Ngọc Anh (TP Thủ Đức, TP.HCM) hiện làm việc tại một công ty quảng cáo. Trong các sự kiện giải trí, vui chơi tập thể, cô luôn được xướng tên là người đại diện cho bộ phận để tham gia một số trò chơi vận động.
Những ngày đầu mới vào làm, cô nhận lời bởi muốn giao lưu, làm quen mọi người. Tuy nhiên, cô nhanh chóng nhận thấy mình không thoải mái trước đám đông, thể lực cũng khá yếu nếu phải thi chạy, đánh bóng chuyền dưới trời nắng.
Ngọc Anh luôn được xướng tên chơi team building dù không muốn.
Dẫu vậy, cô lại không dám từ chối lời đề nghị của các anh chị lớn tuổi, đành cười trừ và chơi trong tâm trạng ngại ngùng.
"Tôi là nhân sự trẻ tuổi nhất tại công ty cho đến thời điểm hiện tại. Tôi sợ nếu không tỏ ra hoài đồng, mọi người sẽ không có thiện cảm với mình", Ngọc Anh thở dài, chia sẻ cùng Zing.
Theo Philip Kotler, "cha đẻ" của ngành marketing hiện đại, chúng ta đang sống trong một thời đại rất đặc biệt, nơi mà môi trường công sở tồn tại nhiều thế hệ và nhóm tuổi chưa từng có.
Chính khoảng cách thế hệ và sự chênh lệch về tuổi tác khiến mỗi cá nhân có cách suy nghĩ, tâm lý và cách nhìn nhận vấn đề khác nhau.
Ở giai đoạn hiện tại, Gen Z (sinh năm 1997-2012) được cho là nhóm nhân sự trẻ tuổi nhất. Ít kinh nghiệm làm việc và cả trải nghiệm sống, nhiều người trong số họ loay hoay tìm cách thích nghi với môi trường cùng những người đồng nghiệp lớn tuổi hơn mình.
Áp lực 'lính mới'
Hai tháng qua, Quốc Anh (23 tuổi, quận 4, TP.HCM) làm việc cho một công ty thuộc lĩnh vực công nghệ. Những ngày đầu tiên, anh mong muốn làm quen và tạo thiện cảm với anh chị đồng nghiệp nên chủ động xin hỗ trợ những đầu việc nhỏ như in ấn tài liệu, lập trình code…
Quốc Anh mệt mỏi vì liên tiếp bị nhờ vả, không dám từ chối đồng nghiệp.
Nhưng sự hào hứng ban đầu nhanh chóng qua đi khi anh thường xuyên phải ở lại văn phòng làm việc vặt cho đồng nghiệp đến tối muộn, trong khi nhiệm vụ chính của mình lại chưa xong.
Cảm thấy áp lực, anh bắt đầu ngại tiếp xúc với tập thể vì sợ bị nhờ thêm việc.
"Một lần, anh đồng nghiệp nhờ giúp làm việc nhưng tôi từ chối. Sau đó, anh ấy tỏ thái độ không hài lòng. Một số người xung quanh bàn tán, cho rằng tôi nhỏ tuổi nhưng không biết điều, lễ phép,... Là một người trẻ mới vào nghề, tôi rất áp lực. Tôi cho rằng mình ứng xử chưa khéo léo mà thôi, chứ không bao giờ có ý tiêu cực", anh tâm sự.
Còn Tố Bình (21 tuổi, TP Thủ Đức, TP.HCM) lại áp lực bởi cô có cá tính rụt rè, ngại tiếp xúc với đồng nghiệp.
Cô từng thực tập, làm việc ở một số nơi và hầu hết đều là người trẻ tuổi nhất trong văn phòng. Mới đi làm, cô không dám nêu ý kiến, nói quá nhiều hay bắt chuyện với anh chị đồng nghiệp.
Tố Bình lúng túng trong giao tiếp với những anh chị lớn hơn.
"Chính vì vậy, mọi việc ở phòng, tôi đều âm thầm làm một mình, nhiều lần muốn nhờ mọi người cùng đóng góp, xây dựng nội dung cho tốt hơn nhưng lại sợ phiền", cô trải lòng.
Dần dần, điều này khiến Bình tạo khoảng cách với các thành viên.
Cô cảm thấy căng thẳng mỗi lần đối diện với những cuộc trò chuyện của mọi người.
"Có lẽ thời gian tới tôi phải học cách mở lòng, nói chuyện với anh chị nhiều hơn. Tôi nghĩ họ sẽ đón nhận tôi. Việc đi làm có đồng nghiệp sẻ chia, có người đồng hành chắc vui lắm", cô nói.
Thiếu kinh nghiệm, kỹ năng
Trong khi đó, Diệu Linh (20 tuổi, quận 7, TP.HCM) luôn đi làm với tâm trạng lo sợ bị sa thải vì chậm chạp trong công việc.
Là thực tập sinh cho công ty truyền thông, cô loay hoay không biết bắt đầu từ đâu. Được phân vào nhóm có các anh chị đi trước nhiều kinh nghiệm, cô nhắm mắt tiếp nhận nhiệm vụ dù chưa quen việc, song cũng không dám hỏi lại vì e ngại.
Gặp khó khăn khi thích nghi với công việc mới, Diệu Linh lo sợ làm ảnh hưởng tới công ty.
Công việc của cô là sáng tạo nội dung quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội cho nhãn hàng. Mỗi ngày, cô phải nộp lại một ý tưởng mới để đăng tải, duy trì lượt tiếp cận với người dùng.
"Tôi gặp khó khăn trong việc viết lách, nhiều lần sáng tạo nhưng không diễn đạt câu từ được sâu sắc. Hơn 3 tháng làm việc, tôi được các anh chị giúp đỡ, góp ý từng lỗi nhỏ, nhưng tôi nhận thấy mình vẫn không tiến bộ nhiều", Diệu Linh kể lại.
Chính những điều này khiến cô tự ti về bản thân. Cô nhớ mãi lần mình mắc lỗi, không lên bài kịp tiến độ khiến nhãn hàng đòi bồi thường. Số tiền tuy không lớn, nhưng là bài học đắt giá đối với cô gái 20 tuổi.
"Tôi nghĩ mình sẽ phải kiên trì rèn luyện mỗi ngày nếu không muốn ảnh hưởng đến thành tích của nhóm. Dù được châm chước vì trẻ tuổi nhất phòng, nhưng tôi rất sợ hãi mình lại một lần mắc lỗi", cô bày tỏ.
Cần phải làm gì?
Theo khảo sát của CBS trên một số lượng người trẻ tuổi có việc làm tại Mỹ, 27% cho biết thỉnh thoảng hoặc thường xuyên trải qua căng thẳng liên quan đến công việc do kỳ vọng quá nhiều vào bản thân; 24% sợ mắc sai lầm và sợ khối lượng công việc quá nhiều hoặc quá khó; 15% rụt rè khi giao tiếp với đồng nghiệp, thích nghi chậm với văn hóa công sở.
Khoảng cách thế hệ tại nơi làm việc có thể khiến người lao động trẻ và già cảm thấy thấp kém hơn, cũng như cản trở năng suất và tinh thần đồng đội.
Những người lao động trẻ hơn có thể sợ không được đồng nghiệp lớn tuổi coi trọng. Trong khi, những người lao động lớn tuổi sợ bị thay thế bởi những người lao động có kiến thức về công nghệ hiện đại hơn.
Theo The Deputy, các thành viên của mỗi thế hệ có thể thu hẹp khoảng cách với đồng nghiệp nếu họ sẵn sàng chấp nhận sự khác biệt và cố gắng hòa hợp với nhau. Một số gợi ý để nhân sự có thể thích nghi nhanh chóng ở môi trường nhiều lứa tuổi:
Học cách giao tiếp
Đối tượng lao động của các công ty bao gồm nhiều thế hệ như: Baby Boomers (1946 - 1964), thế hệ X (1965 - 1980), thế hệ Millennials (1980 - 1995) và thế hệ Z (1996 - nay). Mỗi độ tuổi thường có sở thích, mối quan tâm hay cách trò chuyện khác nhau.
Khi đi làm chung môi trường, hãy cố gắng sử dụng kết hợp các phong cách giao tiếp để mọi người cảm thấy thoải mái.
Ví dụ, Gen Z có thể tìm câu chuyện thú vị của mình hay tìm điểm chung với đồng nghiệp để tán gẫu, làm quen. Khi gặp vấn đề khó hoặc chưa thạo việc, hãy mạnh dạn tìm đến nhân sự đi trước và xin một buổi hẹn để học hỏi.
Những người lao động trẻ thường lo sợ không được đồng nghiệp lớn tuổi coi trọng. Ảnh minh họa: Antoni Shkraba Production/Pexels.
Tránh tin vào những định kiến
Mạng xã hội nói riêng và Internet nói chung đều thể hiện người trẻ là những người sẵn sàng tranh đấu vì cái tôi của mình. Gen Z cũng thường xuyên bị đánh giá rằng quá mềm yếu và thiếu kiên nhẫn so với những thế hệ khác.
Thế nhưng trên thực tế, số tuổi không thể đánh giá hoàn toàn hiệu suất và thái độ làm việc của các nhân viên. Cho dù họ thuộc thế hệ nào họ cũng có khả năng tích lũy kinh nghiệm và vượt qua những thách thức mới trong thị trường công việc hiện nay.
Khuyến khích sự linh hoạt
Mỗi giai đoạn, mọi người sẽ có sự ưu tiên khác nhau. Những nhân viên Gen Z mới ra trường thường háo hức muốn cống hiến nhiều để chứng tỏ bản thân. Một Millennial có thể muốn giảm bớt lượng công việc vì có những mối quan tâm khác.
Để có thể cân bằng được cuộc sống và công việc, nhân viên hãy san sẻ nhiệm vụ với nhau và có thể đề nghị với cấp trên phân chia, linh hoạt lịch làm việc của họ.
