Tại một sự kiện ở đảo Palm Jumeriah (Dubai), một chiếc ôtô 2 chỗ ngồi có cánh hình mòng biển bay lên, lơ lửng trên không khoảng 30 mét và nhẹ nhàng tiếp đất đã khiến đám đông xung quanh hò reo nhiệt tình.
Được biết, đây là một trong hai buổi thử nghiệm ôtô bay của Xpeng Aeroht - startup được nhà sản xuất xe điện Xpeng của Trung Quốc hậu thuẫn. Buổi còn lại là ở tỉnh Quảng Châu (Trung Quốc).
Theo Bloomberg, nhà sáng lập Xpeng - tỷ phú He Xiaopeng - và những người cộng sự đang đặt cược rằng họ có thể nắm bắt được một phần của thị trường ôtô bay trị giá nghìn tỷ USD này. Lĩnh vực này đã được chú ý từ lâu và kỳ vọng là sẽ thay đổi cách di chuyển của con người.
"Máy bay 4 bánh" của Xpeng Aeroht. Ảnh: Xpeng Aeroht.
Ngôi sao sáng trong lĩnh vực ôtô bay
Aeroht được thành lập năm 2013 bởi Zhao Deli (45 tuổi). Ông Zhao lần đầu gặp tỷ phú He Xiaopeng vào năm 2020 - sau gần 10 năm chật vật để giúp startup của mình không phá sản. Không lâu sau cuộc gặp đó, hai người đã hợp tác và đổi tên thành công ty thành Xpeng Aeroth.
Xpeng Aeroth nhanh chóng trở thành một "ngôi sao" trong ngành sản xuất xe ôtô bay và đã tỏa sáng tại GITEX - một trong những hội nghị thương mại thường niên lớn nhất của Dubai. Gian hàng của công ty đã được Thủ tướng UAE ghé qua, trong khi vô số người đến chụp hình với mẫu xe bay giúp gian hàng thành nơi đông đúc nhất trong sự kiện.
Ông Brian Gu - Chủ tịch hiện tại của Xpeng - đã phát biểu bên lề GITEX: “Giấc mơ ôtô bay đang dần trở thành hiện thực và chúng tôi nghĩ đây là thời điểm thích hợp để đầu tư vào lĩnh vực này. Ngành này đã tạo ra nhiều đột phá về kỹ thuật, từ giảm tải trọng cho đến tránh chướng ngại vật và điện khí hoá".
Theo giới chuyên gia, chiếc ôtô bay của Aeroth được thử nghiệm ở Quảng Châu là một sản phẩm nổi bật trong ngành. Mặc dù có rất nhiều mẫu eVTOL (máy bay cất cánh và hạ cánh thẳng đứng chạy điện), hầu hết chúng không có bánh xe và không thể di chuyển trên mặt đất. Trong khi đó, mẫu xe thế hệ thứ 6 của Aeroht có thể đi băng băng trên đường giống như một chiếc ôtô.
Cụ thể, mẫu xe này được thiết kế để chạy trên đường trong hơn 90% thời gian hoạt động và chỉ bay lên khi tắc đường hoặc gặp chướng ngại vật. Nhà sáng lập cho biết chiếc xe có 4 động cơ điện và 8 cánh quạt, dự kiến sản xuất hàng loạt vào năm 2025. Mức giá dự kiến của công ty cũng chỉ khoảng 140.000 USD - thấp hơn nhiều so với các sản phẩm khác trên thị trường.
Xe điện bay của Xpeng Aeroht chạy thử nghiệm tại GITEX. Ảnh: Xpeng Aeroht.
Công nghệ mới hứa hẹn sẽ "hái ra tiền"
Tuy nhiên, một số người vẫn cho rằng thời điểm hiện tại là quá sớm để đầu tư vào ý tưởng này. Bà Zhang Junyi - thành viên hợp danh của công ty tư vấn Oliver Wyman - cho biết rằng các nhà đầu tư hiện muốn tìm “Tesla của ngành sản xuất ôtô bay”. Tuy nhiên, có thể phải mất 10-15 năm nữa thị trường này mới bắt đầu bùng nổ.
Trong khi đó, các nhà phân tích của Morgan Stanley thì cho rằng ngành công nghiệp eVTOL ở khu vực đô thị có thể đạt giá trị 1.000 tỷ USD vào năm 2040. Ngày càng nhiều người sẽ tham gia lĩnh vực này khi các nhà đầu tư muốn biến một sản phẩm chỉ có trong phim khoa học viễn tưởng thành hiện thực.
Các doanh nghiệp Trung Quốc như Aeroht, Ehang và TCab Tech chỉ mới tham gia cuộc đua này trong khoảng nửa thập kỷ qua, nhưng họ đang có lợi thế rất lớn nhờ chuỗi cung ứng đa dạng, thị trường nội địa có sức tiêu thụ tốt và nguồn lao động dồi dào.
Ông Warren Zhou - nhà đầu tư của TCab Tech - cho biết: “Các doanh nghiệp Trung Quốc hiện đã ‘lao vào’ và cạnh tranh trong ngành với mức giá thấp hơn. Tôi nghĩ rằng chẳng bao lâu thì họ sẽ chiếm lĩnh thị trường".
Một số ông lớn trong lĩnh vực đầu tư startup - bao gồm IDG Capital, Sequoia China, GGV Capital và Hillhouse Capital - cũng đồng tình với nhận định này và đều đầu tư cho Aeroht. Theo Bloomberg, các công ty này đã đầu tư hơn 500 triệu USD cho Aeroht vào năm 2021 với mức định giá 1,5 tỷ USD.
Bên cạnh đó, một số startup khác cũng nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ. AutoFlight có trụ sở tại Thượng Hải đã nhận được 100 triệu USD từ một nhà đầu tư châu Âu để phát triển taxi bay. Volant Aerotech - thành lập vào tháng 6/2021 - thì được đầu tư hơn 14 triệu USD vào đầu năm nay.
Hơn nữa, một số công ty eVTOL đã bắt đầu tạo ra doanh thu. Năm nay, Ehang nhận được đơn đặt hàng cho 160 phương tiện bay tự hành từ Malaysia và Indonesia. Trong khi đó, Vertical Aerospace của Anh nhận được hơn 1.400 đơn đặt hàng trước cho máy bay tự lái. Thậm chí, Volkswagen Trung Quốc cũng công bố mẫu máy bay eVTOL không người lái chở khách đầu tiên hồi tháng 7.
Một chiếc taxi bay trong lĩnh vực này. Ảnh: Joby.
Trên thực tế, công nghệ này vẫn chưa hoàn thiện mà phần lớn phải phụ thuộc vào sự phát triển của pin xe điện. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cho biết công nghệ không phải là mối quan tâm lớn nhất của họ, mà là tiềm năng thương mại và sự chấp thuận của các cơ quan quản lý mới là ưu tiên hàng đầu.
Cho đến nay, vẫn chưa có quốc gia nào dự định cho phép các phương tiện bay tầm thấp hoạt động, đặc biệt là với những người không được đào tạo theo chương trình phi công. Song, Trung Quốc gần đây đã chỉ định một số tỉnh bao gồm Hồ Nam, Giang Tây và An Huy tìm hiểu về lĩnh vực này. Điều đó đã mang lại hy vọng cho các startup như Aeroht hay TCab.
