Với nhiều bạn trẻ, trả góp là cách vừa thỏa mãn nhu cầu tiêu xài, vừa hạn chế rơi vào cảnh rỗng ví. Dưới góc nhìn của họ, mua đứt được cho là phung phí, đánh mất khoản chi dự phòng cho lúc cấp bách.
Theo tôi, đây là quan điểm chưa mấy đúng đắn trong quản lý tài chính bởi không phải vật dụng, dịch vụ nào cũng nên mua góp, cũng như không phải mọi người đều có khả năng áp dụng hình thức chi tiêu này một cách an toàn.
Khi nào nên mua trả góp
Trả góp cũng có tính chất giống với việc sử dụng thẻ tín dụng, đều là kiểu tiêu xài cho phép bạn tận hưởng sản phẩm, dịch vụ trước và trả tiền sau. Về cơ bản, áp dụng trả góp đồng nghĩa với việc bạn đang gánh một khoản nợ trong 3, 6 tháng hoặc tính theo năm.
Trước khi quyết định sử dụng tiền, bạn nên phân loại các khoản chi theo mục đích. Theo nguyên tắc của tôi, mọi loại chi tiêu đều quy về 2 kiểu:
Chi phí cần: Bao gồm các khoản chi trả bắt buộc trong đời sống. Ví dụ: tiền điện, nước, xăng, xe, các loại phí liên quan nhà ở...
Chi phí muốn: Những thứ phục vụ xu hướng giải trí, linh hoạt thay đổi tùy lối sống, sở thích của từng cá nhân. Chẳng hạn: xem phim, ăn uống ở nhà hàng, du lịch...
Đây là cơ sở quan trọng, giúp mỗi người có quyết định đúng đắn trong quản lý túi tiền. Bạn chỉ nên mua trả góp nếu đối tượng cần chi trả thuộc nhóm 1, cụ thể là cho các nhu cầu không thể thiếu cho cuộc sống.
Nếu không xác định rạch ròi 2 nội dung trên, cá nhân dễ chìm trong vòng lặp vay nợ, tiêu pha những món nằm ngoài danh mục thiết yếu. Chẳng hạn, họ sa vào sắm sửa điện thoại, tivi, xe cộ đời mới, đắt đỏ, trong khi đã sở hữu sản phẩm đáp ứng nhu cầu sử dụng thông thường.
Song, các nội dung thuộc nhóm 2 vẫn có thể được cân nhắc, với điều kiện chúng tạo ra dòng tiền cho bạn trong tương lai.
Dưới đây là một ví dụ:
Bạn muốn sở hữu máy chụp hình đời mới trị giá 30 triệu đồng để phục vụ sở thích nhiếp ảnh. Đặc biệt, bạn biết rằng sở thích này có thể dẫn đến việc tạo thêm thu nhập riêng bên ngoài lương cứng. Nhằm tận dụng tối đa thiết bị, bạn quyết định cáng đáng thêm công việc part-time liên quan đến dịch vụ hình ảnh vào cuối tuần.
Đồng thời, bạn hiểu rõ khả năng chi trả của bản thân trong 6 tháng đến một năm, tùy vào chương trình của đơn vị cung cấp. Lúc này, bạn có thể cân nhắc mua máy ảnh bằng hình thức trả góp.
Bạn nên dành thời gian để xác định các khoản chi cần thiết trong đời sống. Ảnh: Liza Summer/Pexels.
Mua trả góp dành cho đối tượng nào
Thực tế, ai cũng có quyền mua trả góp, miễn họ có nhu cầu và đảm bảo đóng phí theo quy định của bên cung cấp.
Tuy nhiên, dưới góc nhìn của một chuyên gia, tôi cho rằng hình thức chi tiêu này chỉ phù hợp với người biết đo lường khả năng chi tiêu cá nhân.
Hãy luôn kiểm tra mình đã tiết kiệm tối thiểu 10%/tháng hay chưa. Nếu chỉ dành dụm được khoảng 5%, bạn đã sống quá khả năng tài chính của mình. Lúc này, những món đồ công nghệ mơ ước bắt buộc phải vào danh sách chờ.
Duy trì kỷ luật trong dành dụm sẽ giúp quá trình trả góp của bạn diễn ra suôn sẻ, nhẹ nhàng.
Ngược lại, bạn dễ dàng rơi vào cảnh “vung tay quá trán”, hoặc mua được rồi vẫn không cảm thấy đủ, phát sinh nợ xấu và rơi vào danh sách đen của các ngân hàng, công ty tài chính. Mặt khác, cuộc sống của chúng ta cũng khó thoải mái, bình yên nếu cứ phải lo lắng về những khoản tiền mãi chưa trả hết.
Đừng bao giờ nợ trả góp
Theo tôi, không có gì xấu khi các bạn trẻ muốn sống YOLO (tận hưởng cuộc đời vì chỉ sống một lần).
Tuy nhiên, nếu bạn không tự trang bị kiến thức quản lý tài chính cá nhân, bảo đảm các khả năng tài chính của mình, thì cơ hội tận hưởng thú vui YOLO có thể không bao giờ đến.
Tôi mong người trẻ nên bắt đầu việc tiết kiệm càng sớm càng tốt. Bạn sẽ có lợi thế hơn nhiều so với những ai “nhập cuộc” muộn, hoặc chưa tiết kiệm bao giờ.
Khi bạn bắt đầu tiết kiệm và có sự kỷ luật đáng kể, các thói quen tốt dần hình thành. Nhờ đó, việc quản lý tài chính dần nhẹ nhàng hơn. Những lo lắng về tiền bạc cũng được giải quyết, thay vì mãi là nỗi ám ảnh.
Ngoài ra, hãy nâng tầm bản thân, quan tâm nhiều hơn đến 5 nội dung sau: thu nhập, chi tiêu, tiết kiệm, đầu tư và bảo toàn vốn. Đây là các yếu tố có quan hệ mật thiết, cần được quan tâm cùng lúc nếu cá nhân muốn đảm bảo tiêu dùng thông minh.
Cuối cùng, lời khuyên được nhắc đi nhắc lại trong quản lý tài chính cá nhân vẫn là đừng bao giờ nợ thẻ tín dụng hay nợ trả góp. Hãy cân nhắc khả năng, đảm bảo chi trả đúng hạn nhằm đảm bảo chất lượng cuộc sống của chính mình.
