Người khơi mào cuộc chiến giá cả
Tesla đã khơi mào cuộc chiến giá ở Trung Quốc, từ đó sắp định hình lại thị trường ô tô lớn nhất thế giới với những đợt giảm giá mạnh và đe dọa một số nhà sản xuất ô tô khác phải ngừng kinh doanh.
Vào tháng 10/2022, Tesla với vị thế là một hãng xe điện tầm cỡ ở Trung Quốc, đã tung đòn giảm giá các mẫu xe được sản xuất tại nhà máy của họ ở ngoại ô Thượng Hải. Động thái của Tesla tiếp tục leo thang vào tháng 1 khi giảm sâu tới 14% so với năm ngoái và một số mẫu thậm chí rẻ hơn gần 50% so với ở Mỹ và châu Âu.
Động thái bán phá giá của Tesla khiến các đối thủ không còn lựa chọn nào khác cũng phải làm theo. Trong số đó có những công ty mới nổi ở thị trường nội địa như Xpeng và Nio hoặc các thương hiệu hàng đầu quốc tế như Volkswagen và Mercedes-Benz, đã giảm giá tới 70.000 NDT (10.000 USD). Mẫu SUV Mach-E của Ford có giá khởi điểm giảm về mức 209.900 NDT, rẻ hơn khoảng 1/3 so với ở Mỹ.
“Tesla đã tàn phá các công ty còn lại trên thị trường,” giám đốc điều hành Jochen Siebert của công ty tư vấn JSC Automotive cho biết.
Ít nhất 30 nhà sản xuất ô tô khác cũng đã giảm giá, theo tính toán của Bloomberg và các phương tiện truyền thông Trung Quốc.
Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã kêu gọi chấm dứt cuộc chiến giá cả, nói rằng đó không phải là giải pháp lâu dài trong bối cảnh doanh số giảm và hàng tồn kho tích lũy ngày càng nhiều. Cơ quan này cho biết ngành công nghiệp ô tô nên hoạt động bình thường trở lại để đảm bảo sự phát triển lành mạnh.
30 hãng xe thi nhau giảm giá tại Trung Quốc.
Các cơ quan truyền thông của Trung Quốc cũng đã vào cuộc cảnh báo chính quyền các tỉnh không được trợ giá đối với xe ô tô sản xuất tại địa phương. Ví dụ, tỉnh Hồ Bắc và nhà sản xuất ô tô quốc doanh Dongfeng Motor đã giảm giá tới 90.000 NDT, tương đương gần 40%, đối với các mẫu xe Citroen C6 của hãng.
Tesla khơi mào cuộc chiến ép giá trong bối cảnh ngành ô tô Trung Quốc đang gặp nhiều khó khăn. Người tiêu dùng tại nước này đã giảm mạnh chi tiêu do những hạn chế từ Covid kéo dài, trong khi doanh số bán xe cũng giảm do chính phủ Trung Quốc ngưng chính sách trợ cấp mua xe điện vào cuối năm ngoái. Thêm vào đó, sự gián đoạn chuỗi cung ứng cũng đã làm tổn thương ngành công nghiệp ô tô trên toàn cầu.
Bất chấp những khó khăn đó, doanh số bán xe điện của các hãng đã tăng gần gấp đôi lên 5,67 triệu chiếc ở Trung Quốc vào năm ngoái, riêng BYD chiếm 30% số đó. Riêng Tesla vào tháng 11/2022, lượng xe bán ra đạt 100 nghìn chiếc.
Thống kê lượng xe mới đăng ký tại Trung Quốc giai đoạn 2008-2022.
Các hãng xe non trẻ chẳng thể theo kịp
Theo nhận định từ giám đốc tài chính Steven Feng của hãng xe Nio, thị trường ô tô của Trung Quốc đang trải qua thời kỳ chuyển biến sâu rộng.
“Sau cuộc chiến giá cả vào đầu năm nay, ngành ô tô sẽ củng cố sâu rộng. Ai cũng biết rằng Trung Quốc hiện có quá nhiều nhà sản xuất ô tô,” ông nói.
Theo ông Feng, khách hàng có nhu cầu cao hơn và cũng trở nên kén chọn hơn, nhưng Nio tự tin sẽ đạt được mục tiêu doanh số khoảng 250 nghìn chiếc xe điện trong năm nay, cao hơn gấp đôi so với tổng doanh số năm 2022. Giám đốc sản xuất của Tesla tại Trung Quốc, Tom Zhu, cho biết chiến lược giảm giá của công ty đã kích thích nhu cầu tăng mạnh.
Theo Bloomberg, doanh số bán xe điện ước đạt 8,1 triệu chiếc tại thị trường Trung Quốc trong năm nay, so với 3,2 triệu chiếc ở châu Âu và 1,9 triệu chiếc ở Mỹ.
Theo Bernstein, sức nóng cạnh tranh sẽ khó giảm bớt khi có đến 155 mẫu xe điện mới dự kiến sẽ được ra mắt tại Trung Quốc trong năm nay. Điều đó có nghĩa là những ông lớn trong ngành có thể giảm giá sâu hơn.
Tesla có hàng tỷ USD và họ có thể sử dụng nguồn lực đó cho mục đích ép giá trong khi những hãng khác không thể theo kịp, giám đốc điều hành Jochen Siebert của công ty tư vấn JSC Automotive phân tích.
Các nhà phân tích Tim Hsiao và Cindy Huang của Morgan Stanley cho rằng ngoài Tesla, BYD cũng có khả năng giảm giá bán. Cuộc chiến giá cả do Tesla khởi xướng sẽ diễn ra dồn dập và nghiêm trọng hơn dự kiến và sẽ “thúc đẩy quá trình cải tổ thị trường”.
Cổ phiếu Tesla vượt trội hơn các tên tuổi xe điện Trung Quốc.
Theo Morgan Stanley, ngoài Nio, Xpeng và Li Auto của Trung Quốc cũng có bảng cân đối kế toán đủ mạnh để duy trì hoạt động trong 18 tháng tới.
Yang Jing, giám đốc nghiên cứu doanh nghiệp Trung Quốc tại Fitch Ratings, cho biết việc giảm giá bán xe điện sẽ khiến chúng hấp dẫn hơn so với xe chạy xăng, do đó các nhà sản xuất ô tô truyền thống sẽ càng gặp khó nhiều hơn. Bà dự báo các công ty thiếu nguồn vốn hỗ trợ bên ngoài có thể sẽ phải đối mặt với “những thách thức sống còn” trong hai năm tới.
Thị trường phản ứng trái chiều trong các phiên vừa qua. Cổ phiếu Tesla đã giảm ngay sau khi công ty áp dụng chính sách giảm giá, nhưng sau đó tăng trở lại và vượt xa các nhà sản xuất xe điện khác ở Trung Quốc. Tesla đã tăng 60% trong năm nay, trong khi chứng chỉ lưu ký tại Mỹ của Li Auto chỉ tăng 15%. Riêng Nio giảm 7% trên sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông.
“Đó sẽ là một cuộc chiến khốc liệt từ nay đến giữa năm 2024. Đây là hiện thực một số hãng xe non trẻ sẽ phải đối mặt”, Tu Le, giám đốc điều hành của công ty tư vấn Sino Auto Insights nhận định.
