Các luật sư của cựu Tổng thống Donald Trump đang gửi yêu cầu tòa án bổ nhiệm một chuyên gia đặc biệt, nhằm xác định xem liệu các tài liệu mà FBI thu giữ từ khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông ở Florida có thể được sử dụng để điều tra hình sự chống lại ông hay không.
Thẩm phán giám sát vụ việc hồi cuối tuần cho biết bà có ý định chấp nhận yêu cầu của cựu tổng thống Mỹ. Dẫu vậy, bà nhấn mạnh rằng mình chỉ đang xem xét chứ chưa đi tới quyết định cuối cùng, theo Guardian.
Chuyên gia đặc biệt là gì?
Một chuyên gia đặc biệt là người phân xử độc lập, được tòa án chỉ định và thường là luật sư hoặc thẩm phán đã nghỉ hưu.
Người này sẽ xem xét tài liệu bị FBI thu giữ, để tìm xem liệu có bất kỳ tài liệu nào trong số đó có thể nằm ngoài phạm vi trát tòa điều tra, hoặc thuộc loại được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp hoặc đặc quyền về tài liệu giữa luật sư và khách hàng của họ hay không.
Chuyên gia đặc biệt không phải là điều hiếm thấy trong các cuộc điều tra hình sự liên quan đến việc thu giữ tài liệu, và thường xuất hiện trong các cuộc điều tra liên quan đến luật sư. Chẳng hạn, một chuyên gia đặc biệt đã được chỉ định sau khi văn phòng luật sư cũ của ông Trump là ông Michael Cohen bị khám xét vào năm 2018.
Tại sao ông Trump muốn một chuyên gia đặc biệt?
Các luật sư của ông Trump lập luận rằng cần có một chuyên gia đặc biệt vì FBI có thể đã thu giữ các tài liệu được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp, vì đó là tài liệu phát sinh trong quá trình ông làm tổng thống.
Nếu chúng thuộc loại được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp, FBI có thể thu giữ chúng nhưng không thể sử dụng để phục vụ cho cuộc điều tra hình sự chống lại cựu tổng thống.
Tuy nhiên, lập luận này trở nên nhập nhằng và phức tạp khi FBI đang điều tra về việc di dời hồ sơ chính phủ bất hợp pháp. Theo Guardian, việc tuyên bố hồ sơ thuộc đặc quyền hành pháp có thể sẽ khiến các nhà điều tra phải nhượng bộ.
Yêu cầu của ông Trump có cần thiết không?
Thẩm phán liên bang Aileen Cannon đã ban hành một lệnh cho biết bà dự định bổ nhiệm một chuyên gia đặc biệt, dù Bộ Tư pháp hôm 29/8 nói rằng họ có thể bác bỏ yêu cầu của ông Trump vì họ đã có một nhóm chuyên viên lọc hồ sơ, và đã loại bỏ xong những tài liệu thuộc nhóm được hưởng đặc quyền.
Yêu cầu về một chuyên gia đặc biệt của nhóm ông Trump được đưa ra muộn bất thường, hơn 2 tuần sau cuộc khám xét. Bộ Tư pháp cho biết trong thời gian đó họ đã hoàn thành việc lọc hồ sơ và việc bổ nhiệm thêm một chuyên gia đặc biệt là không cần thiết.
Bộ Tư pháp hôm 30/8 cũng chỉ ra rằng ông Trump, với tư cách là cựu tổng thống, không có quyền khẳng định đặc quyền hành pháp đối với các tài liệu, trong khi các công tố viên liên bang - thành viên hiện tại của nhánh hành pháp - đã có lệnh của tòa án để thu giữ chúng.
Các luật sư của Trump dự kiến vẫn theo đuổi yêu cầu, vì lo sợ rằng nhóm lọc hồ sơ của Bộ Tư pháp chỉ đơn thuần “thay đổi danh tính của các luật sư và đặc vụ - những người đầu tiên xem xét thông tin đó”.
Tuy nhiên về mặt giá trị, yêu cầu của ông Trump nếu thành công, có thể giúp làm chậm quá trình điều tra của Bộ Tư pháp.