Giá xăng tăng không phải là "cơ hội" cho xe điện. (Ảnh minh họa)
Xe điện vượt khả năng chi trả của hầu hết người Mỹ
Theo tính toán của Bloomberg, để chi trả cho một chiếc xe điện, khách hàng cần phải giàu có. Chưa tới 15% số người lái xe ở Mỹ có khả năng chi trả cho xe điện.
Một người phải tính toán từng đồng và làm đến đâu tiêu hết đến đấy thì không thể nghĩ đến việc “go green” (di chuyển xanh).
Tesla Model Y - mẫu SUV điện bán chạy nhất năm 2021. Ảnh: Tesla
“Nhiều người tiêu dùng vẫn chưa coi xe điện là một giải pháp thay thế hoàn toàn khả thi”, Corey Lydstone, người sáng lập và Giám đốc điều hành của nền tảng mua sắm ô tô trực tuyến Autolist cho biết.
Dù đau đầu vì phải tiết kiệm chi phí đi lại bằng ô tô, người tiêu dùng vẫn e dè với xe điện vì các nguyên nhân lớn nhất đó là: giá thành cao, giới hạn số km di chuyển được sau mỗi lần sạc, không có chỗ sạc pin, và lo lắng về độ bền của pin.
Giá thành là nguyên nhân lớn nhất khiến người tiêu dùng ngoảnh mặt với xe điện.
Model 3, dòng xe thấp nhất của Tesla có giá khởi điểm 47.000 USD, tương đương với chiếc Mach-E của Ford nếu cộng thêm thuế và phí giao xe.
Giá xăng tăng không phải là động lực
Khi giá xăng dầu tăng mạnh kể từ cuộc chiến của Nga tại Ukraine, nhiều người tự hỏi liệu đây có phải thời cơ tốt để cho xe điện trỗi dậy thống trị ngành công nghiệp ô tô.
Theo công ty nghiên cứu dữ liệu ô tô Experian Automotive, trong quý I năm nay, số xe điện mới được đăng ký ở Mỹ đã tăng 60% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm 4,6% toàn thị trường ô tô – thị phần cao nhất từ trước đến nay của xe điện.
Nhiều nhà quan sát phỏng đoán giá xăng dầu cao có thể là yếu tố thúc đẩy sự tăng trưởng trên. Thậm chí, Bộ trưởng Giao thông Mỹ Pete Buttigieg cũng nhấn mạnh rằng những người mua xe điện “sẽ không bao giờ phải lo về giá xăng nữa”.
Tuy nhiên, khảo sát công bố hồi tháng 7 của Autolist đã chứng minh phỏng đoán trên là sai lầm.
“Chúng tôi hỏi mọi người, giá xăng cần cao đến mức nào để bạn cân nhắc chuyển sang dùng xe điện”, ông David Undercoffler, Tổng Biên tập trang tin tại Autolist trình bày cách thức khảo sát ý kiến của 1.300 người.
Kết quả khảo sát về động lực chuyển sang xe điện khi giá xăng tăng cao. (Nguồn: Autolist)
Ông Undercoffler thừa nhận mình đã ngạc nhiên khi chỉ có 21% số người được hỏi trả lời rằng họ sẽ không mua xe điện, nhưng vì lý do khác chứ không phải do giá xăng.
Bên cạnh đó, chỉ có 8% số người được hỏi trả lời rằng nếu giá xăng dầu cao hơn 4 USD/ gallon (khoảng 21.000 VND/ lít) họ mới thực sự nghĩ đến chuyện đổi sang xe điện.
Giá xăng dầu trung bình hiện tại ở Mỹ rơi vào khoảng 3,7 – 5 USD/gallon tùy loại, theo AAA Gas Prices.
Giải pháp cho thuê pin
Pin là thành phần đơn lẻ quan trọng nhất đẩy giá thành xe điện lên cao. Một bộ pin hiện chiếm từ 40-50% giá bán của xe điện.
Theo công ty nghiên cứu McKinsey, cho thuê pin là một trong những giải pháp để xe điện phổ biến rộng rãi hơn. Việc tách rời pin khỏi chiếc xe và cho thuê pin thu phí hàng tháng là một cách vừa giúp giảm giá thành vừa giúp khách hàng yên tâm về chất lượng và độ bền của pin xe điện.
Renault ZOE, hãng xe điện hàng đầu châu Âu có chương trình cho thuê pin bên cạnh việc bán đứt. Nếu di chuyển trong mức 600km/tháng, người dùng xe điện sẽ trả mức phí thuê pin cơ bản khoảng 1,1 triệu đồng/ tháng.
Theo hãng tính toán, chi phí thuê pin cơ bản như vậy trong 100 tháng sẽ ngang bằng giá bán kèm theo pin. Ngoài ra, hãng còn áp dụng phí thuê pin với số km không giới hạn là 3 triệu đồng/tháng.
Vinfast, hãng xe điện Việt Nam vừa công bố áp dụng chương trình cho thuê pin mới, bên cạnh lựa chọn bán đứt pin cho các mẫu xe điện VF 8 và VF 9 của mình.
Khi không mua luôn pin, giá thành một chiếc xe điện có thể giảm gần 400 - 500 triệu đồng, có thể giúp mở rộng đối tượng khách hàng.
Bù lại, mỗi tháng người dùng xe điện Vinfast phải trả phí thuê pin gói Cố định từ 4,95 – 6,49 triệu đồng cho số km không giới hạn, tăng gấp đôi so với mức giá thuê pin áp dụng cho những khách hàng đặt mua xe trước ngày 1/9/2022. Mức chi phí này tương đương với một xe chạy xăng khoảng 2.600 km đến 3.400 km mỗi tháng. Trong khi đó một gia đình thành thị có mức chạy xe xung quanh 1.000 km mỗi tháng.
Những người đặt mua sớm không chỉ được lợi về mức giá, mà còn có lựa chọn thuê pin gói linh hoạt chi phí thấp, giới hạn là 500 km (gần 700 nghìn đồng/tháng đối với mẫu VF e34).
Để xe điện phổ biến hơn
Khảo sát 1.300 người của Autolist cho thấy 2/3 số người được hỏi tin rằng những biện pháp hỗ trợ như ưu đãi thuế, hoàn tiền và trợ giá xây dựng điểm sạc pin công cộng có thể giúp xe điện trở nên phổ biến hơn.
Ngày 7/8, Thượng viện Mỹ đã thông qua chương trình ưu đãi thuế lên đến 7.500 USD cho mỗi người dân mua xe điện của các hãng sản xuất Bắc Mỹ có lắp đặt pin xuất xứ Mỹ.
Mặc dù còn nhiều hạn chế về khả năng hỗ trợ người dùng cũng như chỉ trích vì thiên vị hãng xe điện trong nước, chương trình ưu đãi thuế này cũng là bước đi đầu tiên giúp thay đổi vị thế xe điện trong tương lai.