Cập nhật triển vọng cổ phiếu ngành thủy sản, VnDirect kỳ vọng nhu cầu nhập khẩu từ thị trường Mỹ sẽ phục hồi từ nửa cuối 2023.
DỰ BÁO NHU CẦU TỪ MỸ HỒI PHỤC TRONG NỬA CUỐI NĂM 2023
Nhu cầu tiêu dùng thủy sản của người dân Mỹ bị ảnh hưởng bởi lạm phát cao và suy thoái kinh tế, khiến họ phải thắt chặt chi tiêu ngay cả đối với các sản phẩm tiêu dùng thiết yếu như thực phẩm. Horeca (Khách sạn-Nhà hàng-Café), một trong những kênh tiêu thụ chính của các sản phẩm thủy sản cũng có triển vọng khá ảm đạm trong thời gian tới.
Chỉ số Hiệu suất Nhà hàng (RPI) của Hiệp hội Nhà hàng Quốc gia Mỹ đã giảm 1,0% trong tháng 3/23 do kỳ vọng của các nhà quản lý nhà hàng về điều kiện kinh doanh, tăng trưởng doanh số bán hàng và nền kinh tế trong những tháng tới bị suy giảm. Chỉ 46% số chủ các nhà hàng kỳ vọng doanh số bán hàng của họ trong sáu tháng sẽ cao hơn so với cùng kỳ vào T4/23, giảm từ mức 60% vào T3/23 cho thấy triển vọng của phân khúc nhà hàng trong ngắn hạn vẫn chưa khả quan.
Theo dữ liệu từ Cục Quản trị Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA), cả tổng khối lượng và giá nhập khẩu của thị trường Mỹ đều có xu hướng giảm kể từ đầu nửa cuối năm 2022. Ngay cả trong những tháng cuối năm khi diễn ra các kỳ nghỉ lễ lớn trong năm 2022, thường được coi là thời điểm tiêu thụ thủy sản cao, giá trị nhập khẩu thủy sản của Hoa Kỳ vẫn giảm so với cùng kỳ.
Đến T3/23, khối lượng nhập khẩu có dấu hiệu phục hồi nhưng giá trị nhập khẩu vẫn tiếp tục xu hướng giảm. Điều này cho thấy, nhìn chung, thị trường Mỹ đang có xu hướng nhập khẩu các mặt hàng thủy sản giá rẻ hơn, thể hiện tác động của lạm phát cao đến tiêu dùng của người dân.
Bên cạnh nhu cầu tiêu dùng thủy sản suy yếu do lạm phát cao, lượng hàng tồn kho cao cũng là một trong những nguyên nhân khiến nhập khẩu thủy sản của Mỹ sẽ bị ảnh hưởng trong ngắn hạn. Tồn kho tại thị trường này vẫn ở mức cao nên các nhà nhập khẩu phải giảm hoặc ngừng đặt hàng mới trong những tháng cuối năm 2022 và kéo dài sang đầu năm 2023.
VnDirect cho rằng tổng khối lượng nhập khẩu thủy sản của thị trường Mỹ nói chung sẽ tiếp tục giảm trước khi phục hồi trong nửa cuối năm 2023, kể từ mức đáy của nửa đầu năm 2023.
Sức tiêu thụ thủy sản của Mỹ suy yếu đã ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Trong 4T23, xuất khẩu thủy sản sang Mỹ ước đạt 412 triệu USD, giảm 51% so với cùng kỳ, góp phần lớn vào việc giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam giảm 29% so với cùng kỳ còn 2,57 tỷ USD.
VnDirect dự báo nhu cầu thủy sản của Mỹ có thể sẽ phục hồi từ nửa cuối năm 2023 do 1) lạm phát giảm, 2) mức tồn kho giảm và 3) nhu cầu cho các kỳ nghỉ cuối năm tăng sẽ giúp kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Mỹ tăng 40-50% trong nửa cuối năm so với 6T23.
Dấu hiệu phục hồi của thị trường này xuất hiện trong tháng 5/2023 khi giá cá tra xuất khẩu bình quân có xu hướng tăng và lạm phát của Mỹ có dấu hiệu hạ nhiệt, với CPI tháng 5/2023 là 4,9%, mức tăng so với cùng kỳ thấp nhất trong hai năm qua và thấp hơn kỳ vọng của thị trường.
Đối với EU, VnDirect kỳ vọng nhu cầu đối với cá tra của Việt Nam tại EU sẽ ổn định trong nửa cuối năm so với 6T23 do lạm phát tại EU vẫn ở mức cao trong khi nguồn cung các loại cá thịt trắng khác như cá minh thái bị ảnh hưởng bởi căng thẳng giữa Nga và Ukraine.
Với thị trường Trung Quốc, do nền tảng kinh tế vĩ mô của nền kinh tế Trung Quốc khó đoán định và sự cạnh tranh gay gắt từ các nước khác, dự báo xuất khẩu thủy sản từ Việt Nam sang Trung Quốc trong nửa cuối 2023 sẽ không tăng trưởng mạnh so với nửa đầu năm.
Cổ phiếu tạo đáy thành công?
Do nhu cầu yếu từ các thị trường xuất khẩu chính và chi phí sản xuất ở mức cao, các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản niêm yết trong ngành, đặc biệt là các doanh nghiệp cá tra, đã đặt kế hoạch kinh doanh thận trọng hơn so với năm 2022.
Hầu hết các doanh nghiệp đều đặt kế hoạch doanh thu 2023 lớn hơn hoặc bằng doanh thu năm 2022. Ngoài ra, họ đang kỳ vọng lợi nhuận sẽ sụt giảm đáng kể trong năm 2023. Điều này cho thấy các doanh nghiệp kì vọng lợi nhuận gộp sẽ giảm mặc dù giá bán bình quân của sản phẩm có thể duy trì ở mức cao do lạm phát.
Trong khi đó, các doanh nghiệp xuất khẩu tôm có phần lạc quan hơn về kết quả kinh doanh năm 2023 khi kỳ vọng doanh thu và lợi nhuận đều tăng so với cùng kỳ. Tuy nhiên, với những thách thức có thể thấy được trong năm 2023 của ngành tôm, kế hoạch này của các doanh nghiệp là khá tham vọng.
VnDirect đưa VHC và ANV vào danh mục theo dõi. Với các nhu cầu từ các thị trường xuất khẩu chính vẫn đang bị ảnh hưởng, VnDirect cho rằng hầu hết các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sẽ ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận ròng âm trong năm 2023 khi biên lợi nhuận gộp giảm và mức nền cao 2022.
Tuy nhiên, tại thời điểm này, triển vọng ảm đạm của ngành trong năm 2023 đã phần nào được phản ánh vào giá khi cổ phiếu của các doanh nghiệp niêm yết đã giảm khoảng 40-60% kể từ mức đỉnh vào Q2/22. Với kỳ vọng nhu cầu phục hồi từ thị trường Hoa Kỳ trong nửa cuối năm 2023, VnDirect đã thêm VHC và ANV vào danh mục theo dõi để đầu tư dài hạn do các công ty này có vị trí hàng đầu trong ngành và sẽ được hưởng lợi lớn khi thị trường này phục hồi.
