Các dự án trí tuệ nhân tạo ở Trung Quốc thường do các học giả hoặc chuyên gia làm việc cho các công ty nước ngoài khởi xướng. Nhưng năm nay, dường như ChatGPT của OpenAI đã truyền cảm hứng cho thế hệ doanh nhân AI mới, giới tinh hoa của những gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc.
Làn sóng AI thúc đẩy các chuyên gia công nghệ và nhà đầu tư tìm kiếm ý tưởng hay để rót vốn
Sau nhiều năm thử nghiệm và phát triển AI tại các công ty Trung Quốc, những đối thủ nặng ký như Jia Yangqing, cựu Phó chủ tịch của Alibaba Group Holding, đang tự mình mở rộng chi nhánh.
Jia trước đây đã làm việc về thị giác máy tính và học sâu tại Google Brain, đơn vị nghiên cứu trí tuệ nhân tạo và học máy của gã khổng lồ công nghệ Hoa Kỳ, đồng thời cũng lãnh đạo một nhóm nghiên cứu tại Facebook, hiện là Meta Platforms, xây dựng nền tảng AI quy mô lớn cho các ứng dụng của công ty. Jia rời Alibaba vào tháng 3 để theo đuổi "thử thách tiếp theo" trong sự nghiệp của mình, được cho là tham gia một công ty khởi nghiệp mới tập trung vào cơ sở hạ tầng AI.
Những sự ra đi nổi tiếng khác bao gồm Wang Changhu, cựu giám đốc công nghệ thị giác tại ByteDance và Li Yan, người lãnh đạo đơn vị đa phương tiện của Kuaishou Technology trong bộ phận video ngắn.
Nhiều người trong số những người nổi tiếng tại các công ty công nghệ Trung Quốc trên thực tế đã được các trường đại học hoặc công ty nước ngoài săn đón, và vì họ đã nghiên cứu sâu rộng và tìm ra mục đích sử dụng cuối cùng cho các mô hình AI, nên việc quyết định thử sức với một công ty khởi nghiệp về AI là điều dễ hiểu. Thành công của OpenAI là nguồn cảm hứng tuyệt vời đối với họ và dòng vốn ồ ạt chắc chắn đã giúp họ có động lực cần thiết để bắt đầu các dự án kinh doanh của riêng mình.
Làn sóng AI mới nhất cũng đã thúc đẩy các chuyên gia công nghệ và nhà đầu tư tìm kiếm ý tưởng hay để hỗ trợ.
Người đồng sáng lập Meituan đã nghỉ hưu, Wang Huiwen, đã công bố khoản đầu tư cá nhân trị giá 50 triệu USD để thành lập Công nghệ Lightyear Bắc Kinh và tiếp tục săn lùng tài năng để "xây dựng OpenAI của Trung Quốc". Ngay sau đó, công ty của ông đã mua lại OneFlow Technology, nhà phát triển khung AI nguồn mở cho máy học, thông qua hoán đổi cổ phiếu. Hai công ty sáp nhập để tiếp tục tài trợ với mức định giá 1 tỷ USD.
Liên doanh của Wang đã truyền cảm hứng cho Kai-Fu Lee, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Sinovation Ventures, thành lập công ty khởi nghiệp Project Al 2.0 của riêng mình, một công ty tập trung vào phát triển AI dựa trên nền tảng và các ứng dụng liên quan. Cựu chiến binh AI và cựu giám đốc Google Trung Quốc cũng đang tìm kiếm cơ hội đầu tư vào lĩnh vực này.
Cuộc chơi tốnn kém và nhiều thách thức
Nhiều dự án AI mới ở Trung Quốc đang được bí mật thực hiện, vì thế việc theo dõi con số chính xác trở nên khó khăn. Nhưng một số người trong ngành dự đoán có hơn 50 công ty khởi nghiệp tập trung vào việc xây dựng các mô hình quy mô lớn có thể ra mắt trong vòng ba tháng, mặc dù đó một công việc kinh doanh tốn kém và là một thách thức ít người có thể đương đầu.
Yin Qi, đồng sáng lập và CEO của nhà phát triển phần mềm AI Megvii Technology, cho biết để một công ty xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn kiểu GPT, sẽ cần ít nhất 10.000 chip xử lý đồ họa Nvidia A100 - được coi là một trong những chip tốt nhất để cung cấp năng lượng cho các tác vụ máy học - và đầu tư khoảng 2 tỷ nhân dân tệ (289 triệu USD) vào phần cứng.
Mức giá này nằm ngoài tầm với của nhiều công ty AI, giống như hầu hết các công ty khởi nghiệp công nghệ, thường thua lỗ trong nhiều năm. Nhưng nếu họ không gia nhập cuộc đua, họ sợ sẽ bị tổn thương trước những người mới tham gia, đặc biệt nếu vừa mới niêm yết cổ phiếu ra công chúng và muốn làm hài lòng các cổ đông.
SenseTime Group quyết định thực hiện thử thách. Nhà phát triển phần mềm AI đã tiết lộ vào tháng 4 một bộ dịch vụ mới bao gồm mô hình AI lớn SenseNova và một chatbot có tên SenseChat, có khoảng 180 tỷ tham số. Các thông số là chìa khóa cho các thuật toán máy học và được sử dụng để đo lường mức độ hoạt động của một mô hình AI. Công ty hy vọng SenseNova có thể trở thành một "siêu thị mô hình AI lớn" cho khách hàng và đối tác.
SenseTime là một trong những nhà phát triển có uy tín hơn trong lĩnh vực AI của Trung Quốc, tuy nhiên, về mặt tài chính, startup này kém cỏi so với các đối thủ công nghệ lớn. Năm 2022, công ty đạt doanh thu 3,8 tỷ nhân dân tệ và lỗ hơn 6 tỷ nhân dân tệ -- trong khi Baidu đạt doanh thu 123,7 tỷ nhân dân tệ và thu nhập ròng 20,7 tỷ nhân dân tệ.
Nhìn chung, đầu tư AI của Trung Quốc dự kiến sẽ đạt 26,69 tỷ USD vào năm 2026, chiếm khoảng 8,9% đầu tư toàn cầu, theo IDC. Phần cứng sẽ là thị trường sơ cấp lớn nhất trong thị trường AI của Trung Quốc trong 5 năm tới và đầu tư sẽ đạt hơn 15 tỷ USD vào năm 2026.
Cho rằng các công ty khởi nghiệp thường có nguồn lực hạn chế, Zhou Ming, người đã làm việc tại Microsoft Asia Research trong 21 năm, tin rằng các công ty nên xây dựng mô hình của mình dựa trên nhu cầu. Ngoài ra, các công ty khởi nghiệp không cần tuyển dụng một số lượng lớn kỹ sư phần mềm để phát triển các mô hình cơ bản. Zhou cho biết, với nguồn tài chính quy mô nhỏ, họ có thể thành lập một nhóm quy mô tương đối nhỏ để xây dựng các ứng dụng dựa trên các API hiện có.
Công ty khởi nghiệp tạo hình ảnh AI của Trung Quốc ZMO.AI đang làm việc này, hoạt động với một nhóm khoảng 20 người. Người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành, Zhang Shiying, cho biết công ty của cô đã ra mắt sản phẩm tạo nội dung tiếp thị vào tháng 9/2022, thu hút hơn 1 triệu người dùng hoạt động hàng tháng chỉ trong khoảng 5 tháng. Họ đã tung ra một sản phẩm trả phí vào tháng Hai và đã kiếm được lợi nhuận.
Các công ty khởi nghiệp không cần xây dựng mô hình và thay vào đó nên tập trung vào phát triển ứng dụng, nơi "các cơ hội kinh doanh hoàn toàn mới lớn gấp 10 lần WeChat và Douyin sẽ xuất hiện", Robin Li, đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Baidu cho biết.
Nói cách khác, hãy để những mô hình lớn cho những công ty như Baidu, phát triển.