Tương lai của Google Search sẽ là AI nhưng không phải theo cách mà mọi người thường nghĩ. Trong buổi demo AI mới nhất, tập đoàn công nghệ Mỹ khẳng định sẽ không biến mình thành một chatbot hay thay đổi thiết kế trang chủ để bắt chước giao diện như một hội thoại nhắn tin của ChatGPT. Thay vào đó, Google chọn cách tích hợp AI vào những kết quả tìm kiếm truyền thống của mình.
“AI tức thời”
Để làm rõ sự thay đổi, Phó chủ tịch mảng dịch vụ Tìm kiếm Liz Reid của Google đã mở laptop của mình và nhập liệu vào thanh tìm kiếm câu hỏi: “Tại sao bánh mì men tự nhiên lại phổ biến”. Kết quả nhanh chóng hiện ra. Nhưng điều đặc biệt là phía trên phần kết quả tìm kiếm xuất hiện một hộp thoại màu cam với dòng chữ “Generative AI is experimental” (tạm dịch: AI tạo sinh đang được thử nghiệm).
Vài giây sau, trang chủ xuất hiện một đoạn văn do AI viết tóm tắt về hương vị đặc biệt của bánh mì men tự nhiên, lợi ích sức khỏe đến từ lợi khuẩn… Bên cạnh đoạn văn còn kèm theo 3 đường link dẫn đến những thông tin được đề cập trong đoạn.
Google gọi đây là “AI tức thời”. Tất cả đều được thực hiện bởi mô hình ngôn ngữ lớn của Google và lấy nguồn từ Internet. Không dừng lại ở đó, Phó chủ tịch Liz Reid tiếp tục nhấn vào góc phải bên trên hộp thoại và xuất hiện một kết quả mới. Đoạn văn tóm tắt giờ đã được chia thành từ câu riêng lẻ với đường link gốc xuất hiện ngay bên dưới mỗi câu.
Reid cho biết đây chính là khả năng chứng thực thông tin. Vị Phó chủ tịch khẳng định AI của Google có điểm khác biệt lớn so với các hệ thống khác. “Chúng tôi muốn AI của mình mỗi khi đề cập đến điều gì đều phải nói được nguồn tin mà người dùng có thể đọc thêm về chủ đề đó”, Reid nói.
Quay trở lại giao diện ban đầu, Reid thử tra cứu về loa Bluetooth tốt nhất khi đi biển. Nhưng thông lệ, bảng kết quả tìm kiếm truyền thống xuất hiện gần như lập tức. Sau đó, bảng kết quả của AI hiển thị vài giây sau đó, chứa một đoạn văn ngắn viết về những tiêu chí chọn loa cùng liên kết dẫn đến 3 sản phẩm phù hợp ở bên phải. Ở dưới mỗi sản phẩm cũng có đoạn giới thiệu ngắn do AI viết.
Đây chính là giao diện mới của trang tìm kiếm Google. Trang chủ Google giờ đây ưu tiên những kết quả từ AI, đầy màu sắc và không hề nhàm chán như trước đây. Google Tìm kiếm được tích hợp một vài mô hình ngôn ngữ lớn mới nhất của Google bao gồm PaLM 2, MUM.
Trong bản demo, The Verge nhận định Google phiên bản mới rất ấn tượng, thay đổi toàn bộ trải nghiệm tìm kiếm của người dùng. Đặc biệt là trên điện thoại, trang “AI tức thời” gần như chiếm toàn bộ trang đầu tiên.
Tuy nhiên, để có trải nghiệm “AI tức thời” trong bản demo, người dùng phải cài đặt tính năng Search Generative Experience (SGE) nằm trong bộ tính năng mới có tên Search Labs. Theo The Verge, trên thực tế không phải mọi kết quả tìm kiếm Google đều có câu trả lời AI.
Trí tuệ nhân tạo chỉ xuất hiện khi thuật toán Google cho rằng nó hiệu quả hơn kiểu hiển thị kết quả truyền thống. Bên cạnh đó, hãng công nghệ cũng chặn AI với những chủ đề nhạy cảm như sức khỏe, tài chính. Trong lần demo, The Verge đã thử tìm kiếm các từ khóa bánh quy chocolate, Adele, quán coffee gần đây, phim hay nhất năm 2022 và kết quả hiển thị đều có AI can thiệp.
Điểm khác biệt của AI Google
Nói với The Verge, ban lãnh đạo Google cho biết SGE mới chỉ là thử nghiệm nhưng sẽ là nền tảng để thay đổi toàn bộ trải nghiệm tìm kiếm của người dùng sau này. Nếu so sánh với Bing của Microsoft hay chatbot đình đám ChatGPT, một hộp thoại xuất hiện mỗi lần tìm kiếm chỉ là một thay đổi nhỏ. Song, SGE sẽ là bước đầu định hình cách hàng tỷ người trên thế giới tìm kiếm thông tin và thay đổi cách Google kiếm tiền từ nền tảng.
Suốt 25 thành lập, Google vẫn luôn là một công cụ tìm kiếm rất hữu ích. Nhưng thời thế nay đã khác khi việc liệt kê một danh sách liên kết dài như Google đã trở nên lạc hậu. Giờ đây, người dùng còn có thể tìm kiếm mọi thứ bằng giọng nói hay hình ảnh. Có rất nhiều câu hỏi mà Google không thể đáp ứng nhu cầu của con người mà phải có sự hỗ trợ của AI như “Tôi nên đi đâu nếu đến Đà Nẵng” hay “Nhà hàng tuyệt nhất TP.HCM là gì”.
Những câu hỏi này khó trả lời đối với một cỗ máy như Google bởi nó không chỉ là một câu hỏi đơn lẻ mà là tập hợp của nhiều thông tin khác cần trả lời như chi phí bỏ ra là bao nhiêu, các địa danh ở Đà Nẵng mở cửa vào ngày nào, người dùng phải chờ bao lâu để được vào cổng, được mang thú cưng vào hay không… Câu trả lời cho những câu hỏi này đều có sẵn trên Google nhưng việc gộp tất cả vào một câu trả lời là không hề đơn giản.
Bên cạnh đó, nhiều người dùng không tìm đến Google để tìm kiếm những thông tin đã xuất hiện trên Internet. Điều họ muốn tìm là ý tưởng và những khám phá mới. Do đó, mô hình ngôn ngữ lớn chính là giải pháp. Được rèn luyện bởi lượng dữ liệu khổng lồ, chúng có thể trả lời những câu hỏi bằng cách thực hiện hàng loạt lệnh tìm kiếm, gộp lại và tóm tắt thành vài câu văn và đường link.
Nói với The Verge, Google khẳng định AI của họ sẽ không có quan điểm riêng như con người. Nó không thể xưng “tôi” khi trả lời câu hỏi và cũng không cố tỏ ra giống con người. Các mô hình ngôn ngữ lớn ngày càng xuất hiện nhiều hơn và trở nên ngày càng thông dụng. Do đó, Google lo ngại nếu quá giống thật, AI sẽ tự tin ngay cả khi đưa ra thông tin sai, dẫn đến việc con người tin nhầm vào những điều sai trái.
Một số giám đốc cấp cao cũng khẳng định AI đang gặp khó trong việc cân bằng giữa tính chính xác và độ lưu loát trong câu trả lời. Ở thời điểm hiện tại, Google đang nghiêng về hướng tập trung vào tính xác thực của thông tin. Đơn cử như hộp thoại “AI tức thời” sẽ không hiển thị khi người dùng tra cứu những câu hỏi liên quan đến y tế hay hành vi trái phép, gây hại đến người khác.
Nếu so sánh với sự ra mắt chớp nhoáng của Bing hay cú nổ ChatGPT, SGE của Google có vẻ là một nước đi an toàn. Nó là một công cụ được tích hợp, ít mang tính cá nhân và chức năng chỉ đơn giản là tổng hợp các kết quả tìm kiếm.
Prabhakar Raghavan, đứng đầu mảng Google Search, tự tin về khả năng chạy đường dài của SGE. AI chắc chắn sẽ là tương lai của Google Tìm kiếm. Sau này, SGE sẽ được thử nghiệm trong thực tế với hàng tỷ người dùng, làm thay đổi cả mảng kinh doanh chính của Google và cách nền tảng này vận hành.