Để kiếm tiền trên thị trường chứng khoán, việc xác định trường phái và chiến lược đầu tư phù hợp là rất quan trọng. Bên cạnh đầu tư dài hạn, đa số nhà đầu tư mới gia nhập thị trường thường chọn “lướt sóng” chứng khoán để tối ưu lợi nhuận trong thời gian ngắn. Tuy vậy, nhiều nhà đầu tư F0 vẫn thường mắc phải sai lầm khi trading cổ phiếu.
Trong Tiêu điểm chứng khoán cuối tuần do Chứng khoán MBS tổ chức, ông Hoàng Công Tuấn, Kinh tế trưởng MBS đưa ra những quy tắc cơ bản khi trading cổ phiếu cho những nhà đầu tư mới tham gia thị trường từ 1-2 năm.
Về nguyên tắc giao dịch, chuyên gia MBS đưa ra 5 quy tắc chính.
Thứ nhất, không giao dịch bằng niềm hy vọng. Khi muốn mua một cổ phiếu, nhà đầu tư cần xác định căn cứ cụ thể, mua cổ phiếu vì yếu tố kỹ thuật, dòng tiền hay thông tin,… chứ không giao dịch tự do theo phong trào. Những căn cứ này không những giúp NĐT thu lợi nhuận nhiều hơn mà còn giúp họ vững tâm hơn trước những sóng gió của thị trường.
Thứ hai, có nguyên tắc bảo toàn vốn. Đối với đầu tư dài hạn, NĐT cần phải mua cổ phiếu với mức giá rẻ để tránh khả năng cắt lỗ. Ngược lại, đối với trading cổ phiếu, việc bảo toàn vốn là quan trọng nhất. Nhà đầu tư cần đặt ngưỡng cắt lỗ cố định và tuân thủ ngưỡng đó bằng mọi giá.
Thông thường, ngưỡng cắt lỗ mỗi cổ phiếu sẽ từ 5-7% và toàn bộ danh mục không được lỗ quá 4%. Nếu nhà đầu tư để tài khoản lỗ quá nặng, tổn thương tâm lý lớn sẽ dẫn đến trạng thái sợ chứng khoán và mất nhiều cơ hội sau đó.
Thứ ba, luôn đặt ngưỡng chốt lời cứng. Nguyên tắc chốt lời không giống cắt lỗ, vì tuỳ khẩu vị đầu tư mà có cách áp dụng khác nhau. Chuyên gia cho rằng bản thân không đặt ngưỡng chốt lời cụ thể vì sẽ bị neo cứng vào giá.
Thay vào đó, nhà đầu tư cần quan sát dòng tiền và không để “lãi chạy” - tức là có thể gồng lãi chứ không gồng lỗ. Để biết điểm chốt lời, nhà đầu tư nên kéo ngưỡng chốt lãi lên gần sát giá thị trường, nếu cổ phiếu quay đầu giảm về đúng mức đó thì nên chốt lời mạnh.
Thứ tư, đa dạng hoá vừa phải, có nghĩa danh mục không quá ít/ quá nhiều cổ phiếu. Danh mục phù hợp được chuyên gia khuyến nghị dao động tầm 5 cổ phiếu.
Thứ năm, phân biệt rõ đầu cơ và đầu tư. Ông Tuấn cho rằng rất nhiều người mua bừa và mắc kẹt, sau đó tự an ủi mình là sẽ cầm cổ phiếu dài hạn. Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng nếu đầu cơ sai thì không nên biến nó thành đầu tư dài hạn mà nhất định phải cắt lỗ.
Về kỹ thuật giao dịch, chuyên gia cũng đưa ra một số lưu ý.
Thứ nhất, không để vị thế lãi thành lỗ. Nếu cổ phiếu trong danh mục đang tăng, đột nhiên quay đầu giảm thì nhà đầu tư nên chốt lời trước, sau đó chờ điểm đẹp rồi tiếp tục mua lại.
Thứ hai, sử dụng đòn bẩy. Có nghĩa không "ôm margin" trong những giai đoạn thị trường biến động, chỉ dùng đòn bẩy khi thực sự chắc chắn với một giao dịch nào đó.
Thứ ba, không giao dịch quá mức. Với những biên quá thu hẹp, thì không nên mua bán quá nhiều, không nên giao dịch mỗi ngày. Nhà đầu tư nên nhớ, chúng ta kiếm tiền bằng giao dịch chất lượng chứ không phải số lượng giao dịch.
Thứ tư, không khoe lãi, khoe danh mục. Chuyên gia cho rằng đây là sai lầm nhà đầu tư rất hay mắc phải. Tất nhiên với nhiều môi giới, để khách hàng tin tưởng thì việc show danh mục đầu tư là khó tránh khỏi.
Tuy nhiên, ông Tuấn cho rằng điều này khá bất cập, bởi người đầu cơ không giống như đầu tư, một khi chọn sai là phải tuân thủ nguyên tắc cắt lỗ. Việc khoe danh mục sẽ khiến chúng ta bị neo cứng vào đó, khó cắt lỗ hơn rất nhiều. Do đó, những người đầu cơ điềm tĩnh và khiêm tốn sẽ có kết quả tốt hơn.
Tóm lại, Kinh tế trưởng MBS cho rằng nhà đầu tư muốn "lướt sóng" cần có quá trình rèn luyện kinh nghiệm, trau dồi kiến thức và giữ vững tâm lý thì mới có thể có lợi nhuận ổn định trên thị trường chứng khoán.
