất xót xa”, VKS lập luận.
"Tôi nghĩ sau phiên tòa này, những ai chứng kiến, nghe được diễn biến sẽ không yên tâm gửi tiền vào các ngân hàng", VKS nhìn nhận các ngân hàng là những pháp nhân, khi nhân viên có sai phạm đương nhiên pháp nhân phải có trách nhiệm.
Đại diện viện kiểm sát đánh giá các pháp nhân ngân hàng kinh doanh về tài chính và tiền tệ nhưng khi tuyển dụng đã không đào tạo nhân viên quy củ, để những người như Nguyễn Thị Hà Thành có thể lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Đây là lỗi của ngân hàng trong khâu đào tạo nhân viên.
Chiều nay, phiên tòa tiếp tục tranh luận.