Vài ngày sau khi 3 ngân hàng Mỹ phá sản, ngày 15/3, ngân hàng lớn thứ hai Thụy Sỹ Credit Suisse chứng kiến cổ phiếu bị bán tháo và lao dốc kỷ lục sau khi cổ đông lớn nhất thông báo sẽ không hỗ trợ tài chính thêm. Trong khi đó, trái phiếu của ngân hàng này cũng cho thấy dấu hiệu chịu áp lực tài chính lớn. Giá cổ phiếu nhiều ngân hàng trên toàn cầu cũng đồng loạt giảm mạnh.
Tuần trước, tỷ phú nổi tiếng Ray Dalio, người sáng lập quỹ đầu tư Bridgewater Associates, cảnh báo rằng vụ sụp đổ của ngân hàng Sillicon Valley Bank (SVB) của Mỹ là điềm báo “chim hoàng yến trong mỏ than” – báo hiệu sự nguy hiểm đang tới, cho thấy những vết nứt trong hệ thống tài chính toàn cầu.
Theo Bloomberg, dù các nhà chức trách Mỹ đã nhanh chóng hành động và trấn an người dân, nhiều người vẫn lo ngại về sức khỏe tài chính của các ngân hàng nước này và băn khoăn những biến cố vừa xảy ra sẽ ảnh hưởng thế nào tới tiền gửi và tiền đầu tư của mình.
“Người tiêu dùng Mỹ có thể đối mặt với những hậu quả tiềm ẩn như giảm khả năng tiếp cận tín dụng, thay đổi lãi suất tiền gửi hoặc thua lỗ trong đầu tư do những rắc rối của ngân hàng”, Thilan Kiridena, người sáng lập, giám đốc điều hành của Capital Elements Advisors ở New York, nhận định. “Vì vậy, người tiêu dùng nên được thông báo về tình hình tài chính của các tổ chức mà họ có liên quan”.
Câu hỏi nhiều người đặt ra lúc này là điều gì sẽ xảy ra nếu ngân hàng mà họ gửi tiền phá sản. Tin tốt với các nhà đầu tư Mỹ là Tổng công ty Bảo hiểm tiền gửi Liên bang (FDIC) đảm bảo an toàn cho những khoản tiền gửi tối đa 250.000 USD/người trong các tài khoản đủ điều kiện ở những ngân hàng được bảo hiểm.
“Nếu tiền gửi không quá 250.000 USD, thì khoản tiền này được đảm bảo”, ông Mike Bailey, giám đốc nghiên cứu tại FBB Capital Partners cho biết. “Do đó, kể cả khi ngân hàng gặp rắc rồi, khoản tiền gửi của người gửi tiền vẫn được an toàn”.
Theo ông, những người có nhiều hơn số tiền đó nên cân nhắc đa dạng hóa bằng cách gửi tiền tại nhiều ngân hàng khác nhau.
Ngoài ra, người gửi tiền ở Mỹ cũng có thể gửi tiền dưới tên của nhiều người trên cùng một tài khoản để bảo vệ tiền của mình. Bởi vì FDIC cung cấp bảo hiểm cho tối đa 250.000 USD/người trong một tài khoản đồng sở hữu. Vì vậy, hai vợ chồng có thể được đảm bảo số tiền gửi lên tới 1 triệu USD gồm một tài khoản đứng tên chồng, một đứng tên vợ và một đứng tên đồng sở hữu.
Đó là cách bảo vệ tiền gửi tại ngân hàng, nhưng làm sao để biết ngân hàng đó có an toàn hay không? Theo các chuyên gia, một người bình thường khó có khả năng tìm hiểu kỹ các tài liệu tài chính phức tạp để xác định mức độ rủi ro của một ngân hàng. Nhưng có một số cách để họ tự bảo vệ mình.
Theo ông Chris Diodato, người sáng lập WELLth Financial Planning tại Palm Beach Gardens, bang Florida (Mỹ), người gửi tiền nên xem xếp hạng tín nhiệm của các ngân hàng trên các nguồn uy tín trên Internet hoặc báo cáo của các tổ chức xếp hạng uy tín như S&P Global Ratings và Fitch Ratings. Nếu ngân hàng của họ bị hạ xếp hạng, đó có thể là một dấu hiệu xấu.
“Một điều quan trọng nữa là cần xác định ngân hàng có được FDIC cung cấp bảo hiểm hay không”, bà Jennifer White, giám đốc cấp cao tại J.D. Power cho biết.
Sau vụ việc của Credit Suisse, nhiều người băn khoăn họ nên làm gì nếu giá cổ phiếu ngân hàng mà họ đang gửi tiền lao dốc? Theo các chuyên gia, diễn biến giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán thường bắt nguồn từ yếu tố tâm lý thay vì các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp.
“Giá cổ phiếu ít biến động không đồng nghĩa rằng ngân hàng hoạt động ổn định”, ông Matt Miskin, đồng chiến lược gia trưởng về đầu tư tại John Hancock Investment Management, nói. “Những gì đã xảy ra đến nay chủ yếu là các ngân hàng đã có lựa chọn sai lầm trong quản lý rủi ro và phân bổ vốn. Những ngân hàng chất lượng cao hơn có thể không phải đối mặt với những vấn đề này”.
Theo ông, biến động giá cổ phiếu cũng có thể dẫn tới khả năng ngân hàng đối mặt sự giám sát chặt hơn từ cơ quan chức năng, cũng như thay đổi môi trường lãi suất.
Nhiều người gửi tiền cũng băn khoăn liệu họ có nên chuyển tiền từ ngân hàng gặp rắc rồi sang gửi tại một ngân hàng lớn hơn hay không? Trên thực tế, những ngày sau khi SVB phá sản, Bank of America nhận được thêm 15 tỷ USD tiền gửi mới.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc chuyển tiền sang gửi tại ngân hàng khác có thể phát sinh phí giao dịch hoặc thậm chí phải chịu phí phạt do rút tiền trước kỳ hạn. Hơn nữa, việc thay đổi ngân hàng cũng có thể gây nhầm lẫn, khiến người gửi tiền mất thêm thời gian và công sức.
Các chuyên gia khuyên người gửi tiền chỉ nên đổi ngân hàng nếu họ được hưởng lãi suất cao hơn. Ngoài ra, họ cũng có thể cân nhắc đầu tư thay vì gửi tiền tại ngân hàng.
“Đây có thể là thời điểm tốt để xem liệu đầu tư số tiền gửi đó vào chỗ khác có mang lại lợi ích cao hơn không”, Seth Mullikin, nhà hoạch định tài chính, người sáng lập Lattice Financial, khuyến nghị.