Theo Chương trình xây dựng công viên cây xanh, giai đoạn 2022- 2023, Hải Phòng triển khai 21 dự án thành phần xây dựng công viên, vườn hoa cây xanh để đến năm 2025, hoàn thành xây mới 62 công viên, vườn hoa cây xanh tại 7 quận trung tâm. Tuy nhiên, đến nay, hết giai đoạn đầu thực hiện, nhiều dự án phải giãn tiến độ do vướng mắc quy hoạch, mặt bằng và thủ tục đầu tư.
NHIỀU DỰ ÁN PHẢI GIÃN TIẾN ĐỘ
Tháng 12/2023, UBND TP. Hải Phòng có văn bản đồng ý cho UBND các quận điều chỉnh thời gian thực hiện 4 dự án vườn hoa, cây xanh, những dự án thành phần trong Chương trình công viên, cây xanh mà thành phố Hải Phòng yêu cầu thực hiện trong các năm 2022- 2023, được chuyển sang thực hiện trong các năm 2023 - 2025. Các dự án được lùi, giãn tiến độ là dự án vườn hoa tại Đồng bờ Mây (quận Hồng Bàng), vườn hoa phường Đằng Hải (quận Hải An), vườn hoa Tổ dân phố Phúc Hải 5, phường Đa Phúc (quận Dương Kinh) và vườn hoa phường Ngọc Xuyên (quận Đồ Sơn).
Các dự án này thuộc Chương trình xây dựng 62 công viên, vườn hoa, cây xanh trên địa bàn 7 quận trung tâm giai đoạn 2021- 2025 kỳ họp thứ 5 HĐND TP. Hải Phòng thông qua tháng 4/2022. Theo đó, ngoài việc hoàn thiện 8 công viên, vườn hoa được đầu tư xây dựng từ năm 2021, Hải Phòng sẽ đầu tư xây dựng 54 công viên, vườn hoa, cây xanh giai đoạn 2022- 2025. Tổng vốn đầu tư của Chương trình là 2.631 tỷ đồng từ nguồn ngân sách thành phố và ngân sách các quận hàng năm. Trong đó, vốn ngân sách thành phố chiếm 80% tương ứng 2.126 tỷ đồng, ngân sách các quận chiếm 20% tương ứng 505 tỷ đồng.
Tháng 11/2022, UBND TP. Hải Phòng ra quyết định phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Chương trình xây dựng các công viên, vườn hoa cây xanh. Theo đó, các năm 2021 – 2022 triển khai, hoàn thiện 8 dự án đã đầu tư trước khi có Chương trình xây dựng công viên, vườn hoa được HĐND thông qua. Các năm 2022 – 2023 triển khai 21 dự án, giai đoạn 2023- 2025 triển khai 33 dự án còn lại.
Tuy nhiên, theo báo cáo của UBND TP. Hải Phòng, đến tháng 12/2023, trong số 21 dự án thuộc Chương trình xây dựng Công viên, vườn hoa cây xanh được triển khai trong giai đoạn 2022- 2023, cơ quan chức năng mới phê duyệt chủ trương đầu tư 14 dự án, trong đó, có 8 dự án triển khai thi công. Ban Đô thị HĐND TP. Hải Phòng đánh giá Chương trình đầu tư xây dựng các công viên, vườn hoa cây xanh trên địa bàn một số quận còn chậm được triển khai.
Chậm do phải hoàn thiện thủ tục
Theo Sở Xây dựng TP. Hải Phòng, nguyên nhân các dự án phải giãn tiến độ bởi những dự án này thuộc đối tượng phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường trước khi phê duyệt dự án. Cuối năm 2023, các địa phương vẫn đang hoàn thiện thủ tục thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường trình UBND TP. Hải Phòng phê duyệt.
Do vậy, Sở Xây dựng chưa tổ chức thẩm định để cơ quan có thẩm quyền ra quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng. Hơn nữa, để triển khai đầu tư xây dựng, chủ đầu tư dự án còn phải thực hiện đấu thầu lựa chọn đơn vị tư vấn thiết kế, xây dựng nên các dự án chưa thể thực hiện, hoàn thành trong năm 2023 như TP. Hải Phòng dự kiến. Vì thế các dự án này phải lùi, giãn tiến độ thực hiện sang năm 2024.
Tại quận Hải An có 2 dự án vườn hoa là vườn hoa phía sau Từ Lương Sâm và vườn hoa phường Thành Tô cũng được UBND quận này để xuất dừng thực hiện với lý do các dự án này nằm trong ranh giới dự án Khu đô thị Lạch Tray – Hồ Đông. Tại khu vực đề xuất thực hiện dự án có nhiều công trình kiến trúc, nhà ở kiên cố, phải thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng và điều chỉnh quy hoạch. Những hạng mục này làm tăng tổng mức đầu so với số vốn đã được thành phố Hải Phòng phê duyệt.
Sở Xây dựng cho rằng đề xuất dừng thực hiện dự án của quận Hải An không phù hợp với quy mô đầu tư của thành phố. Theo Sở Xây dựng, quận Hải An cần tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tính hiệu quả và đề xuất tiếp tục thực hiện hoặc điều chỉnh vị trí thực hiện dự án nhằm đảm bảo phù hợp với Chương trình xây dựng các công viên, vườn hoa, cây xanh đã được HĐND, UBND TP. Hải Phòng phê duyệt.
Tại quận Kiến An có 2 dự án vườn hoa phường Lãm Hà và vườn hoa phường Bắc Sơn dự kiến thực hiện trong giai đoạn 2023- 2024, tổng mức đầu tư 2 dự án được đề xuất là hơn 270 tỷ đồng. Tuy nhiên, 2 dự án phát sinh việc thu hồi đất, tài sản trên đất của 76 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong ranh giới thực hiện dự án mà quận Kiến An không còn quỹ đất tái định cư cho 2 dự án. Vì thế, quận Kiến An chưa lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư đối với 2 dự án này.
Đặc biệt, dự án vườn hoa Lãm Hà dự kiến thực hiện tại khu vực bãi sông ngoài đê hữu sông Lạch Tray. Theo quy định, việc đầu tư xây dựng ngoài đê phải được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẩm định, chấp thuận. Do đó, dự án này vẫn đang trong quá trình xin phép chấp thuận, thẩm định từ cơ quan có thẩm quyền.
Vướng mặt bằng, chờ điều chỉnh vốn
Quận Lê Chân được phê duyệt xây dựng 1 công viên, 7 vườn hoa cây xanh. Trong đó, chỉ có 1 dự án Công viên xung quanh nhà máy xử lý nước thải Vĩnh Niệm (phường Vĩnh Niệm) có mặt bằng sạch, không phải giải phóng mặt bằng. Các dự án còn lại có dự án phải thu hồi đất của tổ chức, doanh nghiệp đang sử dụng đất, có dự án phải thu hồi đất ở của người dân dẫn đến tăng chi phí so với nhu cầu sử dụng vốn đã được dự kiến từ trước. Đối với đất do các tổ chức quản lý, sử dụng, cơ quan có thẩm quyền chưa có quyết định thu hồi để thực hiện dự án.
Dự án vườn hoa tại số 215 Thiên Lôi (phường Vĩnh Niệm, quận Lê Chân) dự kiến được đầu tư tại khu đất thu hồi từ doanh nghiệp hết thời hạn thuê đất. Dự án này đã được UBND TP. Hải Phòng ra quyết định thu hồi đất nhưng doanh nghiệp bị thu hồi chưa bàn giao đất nên quận Lê Chân chưa thể triển khai các thủ tục tiếp theo của dự án. Ngoài ra, tại một số dự án vẫn đang trong giai đoạn trình UBND TP. Hải Phòng phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch cục bộ 1/2000 để có quy hoạch chính thức các vườn hoa, cây xanh trước khi cấp phép xây dựng.
Dự án vườn hoa thuộc dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị khu vực ngõ 47 Lê Lai (quận Ngô Quyền) được đề xuất sử dụng hơn 50 tỷ đồng vốn trong 2 năm tài chính 2022- 2023 để xây dựng. Tuy nhiên, UBND quận Ngô Quyền điều chỉnh số liệu điều tra về nguồn gốc sử dụng đất, xác định giá trị công trình, vật kiến trúc của các tổ chức, hộ dân trong phạm vi thực hiện dự án phải tăng hơn 27 tỷ đồng, đưa tổng mức đầu tư của dự án lên hơn 77 tỷ đồng.
Do tăng vốn đầu tư trong khi tổng vốn Chương trình xây dựng công viên, vườn hoa cây xanh đã được HĐND TP. Hải Phòng phê duyệt nên để tháo gỡ vướng mắc vốn đầu tư dự án vườn hoa ngõ 47 Lê Lai, Sở Xây dựng đề nghị điều chỉnh vốn tiết kiệm, giảm quy mô đầu tư từ dự án khác cho dự án vườn hoa ngõ 47 Lê Lai. Việc điều chuyển nguồn vốn cần phải được cơ quan có thẩm quyền thẩm định trước khi có quyết định chính thức nên dự án chưa thể triển khai xây dựng.