Giá khí đốt trên thế giới đã giảm mạnh trong vòng 1 tháng trở lại đây, khi mức dự trữ ở Mỹ ở châu Âu cải thiện và thời tiết mùa thu ấm áp hơn bình thường đồng nghĩa với việc người dân phải dùng ít khí đốt hơn cho việc sưởi ấm. Đây thực sự là một tin tốt đối với người tiêu dùng, nhưng giới chuyên gia cho rằng giá nhiên liệu này vẫn có thể tăng mạnh trở lại khi mùa đông chính thức bắt đầu.
Việc giá khí đốt giảm mạnh ở châu Âu thực sự là một thông tin khả quan, xét tới việc dòng chảy khí đốt mà Nga cung cấp cho khu vực này đã giảm xuống mức tối thiểu trong bối cảnh chiến tranh Nga-Ukraine. Hôm thứ hai tuần trước, giá khí đốt giao sau trên sàn TTF ở Hà Lan - giá tham chiếu của thị trường khí đốt châu Âu - giảm dưới 100 Euro/megawatt giờ lần đầu tiên kể từ tháng 6. Mới hồi tháng 8, sau khi Nga dừng bơm khí đốt qua đường ống Nord Stream 1 dẫn tới Đức, giá khí đốt giao sau trên sàn TTF có thời điểm nhảy vọt qua mốc 300 Euro/megawatt giờ.
Cũng trong tuần trước, giá khí đốt giao ngay ở châu Âu có thời điểm giảm xuống dưới 0, cho thấy lượng khí đốt trong mạng lưới đang dồi dào quá mức.
Nỗ lực làm đầy dự trữ khí đốt của châu Âu trước khi bước vào mùa đông đã được đền đáp. Mức dự trữ khí đốt của khu vực hiện đã đạt khoảng 94% công suất, cao hơn nhiều so với mục tiêu đề ra.
Không riêng gì ở châu Âu, giá khí đốt ở Mỹ cũng đang giảm mạnh. Giá khí đốt tiêu chuẩn ở Henry Hub tuần trước có lúc giảm còn 4,75 USD/BTU, mức thấp nhất kể từ tháng 3, sau khi lập đỉnh ở 9,68 USD/BTU hồi tháng 8.
Giá khí đốt ở Mỹ cả trong thời gian qua và ở thời điểm hiện tại đều thấp hơn nhiều so với ở thị trường châu Âu. Nhưng dù đã giảm, giá khí đốt ở Mỹ vẫn đang cao hơn so với các năm trước. Giá điện ở Mỹ cũng đang cao hơn các năm trước vì khí đốt là đầu vào chủ yếu cho việc phát điện ở Mỹ. Tương tự, giá khí đốt và giá điện ở châu Âu hiện vẫn cao hơn nhiều so với ở thời điểm này hàng năm.
Tình hình hiện tại đã bớt căng thẳng hơn so với ở thời điểm mới kết thúc mùa hè, nhưng nếu nhìn vào giá khí đốt của những hợp đồng dài hạn hơn - nơi phản ánh kỳ vọng của thị trường về giá khí đốt trong mùa đông - có thể thấy cuộc khủng hoảng vẫn tiếp diễn. Giá khí đốt giao tháng 2 tại châu Âu tuần trước có giá khoảng 146 Euro/megawatt giờ, cao hơn gần 50% so với giá khí đốt giao tháng 11.
Ở Mỹ, giá khí đốt giao tháng 2 có giá 6 USD/BTU, cũng cho thấy các nhà giao dịch đang đặt cược rằng sự giảm nhiệt hiện nay của giá khí đốt sẽ không duy trì lâu. Nguồn cung khí đốt ở Mỹ hiện đang thấp hơn khoảng 5% so với mức bình quân dài hạn.
Giá khí đốt giao sau trên sàn TTF ở Hà Lan từ đầu năm đến nay. Đơn vị: Euro/megawatt giờ.
Ở một số vùng của Mỹ, bao gồm khu vực Đông Bắc, mức dự trữ còn thấp hơn nữa. Tình trạng thiếu đường ống dẫn khí đốt tới vùng New England đồng nghĩa người tiêu dùng ở vùng này phải dựa vào nguồn khí đốt hoá lỏng (LNG) vận chuyển bằng đường biển. Trong khi đó, nhu cầu LNG toàn cầu đã tăng mạnh trong năm nay, đẩy giá lên cao. Giới chức Mỹ mới đây dự báo rằng New England sẽ là khu vực chứng kiến giá khí đốt tăng mạnh hơn các nơi khác ở Mỹ.
Tương tự, đối với châu Âu, giới chuyên gia cho rằng một mùa đông khắc nghiệt vẫn có thể dẫn tới tình trạng khan hiếm khí đốt và giá khí đốt ở khu vực này trong mùa đông năm nay có khả năng cao gấp 7 lần bình thường.
“Rõ ràng, vẫn đang có một cuộc khủng hoảng khí đốt. Việc chúng ta có một vài tuần ấm áp không hề làm thay đổi thực tế đó. Giá khí đốt sẽ tăng trở lại ngay khi chúng ta có những ngày lạnh đầu tiên”, giáo sư chính sách năng lượng Lion Hirth thuộc trường Hertie School ở Berlin nhấn mạnh.
Hôm thứ Năm tuần trước, Cơ quan Mạng lưới Liên bang Đức cảnh báo rằng mặc những biến động ngắn hạn gần đây, doanh nghiệp và người tiêu dùng vẫn phải thích ứng với việc giá khí đốt tăng cao hơn nhiều.
Những ngành công nghiệp tiêu thụ nhiều khí đốt của châu Âu đang trầy trật. Hãng hoá chất khổng lồ của Đức BASF tuần trước tuyên bố sẽ giảm vĩnh viễn quy mô tại châu Âu vì giá năng lượng tăng cao khiến cho sức hấp dẫn của thị trường khu vực này suy giảm. “Trong 9 tháng đầu năm nay, chi phí về khí đốt của BASF tại châu Âu tăng 2,2 tỷ Euro so với cùng kỳ năm ngoái”, công ty cho biết.
Dù châu Âu đã tích được gần đầy dự trữ khí đốt cho mùa đông năm nay trong bối cảnh dòng chảy khí đốt Nga còn rất ít, khu vực này vẫn chưa có được cơ sở hạ tầng để thay thế hoàn toàn khí đốt Nga.
“Dự trữ khí đốt của châu Âu đang đầy hơn so với 5 năm qua, nhưng trong mùa đông này, châu Âu nhiều khả năng sẽ phải rút khí đốt dự trữ ra dùng mạnh hơn so với trong những mùa đông bình thường”, chuyên gia Dustin Meyer của Viện Dầu lửa Mỹ (API) nói với báo Washington Post. “Sự mất mát nguồn cung khí đốt Nga vẫn là một thách thức căn bản đối với châu Âu. Và vấn đề này còn lâu mới có thể giải quyết”.
