Cục Đăng kiểm thống nhất miễn đăng kiểm lần đầu cho ôtô mới trong một năm tính từ khi xuất xưởng. Tuy nhiên, chủ xe vẫn phải đến trung tâm đăng kiểm để lập hồ sơ.
Cục Đăng kiểm cho biết ngay sau khi có đề nghị của Cục CSGT về việc xem xét miễn kiểm tra an toàn kỹ thuật lần đầu đối với ôtô còn thời hạn bảo hành của nhà sản xuất, Cục Đăng kiểm đã thành lập tổ công tác thực hiện việc nghiên cứu nội dung trên.
Kết quả nghiên cứu trong 6 tháng cho thấy tỷ lệ đăng kiểm không đạt của ôtô mới xuất xưởng rất thấp, chỉ 0,17-0,31%. Từ thực tế này, Cục Đăng kiểm đã trình Bộ GTVT phương án miễn đăng kiểm lần đầu cho ôtô mới xuất xưởng trong vòng một năm.
Lý giải việc chỉ miễn đăng kiểm trong thời hạn 12 tháng tính từ ngày sản xuất, Cục Đăng kiểm cho biết xe sau khi xuất xưởng còn có thời gian lưu kho, lưu bãi trước khi đến tay người tiêu dùng. Việc lưu kho, lưu bãi trong thời gian dài sẽ gây ra hư hỏng, hao mòn, giảm đặc tính kỹ thuật đối với nhiều chi tiết trên ôtô như nhựa, cao su, dầu bôi trơn, cấu kiện điện tử…
Do đó, nếu để tồn kho quá lâu từ khi sản xuất đến tay người dùng thì phương tiện không còn đảm bảo các tính năng thông số kỹ thuật nữa, cần được kiểm tra, kiểm định trước khi tham gia giao thông.
Như vậy, sẽ có trường hợp người mua xe mới không được hưởng lợi từ chính sách này do chiếc xe đã bị lưu kho từ một năm trở lên. Cục Đăng kiểm đề xuất phương án chỉ miễn kiểm tra kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho phương tiện nhưng vẫn cần lập hồ sơ phương tiện.
Cụ thể, chủ xe vẫn phải đưa xe ra trung tâm đăng kiểm để lập hồ sơ phương tiện. Đơn vị đăng kiểm lập hồ sơ, đồng thời kiểm tra nhận dạng và đối chiếu thông số kỹ thuật nhận dạng của xe với cơ sở dữ liệu sản xuất lắp ráp, nhập khẩu để thực hiện công tác quản lý.
Ở khâu này, đơn vị đăng kiểm chỉ thu hộ Nhà nước khoản lệ phí cấp giấy chứng nhận và phí sử dụng đường bộ được quy định theo đầu phương tiện, không thu giá dịch vụ kiểm định.
Theo tính toán, mức tiền mà mỗi chủ phương tiện được giảm khi kiểm định lần đầu từ 250.000 đến 570.000 đồng/xe. Tuy nhiên, điều này sẽ khiến doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đăng kiểm băn khoăn vì vẫn phải tiếp đón, lập hồ sơ phương tiện, lưu trữ thông tin hồ sơ nhưng không được thu tiền dịch vụ từ chủ xe.
Cục Đăng kiểm đánh giá thực hiện miễn kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường lần đầu đồng nghĩa với việc tăng trách nhiệm của nhà sản xuất, lắp ráp nhập khẩu. Cụ thể, do không phải kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường nên có thể phát sinh tình huống ôtô sau khi đến tay người dân sẽ bị tự ý thay đổi. Do đó, việc bảo đảm an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe thuộc trách nhiệm chính của nhà sản xuất, nhập khẩu xe, chủ xe, lái xe.
Doanh nghiệp bảo hiểm sẽ cần phải phối hợp cùng nhà sản xuất, chủ xe để xác định trách nhiệm khi xảy ra vấn đề bảo hiểm, bồi thường.
Liên quan tới hành lang pháp lý để thực hiện miễn kiểm tra an toàn kỹ thuật lần đầu, Bộ GTVT sẽ phải bổ sung, sửa đổi Thông tư 16/2021/TT-BGTVT ngày 12/8/2021 quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Theo dự thảo sửa đổi, bổ sung Thông tư 16 đang được Cục ĐKVN soạn thảo, ôtô mới đăng ký biển số lần đầu sẽ thực hiện qua những bước sau:
Bước 1: Chủ xe đưa đến đơn vị đăng kiểm
Bước 2: Đơn vị đăng kiểm căn cứ số khung, số máy, giấy đăng ký xe, giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu hoặc bản sao phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng của xe để tra cứu dữ liệu thông số kỹ thuật của phương tiện từ cơ sở dữ liệu trực tiếp. Đơn vị đăng kiểm tải dữ liệu về và ghi nhận vào cơ sở dữ liệu kiểm định. Dữ liệu tải về là thông số kỹ thuật gốc của phương tiện và không thể sửa đổi.
Bước 3: Đơn vị đăng kiểm nhập thông tin hành chính, chụp ảnh thực tế phương tiện, chỉ kiểm tra nhận dạng phương tiện và thực hiện lập Hồ sơ phương tiện cho xe, in giấy chứng nhận kiểm định (có mã QR code), tem kiểm định, tem thu phí sử dụng đường bộ. Không thực hiện kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện trên thiết bị tại đơn vị đăng kiểm và không thu giá dịch vụ kiểm định.
Bước 4: Chủ phương tiện nộp lệ phí cấp giấy chứng nhận và phí sử dụng đường bộ được quy định theo đầu phương tiện.
Bước 5: Đơn vị đăng kiểm dán tem kiểm định, tem thu phí sử dụng đường bộ lên xe và cấp giấy chứng nhận kiểm định cho chủ xe hoặc cấp giấy hẹn cấp giấy chứng nhận kiểm định đối với phương tiện mới chỉ được cấp giấy hẹn cấp đăng ký xe.