Theo Bloomberg, sản lượng dầu thô ở Nga đã phục hồi mạnh mẽ trong 3 tháng vừa qua bất chấp lệnh trừng phạt từ phương Tây. Tuy nhiên, trong thời gian tới, Moscow sẽ phải nỗ lực gấp đôi trong việc tìm kiếm những khách hàng mới để giữ cho sản lượng không bị sụt giảm.
Trước đó, sản lượng dầu thô ở Nga đã lao dốc không phanh sau khi Moscow phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine hồi tháng 2.
Nhưng trong 3 tháng gần đây, sản xuất dầu mỏ của nước này đã phục hồi và đang trên đà tăng trưởng trở lại nhờ vào hoạt động lọc dầu trong nước tăng và xuất khẩu chuyển hướng sang châu Á.
Vào tháng 7 vừa qua, sản lượng dầu thô tại Nga đã đạt mức cao nhất trong năm kể từ khi bắt đầu chiến dịch, đạt khoảng 10,8 triệu thùng/ngày.
Năng lực sản xuất vượt trội
Nhận xét về điều này, ông Viktor Katona - Trưởng bộ phận phân tích dầu thô tại công ty dữ liệu Kpler - cho rằng tình hình của các doanh nghiệp dầu mỏ tại Nga vẫn đang khá tích cực. "Vào mùa hè, khi nhu cầu trong nước tăng vọt và lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) lên dầu mỏ Nga chưa được áp dụng, các công ty này vẫn đang tăng cường sản xuất", ông nói.
Ông Sergei Vakulenko, một chuyên gia có hơn 25 năm kinh nghiệm trong ngành dầu mỏ, cũng cho rằng Nga có lợi thế hơn các nước khác khi năng lực sản xuất dầu mỏ của họ hoàn toàn vượt trội. Tuy nhiên, ông cũng khuyến nghị các doanh nghiệp nên nhanh chóng tìm ra tệp khách hàng mới để dự phòng trong tương lai.
Ngoài ra, ông Kirill Bakhtin, một nhà phân tích dầu khí cấp cao khác tại Sinara Bank, cũng cho rằng sản lượng của Nga có thể duy trì được ở mức này cho đến cuối năm.
Ông Bakhtin cho biết: "Chúng tôi kỳ vọng sản lượng dầu thô của Nga sẽ ổn định với số lượng 10,8 triệu thùng mỗi ngày cho đến tháng 2/2023".
Tương lai khó khăn
Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng các lệnh cấm vận từ phía EU và đà suy giảm kinh tế toàn cầu vẫn sẽ gây ra nhiều tác động tiêu cực lên các công ty dầu mỏ của Nga, khiến họ phải đau đầu về triển vọng tương lai.
"Trong tương lai, các công ty dầu mỏ Nga có lẽ sẽ gặp nhiều khó khăn", ông Katona chia sẻ.
Ông Katona cho biết, sản lượng dầu thô có thể sẽ giảm xuống khoảng 10,5 triệu thùng/ngày khi lệnh cấm của EU có hiệu lực vào tháng 12. Các nhà phân tích của Rystad Energy AS cũng dự báo con số này sẽ vào khoảng 10,1 triệu thùng.
Trong khi đó, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho rằng sản lượng mỗi ngày sẽ giảm gần 2 triệu thùng, bất chấp đà hồi phục về sản lượng trong những tháng gần đây. Cụ thể hơn, khi lệnh cấm vận đối với nhập khẩu dầu thô của EU được áp dụng vào cuối năm nay, khoảng 1 triệu thùng sản phẩm từ dầu và 1,3 triệu thùng dầu thô Nga mỗi ngày sẽ phải tìm điểm đến mới.
Đồng thời, lệnh cấm nhập khẩu các sản phẩm dầu sẽ được áp dụng sau ngày 5/2 còn có khả năng khiến Nga phải cắt giảm thêm 1 triệu thùng/ngày.
Những hướng đi mới
Trước đó, nhiều khách hàng phương Tây đã từ chối mua dầu Nga, khiến Moscow phải tăng cường xuất khẩu dầu sang châu Á với mức chiết khấu đáng kể. Theo dữ liệu từ Bloomberg, sản lượng dầu thô Nga vận chuyển đường biển đến khu vực châu Á đã tăng khoảng gần 800.000 thùng/ngày.
Tuy nhiên, theo các nhà phân tích tại Kpler, Rystad và BCS Global Markets, Moscow sẽ không thể phụ thuộc hoàn toàn vào việc xuất khẩu dầu sang châu Á khi lệnh cấm của EU có hiệu lực. Nguyên nhân là trữ lượng dầu thô ở khu vực này đã đạt mức bão hòa và khó có thể tăng trưởng thêm nữa.
Ông Ron Smith, một nhà phân tích tại BCS, cho biết: "Trong ngắn hạn, châu Á đã và đang tận dụng gần như tất cả những gì có thể".
Trước tình hình này, ông Mikhail Turukalov, Giám đốc điều hành của công ty phân tích Commodities Markets Analytics LLC, đã đưa ra gợi ý về các khách hàng ở khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, ông Turukalov cũng nhắc đến rủi ro rằng nhu cầu của khách hàng ở khu vực này sẽ sụt giảm trong điều kiện thời tiết lạnh, nên Nga vẫn cần tìm ra những hướng đi khác nữa.
Trong những tháng lạnh, ông Turukalov cho rằng Nga nên tập trung vào hoạt động chế biến dầu thô để bù đắp do đà sụt giảm của hoạt động xuất khẩu.
Ngoài ra, một số doanh nghiệp dầu mỏ Nga cũng đã tìm ra được một vài nguồn khách hàng mới. Một lô hàng của họ đang được vận chuyển đến Sri Lanka. Hai tàu dầu khác cũng đã cập cảng El Hamra của Ai Cập kể từ sau chuyến thăm của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đến đây tháng trước.